نبرد میانه

هرچند که نبرد میانه، نخستین پیروزی ایرانیان بر مغولان نبود و پیش از آن، سربداران نیز در سال ۷۳۸ هجری قمری بر مغولان پیروز شدند و آن واقعه را سرآغاز پیروزی ایرانیان بر صحرانشینان می‌دانند، اما در پیروزی آل مظفر در نبرد میانه، ویژگی‌هایی هست که آن را نسبت به پیروزی سربداران، درخشان و دارای اهمیت بیشتر می‌سازد. نخست آنکه سربداران در قیاس با آل مظفر، حکومتی محلی و محدود و بیشتر شبیه یک جنبش بودند، حال آنکه آل مظفر، سلطنتی وسیع و نیرومند بودند که سودای وسعتی بیشتر و تسلط بر ایران تاریخی از میان رودان (دجله) تا فرارود (جیحون) را داشتند.[3] همچنین پیروزی سربداران در سال ۷۳۸ تنها ارزش روانی در بازسازی اعتماد به نفس ایرانیان در برابر مغولان داشت و نتیجهٔ عملی چشمگیری در پی نیاورد و از حد واقعه ای محلی، فراتر نرفت، چنان‌که پس از آن نیز در گرگان، عراق و آذربایجان، افرادی با عنوان ایلخان و با استناد به وراثت از چنگیز، فرمان می‌راندند، اما نبرد میانه، میدان عملیاتی بسیار وسیع در سرزمینهای شمال غرب ایران داشت و پیروزی بر آخرین مدعی حکومت بر ایران با استناد وراثت از چنگیز بود و از آن پس تا ظهور تیمور گورکانی، همهٔ مدعیان قدرت در ایران، دعوی وراثت از چنگیز را کنار نهادند. بدین سبب، نبرد میانه را می‌توان نقطهٔ قطعی اخراج مغولان از ایران و بازگشت مشروعیت سلطنت به دورهٔ پیش از مغول دانست که مبتنی بر تبار ایرانی و بیعت با خلافت بود.