نبرد نمارق

نبرد نمارق یکی دیگر از جنگ‌های مرزی ساسانیان با اعراب است که ما اطلاع زیادی دربارهٔ جنگ نمارق نداریم ولی بنابر نوشت مورخان عرب، پس از سقوط حیره، مثنی سردار عرب از سپاه خالد بن ولید دیگر سردار عرب جدا شد و در کنار یکی از شهرهای بین‌النهرین که پیش از این به تصرف مسلمانان درآمده بود، اردو زد. در همین سال خلیفه دوم مسلمانان یعنی عمر به خلافت رسید و مثنی طی نامه ای از وی تقاضای نیروی کمکی برای ادامهٔ جنگ با ایران را کرد و این مصادف بود با بر تخت نشستن پوراندخت توسط رستم فرخزاد. در این برهه از زمان دربار ایران سخت ناتوان شده بود و بیشتر مردان لایق ایران به دست شیرویه پسر خسرو پرویز کشته شده بودند.

شعبان سال ۱۳ هجری به مثنی خبر دادند که سپاه نسبتاً بزرگی از ایرانیان بدان سو می‌آید. مثنی نیز سپاه خود را به سوی شهر نمارق راند و در آنجا به انتظار سپاه ساسانی نشست. به گفته مورخان عرب دو سپاه چندین روز با یکدیگر در حال جنگ بودند بدون آنکه یکی بر دیگری ظفر یابد. اما سرانجام این جنگ نیز به نفع اعراب به پایان رسید چرا که در اوج نبرد میان دو سپاه، لشکری از اعراب که از مدینه حرکت کرده بودند ناگهان به میدان نبرد رسیدند و با پیوستن نیروی کمکی به سپاه خسته عرب، آنان جانی دوباره یافته و به جنگ با ایرانیان را ادامه دادند که سرانجام سپاه ایران را شکست دادند.

به گفته مورخان ایرانیان در این جنگ اسیران بسیاری دادند و باقی‌مانده سپاه ایران ناچار هزیمت اختیار کرده و به سوی کتسپون (تیسفون) بازگشت.