جانی بیک
جانی بیک پادشاه مغول دشت قبچاق در قرن هشتم هجری بود. وی پس از مرگ سلطان ابوسعید ایلخان و تسلط یافتن خاندان مغول‌نژاد آل چوپان بر عراق و آذربایجان، به سبب تعدی و توحش بی‌حد امرای این خاندان و دادخواهی مسلمانان از آنان نزد جانی بیک، عزم تاختن به آذربایجان و فتح تمام ایران کرد. وی در مدت حضور در آذربایجان به امیر مبارز الدین محمد مظفر، بانی سلسلهٔ آل مظفر که در حال تحکیم قدرت خود در جنوب ایران بود نامه کرد که پدران تو از جانب سلاطین مغول امارت داشتند، پس تو هم باید به درگاه ما آیی و رسوم اطاعت به جای آری. اما امیر مبارزالدین محمد که داعیهٔ سلطنت ایران و اخراج مغولان را داشت، این نامه را تاب نیاورد و فرمان بسیج سپاه به قصد آذربایجان را صادر کرد. پیش از مصاف طرفین، جانی بیک که بیمار بود، به قبچاق بازگشت و درگذشت و امیر محمد، نایب او را که اخی جوق نام داشت در هم شکست و کشت و بدین ترتیب، دست خاندان جانی بیک از ایران کوتاه شد[1]
| جانی بیک | |
|---|---|
 جانی بیک سرکردهٔ اردوی زرین. | |
| سلطنت | ۱۳۴۲–۱۳۵۷ |
| پیشین | Tini Beg |
| زاده | اردوی زرین |
| درگذشته | ۱۳۵۷ سرای |
| فرزند(ان) | Berdi Beg Qulpa Nawruz Beg |
| خاندان | بورجیگای |
| دودمان | اردوی زرین |
| پدر | Öz Beg Khan |
| مادر | Taidula خاتون |
| دین و مذهب | اسلام |
منابع
- حبیب السیر، خواندمیر، انتشارات خیام، ج۳، ص۷۵؛ تاریخ مغول، عباس اقبال، چاپ تهران، ۱۳۴۵، ص ۴۲۳، ۴۲۶، ۴۵۴