پتاسیم نیترات

پتاسیم نیترات یا شوره یک ترکیب شیمیایی با فرمول است. این ماده در محل‌هایی مانند دیوارهٔ غارها به صورت طبیعی به شکل گرد سفیدرنگی وجود دارد. پتاسیم نیترات یک اکسیدکننده تقریباً قوی است. نیترات پتاسیم آب را جذب می‌کند، بنابراین در محصولاتی مانند باروت که از شوره استفاده می‌شود در صورت قرارگیری در هوای آزاد رطوبت می‌گیرد و خراب می‌شود.

«شوره» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام، شوره (دره‌شهر) را ببینید.
پتاسیم نیترات[1]
نام‌گذاری آیوپاک

Potassium Nitrate

دیگر نام‌ها

Saltpetre
Nitrate of potash
Vesta powder

شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۷۷۵۷-۷۹-۱ Y
پاب‌کم ۲۴۴۳۴
کم‌اسپایدر ۲۲۸۴۳ Y
UNII RU45X2JN0Z Y
شمارهٔ یواِن 1486
KEGG D02051 Y
ChEMBL CHEMBL۱۶۴۴۰۲۹ N
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس TT3700000
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
خصوصیات
فرمول مولکولی KNO3
جرم مولی 101.1032 g/mol
شکل ظاهری white solid
بوی odorless
چگالی 2.109 g/cm3 (16 °C)
دمای ذوب 334 °C
دمای جوش 400 °C decomp.
انحلال‌پذیری در آب 13.3 g/100 mL (0 °C)
38.3 g/100 mL (25 °C)
247 g/100 mL (100 °C)
انحلال‌پذیری slightly soluble in اتانول
soluble in گلیسیرین آمونیاک
اسیدی (pKa) ~7
ضریب شکست (nD) 1.5056
ساختار
ساختار بلوری دستگاه بلوری راست‌لوزی آراگونیت
خطرات
MSDS ICSC 0184
شاخص ئی‌یو Not listed
طبقه‌بندی ئی‌یو Xi O
کدهای ایمنی R۸ R۲۲ R۳۶ R۳۷ R۳۸
شماره‌های نگهداری S۷ S۱۶ S۱۷ S26 S۳۶ S۴۱
خطرات اصلی Oxidant, Harmful if swallowed, Inhaled, or absorbed on skin. Causes Irritation to Skin and Eye area.
لوزی آتش
نقطه اشتعال
LD50 3750 mg/kg
ترکیبات مرتبط
دیگر آنیون‌ها پتاسیم نیتریت
دیگر کاتیون‌ها لیتیم نیترات
سدیم نیترات
نیترات روبیدیم
سزیم نیترات
ترکیبات مرتبط سولفات پتاسیم
پتاسیم کلرید
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 N (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

شوره

یکی از واکنش‌های مهم پتاسیم نیترات، پتاسیم نیترات و شکر است که در بسیاری از سوخت‌های موشک‌ها استفاده می‌شود و همچنین به دلیل خروج H2O و N2 از این واکنش ابر دودزایی درست می‌کند که به عنوان بمب دودزا استفاده می‌شود اما در حقیقت این واکنش نسبت دقیق دارد و بدون داشتن نسبت درست واکنش درست عمل نمی‌کند. نسبت آن 1 به 6 شکر به پتاسیم نیترات است.

موارد مصرف

مصرف عمده نیترات پتاسیم به عنوان اکسنده در پودر سیاه در موتورهای موشک وهمچنین بمب‌های دودزا می باشد. مصارف دیگر نیترات پتاسیم در داروسازی، خمیر دندان‌های، کودها، مقابله با فشار خون بالا و پایین، نگهداری غذا، درمان آسم ،کارخانه کریستال و بلورسازی، آبکاری و سخت کاری فلزات، لاستیک سازی، لعاب کاشی و سرامیک نگهدارنده مواد غذائی و باغبانی می باشد.

