مکنده‌ماهی

مکنده‌ماهی (نام علمی: Petromyzontiformes) نام یک راسته از رده دهان‌گردواران است. مکنده ماهی بزرگسال ممکن است با دهان مکنده دندانه ای و قیف مانند مشخص شود. نام رایج "مکنده‌ ماهی" احتمالاً از لاتین lampetra گرفته شده است که ممکن است به معنی "سنگ لیس" است (لمبره به معنی " لیسیدن" + پترا "سنگ" باشد) ، هرچند ریشه این کلمه نامشخص است.

مکنده‌ماهی
محدودهٔ زمانی: Late Devonian تا Holocene
C
مکنده‌ماهی، Petromyzontiformes
آرایه‌شناسی
فرمانرو: جانوران
بالاشاخه: دوم‌دهانیان
شاخه: طنابداران
زیرشاخه: مهره‌داران
رده: دهان‌گردواران
دهان یک مکنده‌ماهی

حدود 38 گونه موجود برجسته و پنج گونه منقرض شده شناخته شده است.  گونه های گوشتخوار انگلی شناخته شده ترین نوع هستند و با چسبیدن به گوشت ماهی های دیگر و مکیدن خون آنها تغذیه می کند. از 18 گونه گوشتخوار، نه گونه برای تولید مثل از آب شور به آب شیرین مهاجرت می کنند (در بعضی از آنها جمعیت آب شیرین نیز وجود دارد) و نه گونه منحصراً در آب شیرین زندگی می کنند.[1][2]

توزیع

مکنده ماهی ها بیشتر در آبهای ساحلی و شیرین زندگی می کنند و در بیشتر مناطق معتدل به جز در آفریقا یافت می شوند. بعضی از گونه ها (به عنوان مثال Geotria australis ، Petromyzon marinus و Entosphenus tridentatus) مسافت های قابل توجهی را در اقیانوس آزاد طی می کنند،  که همین امر نشانگر عدم انزوای تولیدمثلی بین جمعیت ها است. گونه های دیگر در دریاچه های محصور در خشکی یافت می شوند. لاروها (آموكوتها) آنها در برابر دماي بالاي آب تحمل كمی دارند كه اين امر توضيح دهنده این است كه چرا در مناطق گرمسيري توزيع نمي شوند.[3]

زیست شناسی

بزرگسالان از نظر ظاهری به مارماهی ها شبیه هستند که دارای اجسام کشیده و بدون مقیاس هستند و طول آنها از 13 تا 100 سانتی متر (5 تا 40 اینچ) می رسد. فاقد باله های زوجی، مکنده ماهی های بالغ دارای چشمهای بزرگ، یک سوراخ بینی در بالای سر و هفت منافذ آبششی در هر طرف سر دارند.[4]

قسمت حلق آنها تقسیم می شود. قسمت شکمی تشکیل یک لوله تنفسی است که توسط دریچه ای به نام velum از دهان جدا می شود. این یک انطباق با نحوه تغذیه بالغان است، با جلوگیری از فرار مایعات بدن طعمه از طریق آبشش یا تداخل در تعویض گاز که با پمپاژ آب به داخل کیسه های آبشش و خارج از آن از طریق دهان صورت می گیرد.[5]

چرخه زندگی

بالغان در لانه های شن و ماسه و سنگریزه ها در جریانهای زلال تخم ریزی می کنند و پس از بیرون آمدن از تخمها، لاروهای جوان - که آموکویت نامیده می شوند - با جریان به سمت پایین دست حرکت می کنند تا اینکه در بسترهای گل و لای، به رسوبات نرم و ریز برسند و در آنجا فرو می روند. گل و لای و ماسه، وجود خود را به عنوان فیلتر تغذیه، جمع آوری آردها، جلبک ها و میکروموجودات. چشم های لارو رشد چندانی ندارند، اما قادر به تشخیص نور هستند.  آموکویت ها می توانند از 3-4 اینچ (8-10 سانتی متر) به حدود 8 اینچ (20 سانتی متر) رشد کنند.   بسیاری از گونه ها در طول یک چرخه، روزانه تغییر رنگ می دهند، در روز تیره و در شب کم رنگ می شوند.  پوست همچنین دارای گیرنده های نوری، سلول های حساس به نور است که بیشتر آنها در دم متمرکز شده اند، که به آنها کمک می کند تا مدفون باقی بمانند.  مکنده ماهی ها ممکن است تا هشت سال به عنوان آموکویت سپری شوند،  در حالی که گونه هایی مانند مکنده ماهی قطب شمال ممکن است فقط یک تا دو سال را به عنوان لارو سپری کنند،  قبل از اینکه دچار دگردیسی شوند که به طور کلی 3-4 ماه طول می کشد ، اما ممکن است تغییراتی بین گونه ها وجود داشته باشد.  در حالی که تغییر شکل می دهند، آنها غذا نمی خورند.[6]

منابع
  1. Lafferty, Kevin D; Kuris, Armand M (2002-11-01). "Trophic strategies, animal diversity and body size". Trends in Ecology & Evolution. 17 (11): 507–513. doi:10.1016/S0169-5347(02)02615-0. ISSN 0169-5347.
  2. Gill, Howard S.; Renaud, Claude B.; Chapleau, François; Mayden, Richard L.; Potter, Ian C.; Douglas, M. E. (2003). "Phylogeny of Living Parasitic Lampreys (Petromyzontiformes) Based on Morphological Data". Copeia. 2003 (4): 687–703. doi:10.1643/IA02-085.1. S2CID 85969032.
  3. "Prehistoric bloodsucker in Thames". BBC News. 1 July 2009. Retrieved 27 September 2012.
  4. "Giant blood sucker found in River Wear". The Northern Echo. 25 June 2009.
  5. Lehman, Don. "Chemical concerns may halt Lake Champlain treatments". poststar.com. The Post Star.
  6. Iuliis, Gerardo De; Deiuliis, Gerald; Pulera, Dino (2006-08-03). The Dissection of Vertebrates: A Laboratory Manual. ISBN 9780080477350.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مکنده‌ماهی موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.