پرتونگاری

پَرتونِگاری[1] یا رادیوگرافی (به فرانسوی: Radiographie) شیوه بررسی بدن با تاباندن پرتوهای ایکس بر آن و تولید تصویرهایی بر روی کلیشه یا پرده‌های حساس را گویند.

A plain radiograph of the آرنج.

پرتونگارها یا رادیوگراف‌ها که به آن‌ها «رونتگنوگراف» هم می‌گویند، و پس از کشف پرتوهای ایکس (اشعه ایکس)، توسط «ویلهلم رونتگن» مشهور شدند، توسط انتقال اشعه ایکس از میان بدن بیمار به یک دستگاه ضبط‌کننده و سپس تبدیل آن به یک تصویر برای تشخیص، پدید می‌آیند. در اصل [یعنی در زمان اختراع این شیوه] و در حال حاضر هنوز هم به‌طور معمول، تصویرها بر فیلم‌های آغشته به نقره یا اشباع شده با آن ثبت می‌شوند. در رادیوگرافی نوع «فیلم. اسکرین» (فیلم -- صفحه) یک لامپ اشعه ایکس، تولید یک بیم یا پرتو از اشعه ایکس می‌کند که بیمار با آن هدف قرار داده می‌شود. پرتوهای ایکس از طریق بدن بیمار عبور کرده و به منظور کاهش پراکندگی و صدای اضافی(نویز) از آنها، فیلتره می‌شوند و سپس بر روی فیلمی به صورت نامرئی ظاهر می‌شوند، که با یک صفحه از نور ساطع شده از فسفرهایی که در کاست ال. تی light-tight cassette نگه داشته می‌شود، برخورد می‌کنند. سپس فیلم به صورت شیمیایی ظاهر می‌شود و یک تصویر بر روی فیلم به نظر می‌رسد. در حال حاضر رادیوگرافی دیجیتالی یا DR جایگزین رادیوگرافی فیلم - اسکرین شده‌است. در دیجیتال رادیوگرافی، اشعهٔ ایکس به یک سطح از حسگرها (سنسورها) برخورد می‌کند که بعد از تبدیل به سیگنال‌هایی که تولیدکننده اطلاعات دیجیتال هستند به یک تصویر در روی صفحه نمایش کامپیوتر تبدیل می‌شود. رادیوگرافی ساده تنها تصویر با کیفیت در دسترس، در طول ۵۰ سال اول استفاده از رادیولوژی بوده و هنوز هم به علت دسترسی وسیع، و سرعت و هزینه نسبتاً پایین آن، اولین مطالعه دستور داده شده (تجویز شده) در ارزیابی از ریه‌ها، قلب و اسکلت است.