همپار

در آنان شکل پیوندها یکسان است؛ اما شکل هندسی اتم‌ها و گروه‌های عاملی در فضا متفاوت است. ایزومرهای فضایی دو دسته‌اند: انانتیومر و دیاسترومر. انانتیومرها برخلاف دیاسترومرها می‌توانند قرینهٔ همدیگر باشند. دیاسترومرهابه صورت دو ایزومر سیس و ترانس دیده می‌شوند که در ایزمر سیس گروه‌های مشابه کنار هم و در ترانس مقابل یکدیگر هستند. انانتیومرها را ایزومر نوری نیز می گویند زیرا از خود فعالیت نوری نشان می دهند و قادر اند جهت نور قطبیده را را بچرخانند. به آن ایزومر نوری که نور قطبیده را به راست می چرخاند راست گرد و به آن دیگری که صفحه نور قطبیده را به چپ می چرخاند چپ گرد می گویند. اگر یک نمونه حاوی غلظت‌های مساوی از هر دو ایزومر راست گرد و چپ گرد باشد چرخش خالصی در صفحه نور قطبیده هنگام عبور از نمونه رخ نمی‌دهد. چنین مخلوطی را راسمیک می گویند. البته انواع دیگری از ایزومرها خارج از این رده بندی وجود دارد مانند ایزومرهای توپولوژیک که توپوایزومرها نامیده می‌شوند.

همپارها به‌علت تفاوت در ساختمان این ترکیبات خواص متفاوت دارند یعنی دمای جوش، دمای ذوب، چگالی و حتی گاهی خواص شیمیایی متفاوت دارند. البته ایزومرهای نوری در خواص فیزیکی و شیمیایی مشابه یکدیگرند مگر از دو جهت: نخست در برهمکنش آن‌ها با نور قطبیده که یکی صفحه این نور را اه راست می چرخاند و دیگری به چپ. دوم، شیوه برهم کنش آن‌ها با سایر مواد دارای فعالیت نوری متفاوت است. به عنوان نمونه از واکنش یک اسید فعال نوری با یک باز فعال نوری یک مخلوط از ایزومرهای دیاسترومر تشکیل می‌شود که یکی در آب محلول است و دیگری متبلور می‌شود.

• ایزومری
• دیاسترومر
• ایزومر فضایی

• دانشنامه رشد
• ویکی‌پدیای انگلیسی