نیلوتینیب

نیلوتینیب (انگلیسی: Nilotinib‎) با نام تجاری «Tasigna» که به صورت مِلح منوهیدرات هیدروکلرید است، یک بازدارنده تیروزین-کیناز است که برای درمان «لوسمی مزمن مغز استخوان مقاوم‌به ایماتینیب» بکار می‌رود.[2] این دارو که از لحاظ ساختاری شبیه ایماتینیب است،[3] در آغاز بر پایهٔ ساختار «کمپلکس Abl-ایماتینیب» ساخته شد تا بر مشکلات عدم‌تحمل و مقاومت به ایماتینیب فائق آید.[4][5][6]

نیلوتینیب
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
4-methyl-N-[3-(4-methyl-1H-imidazol-1-yl)- 5-(trifluoromethyl)phenyl]-3- [(4-pyridin-3-ylpyrimidin-2-yl) amino]benzamide
داده‌های بالینی
نام تجاری Tasigna
AHFS/دانشنامه دراگز monograph
مدلاین پلاس a608002
Licence data EMA:Link, US FDA:link
رده بارداری D(US)
تجویز خوراکی
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی ۳۰٪[1]
پیوند پروتئینی ۹۸٪[1]
متابولیسم کبدی (بیشتر توسط CYP3A4)[1]
نیمه‌عمر ۱۵ تا ۱۷ ساعت[1]
دفع مدفوع (۹۳٪)[1]
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 641571-10-0(base) N
کد ATC L01XE08
پاب‌کم CID 644241
IUPHAR ligand ۵۶۹۷
بانک‌دارو DB04868
کم‌اسپایدر 559260 Y
UNII F41401512X Y
KEGG D08953 Y
ChEBI CHEBI:۵۲۱۷۲ Y
ChEMBL CHEMBL255863 Y
داده‌های شیمی
فرمول C28H22F3N7O 
وزن مولکولی 529.5245 g/mol
SMILES eMolecules & PubChem
 N(what is this?)  (verify)

نیلوتینیب یک «بازدارندهٔ اختصاصی تیزوزین کیناز Bcr-Abl» است[4][5] که حدود ۱۰ تا ۳۰ مرتبه قوی‌تر از ایماتینیب در مهارِ «فعالیت تیزوزین کیناز Bcr-Abl» و مهارِ رشد و تزاید سلول‌های بیان‌کنندهٔ «Abl» است.[3][5][6][7]

ساختمان کریستالی دومین Abl کیناز (آبی) در ترکیب با نیلوتینیب (قرمز)

این دارو در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۷ میلادی توسط سازمان غذا و دارو آمریکا،[8] در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۹ توسط «سازمان دارویی اروپا»،[9] در ۱۹ نوامبر ۲۰۰۷ توسط «سازمان نظارت داروها و محصولات بهداشتی» انگلستان[10] و ۱۷ ژانویهٔ ۲۰۰۸ توسط «ادارهٔ کل محصولات درمانی» استرالیا[11] برای درمانِ «لوسمی مزمن مغز استخوان با کروموزوم فیلادلفیا» (Ph+)[1] مورد تأیید واقع شد.

این دارو دارای هشدارِ داخلِ بسته‌بندی، برای احتمال بروز عوارض قلبی است.[12][13]

کارآزمایی‌های بالینی

علاوه بر لوسمی مزمن مغز استخوان، پژوهش‌هایی برای استفاده از نیلوتینیب در درمان «تومور استرومال گوارشی» (GIST)، بیماری آلزایمر، بیماری هانتینگتون، پارکینسون، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و زوال عقل انجام پذیرفته‌است.[14]

منع مصرف

موارد منع مصرف این دارو عبارتند از: سندرم کیوتی، هیپوکالمی، هیپومنیزیمی، بارداری، احتمال بارداری، شیردهی و عدم تحمل به گالاکتوز/لاکتوز[1][11]

مواردی که مصرف این دارو باید در آن‌ها با احتیاط صورت پذیرد عبارتند از:[1]

  • نارسایی مغز استخوان
  • سندرم لیز تومور (TLS)
  • نارسایی کبد
  • سابقهٔ قبلی پانکراتیت (حتماً لیپاز سرمی بررسی شود)
  • گاسترکتومی کامل

عوارض جانبی

عوارض شایع این دارو (بروز بیش از ۱۰٪) عبارتند از:

منابع
  1. "Tasigna (nilotinib) dosing, indications, interactions, adverse effects, and more". Medscape Reference. WebMD. Retrieved 25 January 2014.
  2. "Cancer Drug Information: Nilotinib".
  3. Manley, P.; Cowan-Jacob, S.; Mestan, J. (2005). "Advances in the structural biology, design and clinical development of Bcr-Abl kinase inhibitors for the treatment of chronic myeloid leukaemia". Biochimica et Biophysica Acta. 1754 (1–2): 3–13. doi:10.1016/j.bbapap.2005.07.040. PMID 16172030.
  4. Manley, P.; Stiefl, N.; Cowan-Jacob, S.; Kaufman, S.; Mestan, J.; Wartmann, M.; Wiesmann, M.; Woodman, R.; Gallagher, N. (2010). "Structural resemblances and comparisons of the relative pharmacological properties of imatinib and nilotinib". Bioorganic & Medicinal Chemistry. 18 (19): 6977–6986. doi:10.1016/j.bmc.2010.08.026. PMID 20817538.
  5. Jabbour, E. , Cortes, J. , Kantarjian, H. (2009). "Nilotinib for the treatment of chronic myeloid leukemia: An evidence-based review". Core evidence 4: 207-213.
  6. Olivieri, A.; Manzione, L. (2007). "Dasatinib: a new step in molecular target therapy". Annals of Oncology. 18 Suppl 6: vi42–vi46. doi:10.1093/annonc/mdm223. PMID 17591830.
  7. Breccia, M.; Alimena, G. (2010). "Nilotinib: a second-generation tyrosine kinase inhibitor for chronic myeloid leukemia". Leukemia research. 34 (2): 129–134. doi:10.1016/j.leukres.2009.08.031. PMID 19783301.
  8. "Complete Nilotinib information from Drugs.com". Drugs.com. Retrieved 25 January 2014.
  9. "Tasigna: EPAR - Product Information" (PDF). European Medicines Agency. Novartis Europharm Ltd. 18 October 2013. Retrieved 25 January 2014.
  10. "Tasigna 150mg Hard Capsules - Summary of Product Characteristics (SPC)". electronic Medicines Compendium. Novartis Pharmaceuticals UK Ltd. 9 September 2013. Retrieved 25 January 2014.
  11. "TASIGNA® nilotinib" (PDF). TGA eBusiness Services. 21 October 2013. Retrieved 25 January 2014.
  12. "FDA Approves Tasigna for Treatment of Philadelphia Chromosome Positive Chronic Myeloid Leukemia". U.S. Food and Drug Administration. 2007-10-30. Retrieved 2009-08-04.
  13. "Prescribing information for Tasigna (nilotinib) Capsules" (PDF). NDA 022068. U.S. FDA. 2007-10-29. Retrieved 2009-08-04.
  14. "Cancer drug prevents build-up of toxic brain protein". MedicalXpress.com. 10 May 2013. Retrieved 11 April 2017.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ نیلوتینیب موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.