هیالورونیک اسید

اسید هیالورونیک (به انگلیسی: Hyaluronic Acid - به اختصار HA) نام یک ترکیب شیمیایی آلی است. این ترکیب را با نام هیالورونان (Hyaluronan) نیز می‌شناسند و باز مزدوج آن، هیالورونیت نام دارد. سدیم هیالورونیت مثالی از باز مزدوج هیالورونیک اسید است.

هیالورونیک اسید
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۹۰۰۴-۶۱-۹ Y, ۳۱۷۹۹-۹۱-۴ (potassium salt), ۹۰۶۷-۳۲-۷ (sodium salt)
کم‌اسپایدر ۲۳۴۱۱۷۲ Y
UNII S270N0TRQY Y
کد اِی‌تی‌سی D03AX05,M09AX01 (WHO)‎ R01AX09 (WHO)‎ S01KA01 (WHO)‎
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
خصوصیات
فرمول مولکولی (C14H21NO11)n
انحلال‌پذیری در آب soluble (sodium salt)
خطرات
شماره‌های نگهداری S۲۲, S24/25 (sodium salt)
LD50 > ۲۴۰۰ mg/kg (mouse, oral, sodium salt)
>۴۰۰۰ mg/kg (mouse, subcutaneous, sodium salt)
۱۵۰۰ mg/kg (mouse, intraperitoneal, sodium salt)[1]
ترکیبات مرتبط
ترکیبات مرتبط اسید گلوکورونیک and ان-استیل‌گلوکزامین (monomers)
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

این ماده بخشی از ماتریس برون‌یاخته‌ای مهره داران را تشکیل می‌دهد، بخش مهمی از بافت همبند، قسمت عمده مایع مفصلی (با ویژگی لیز کننده) است و همچنین نقش مهمی در کوچ یاخته‌ها و ایجاد تومور‌ها ایفا می‌کند.

اسید هیالورونیک پلیمری تشکیل شده از واحدهای د-گلولورونیک اسید و ان-استیل گلوکزآمین است. زنجیره‌های هیالورونیک اسید می‌توانند شامل ۲۵۰۰۰ واحد یا حتی بیشتر هم باشند و وزن مولکولی این زنجیره‌ها بین ۵۰۰۰ تا ۲۰ میلیون دالتون متغیر است.

اسید هیالورونیک توسط آنزیمی به نام هیالورونان سنتتاز ساخته می‌شود. انسان حداقل ۳ نوع آنزیم هیالورونان سنتتاز به نام‌های HAS2, HAS۱ و HAS۳ دارد.

آنزیم‌های HAS۱ و HAS۲، هیالورونیک اسیدهای با وزن مولکولی بالا تولید می‌کنند، در حالی که HAS۳ سازنده هیالورونیک اسیدهای سبک است. هیالورونیک اسید توسط آنزیمی به نام هیالورونیداز تخریب می‌شود.

کاربرد این ماده زمانی ارزشمند می‌شود که روی مولکول‌های آن عملیات پیوند فضایی مولکولی که به اصطلاح crosslink معروف است صورت پذیرد که تکنولوژی خاص دارد که چند کشور محدود به این تکنولوژی دست یافته‌اند. کلاس لینک کردن این ماده زمان قدرت حفظ رطوبت یا آب را چند برابر می‌کند.

خاصیت جذب آب

اسید هیالورونیک می‌تواند -در مقایسه با حجم خود- مقدار بسیار زیادی آب را جذب کرده و تمرکز دهد (هر گرم اسید شش لیتر آب به خود جذب می‌کند). به عنوان مثال ۹۸٪ زجاجیه چشم انسان از آب تشکیل یافته که به وسیلهٔ ۲٪ اسید هیالورونیک در محل متمرکز گشته‌است.

استفاده‌های پزشکی

اسید هیالورونیک در پزشکی مصرف‌های بسیاری دارد و برای چنین مواردی از تاج خروس، تاج مرغ و تاج دیگر انواع ماکیان (هشدار: خطر آلرژی پروتئین پرندگان!) و همچنین از طریق پرورش استرپتوکوکها بدست می‌آید. این ماده در داروهای درمان آرتروز، خشکی چشم، خشکی بینی، بی‌اختیاری ادراری و همچنین عمل جراحی آب مروارید یا زجاجیه چشم به کار می‌رود.

استفاده در جراحی زیبایی

اسید هیالورونیک در پزشکی ترمیمی و جراحی زیبایی استفاده‌های بسیار دارد. با جاسازی اسید هیالورونیک در زیر چروک‌های پوست (مانند صورت) یا هر بخش لازم از بدن از جمله در بافت پستان یا کپل، حجم مورد نظر با تمرکز آب در منطقه تولید می‌شود. اسید هیالورونیک در زیر پوست تا ۸ ماه و در بافت‌های دیگر چون پستان یا کپل تا سه سال پایدار می‌ماند.

نام‌های تجاری

,Curavisc, Durolane, Fermavisc, IBZA Hyalart, Hyalubrix, Hyalur, HYGAG, Ostenil, Recosyn, Rhinogen, Synogel Sinovial, Suplasyn, Synvisc, Unike-Injekt, Viscor, Hylo-Vision, Xidan و بسیاری محصولات ژنریک دیگر.

جستارهای وابسته

منابع
  1. Hyaluronate Sodium in the ChemIDplus database, consulté le 12 février 2009
  • هاروی لودیش، زیست‌شناسی سلولی ومولکولی لودیش، ترجمهٔ عباس بهادر، ابوالفضل اکبری، دیباج، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۸۵۶۵-۱۰-۲
  • مجله جراحان، ارگان رسمی اتحادیه جراحان آلمان (Chirurgen-Magazin für den niedergelassenen Chirurgen). شماره ۵۷، شاپا: ۱۶۱۱–۵۱۹۸
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.