روش ساخت

با ریختن نیتریک اسید روی نمک‌های پتاسیم از جمله پتاسیم کربنات، شوره به‌دست می‌آید.

K۲CO۳ + 2 HNO۳ → 2 KNO۳ + CO۲ + H۲O

روش دیگر برای تولید پتاسیم نیترات در آزمایشگاه با استفاده از واکنش زیر می‌باشد و با سرد کردن محلول، پتاسیم نیترات رسوب می‌کند.

KCl(aq)+NH4NO3(aq)→ KNO3+NH4Cl


تولید

نیترات پتاسیم را می‌توان با ترکیب نیترات آمونیوم و هیدروکسید پتاسیم تولید کرد.

NH4NO3 (aq) + KOH (aq) → NH3 (g) + KNO3 (aq) + H2O (l)

یک روش جایگزین برای تولید نیترات پتاسیم بدون یک محصول جانبی آمونیاک، ترکیب نیترات آمونیوم و کلرید پتاسیم است که به راحتی به عنوان یک جایگزین نمک بدون سدیم به دست می آید.

NH4NO3 (aq) + KCl (aq) → NH4Cl (aq) + KNO3 (aq)

نیترات پتاسیم نیز می‌تواند با خنثی کردن اسید نیتریک با هیدروکسید پتاسیم تولید شود. این واکنش بسیار اکسوترمی است.

KOH (aq) + HNO3 → KNO3 (aq) + H2O (l)

در مقیاس صنعتی توسط واکنش دو جابه‌جایی بین نیترات سدیم و کلرید پتاسیم تهیه می‌شود.

NaNO3 (aq) + KCl (aq) → NaCl (aq) + KNO3 (aq)

تهیه پتاسیم نیترات از کود کبوتر

به منظور تهیه پتاسیم نیترات به روش ساده تر، می توان از کود کبوتر استفاده کرد. به منظور انجام این فرایند، باید مقداری کود کبوتر را در ۱۰۰ گرم آب حل کرد. سپس این محلول را در ظرفی در بسته ریخته و به مدت ۲ ساعت در فریزر برای یخ زدن کامل قرار می دهند. در مرحله بعد قالب ماده شیمیایی یخ زده فوق را روی یک پارچه با قابلیت نفوذ مناسب آب قرار می دهند تا به‌طور کامل آب شود.

شایان ذکر است نباید آب گرم روی یخ گرفته شود. این خطا منجر به حل شدن بلور های این ماده شیمیایی می شود. برای به دست آوردن این ماده شیمیایی پس از آب شدن یخ مذکور، بلور های آن را از روی پارچه جمع آوری می کنند. سپس آن را در محلی گرم قرار می دهند تا کاملا خشک شوند.


کاربرد
  • در تولید خمیر دندان برای دندان‌های حساس استفاده می‌شود.
  • به‌صورت تاریخی در درمان بیماری آسم استفاده می‌شود.
  • در کشور تایلند به عنوان مادهٔ اصلی در تولید قرص کلیه به منظور کاهش درد و التهاب مثانه، التهاب لگن کلیوی و اورتریت مصرف می‌گردد.
  • در درمان فشار خون بالا کاربرد دارد.

فراورده‌های تولیدی KNO3

فراورده‌هایی مانند تولید بمب دودزا که با پتاسیم نیترات شکر و جوش شیرین تولید می‌شود.

و در ساخت باروت هم استفاده می‌شود که با مخلوط پتاسیم نیتران با گوگرد و زغال در اتانول استفاده می‌شود

پتاسیم نیتران انحلال پذیری بسیاری دارد برای همین در حلال‌ها خیلی سریع حل می‌شود.

منابع
  1. GESTIS|Name=Potassium nitrate|ZVG=۳۶۳۰|CAS=۷۷۵۷-۷۹-۱|Date=۲۰۰۷-۰۳-۰۹
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.