موتورسیکلت

موتورسیکلت (به فرانسوی: Motocyclettes) بنابر تعریف استاندارد ملی ایران به شماره ۷۵۵۸ عبارت است از وسیله نقلیه موتوری دو، سه یا چهار چرخ یا دارای چرخ‌های دوقلو.[1]

موتورسیکلتی ساخته‌شده در سال ۱۹۵۴

نخستین موتورسیکلت در اشتوتگارت توسط مخترعان آلمانی گوتلیب دایملر و ویلهلم مایباخ در سالِ ۱۸۸۵ طراحی و ساخته شد. نخست بیشتر به دوچرخه‌ای موتوردار شباهت داشت و مخترعانش آن را (Reitwagen) ریت‌واگن به معنای (riding car) ماشین سواری نام‌گذاری کرده بودند.[2][3]

ماکت موتور ساخته شده توسط دایملر و مایباخ

گروه‌های موتورسیکلت

طبق تعریف استاندارد ملی ایران به شماره ۷۵۵۸ موتورسیکلت‌ها در هفت گروه تقسیم‌بندی می‌شوند:[1]

گروه L1e (موتورگازی‌های دوچرخ) یا گروه L2e (وسایل نقلیه سه چرخ) که حداکثر سرعت طراحی آن‌ها بیشتر از ۴۵ کیلومتر بر ساعت نباشد؛ که در نوع احتراق داخلی، حجم سیلندر بیشتر از ۵۰ سانتیمتر مکعب نباشد؛ و در نوع الکتریکی، حداکثر توان اسمی پیوسته بیشتر از ۴ کیلو وات نباشد. گروه L3e (وسایل نقلیه دوچرخ بدون یدک‌کش کناری) و گروه L4e (وسایل نقلیه دوچرخ با یدک‌کش کناری) که دارای قوای محرکه احتراق داخلی با حجم سیلندری بیشتر از ۵۰ سانتیمتر مکعب هستند. یا حداکثر سرعت طراحی آن‌ها بیشتر از ۴۵ کیلومتر بر ساعت است. گروه L5e، موتورسیکلت‌های سه چرخ (وسایل نقلیه با سه چرخ متقارن) که دارای قوای محرکه احتراق داخلی با حجم سیلندر بیشتر از ۵۰ سانتیمتر مکعب هستند. یا حداکثر سرعت طراحی آن‌ها بیشتر از ۴۵ کیلومتر بر ساعت است. گروه L6e، موتورسیکلت‌های چهار چرخ سبک که جرم بدون بار آن‌ها کمتر از ۳۵۰ کیلوگرم باشد. گروه L7e، موتورسیکلت‌های چهار چرخ سنگین که جرم بدون بار آن‌ها کمتر از ۴۰۰ کیلوگرم باشد.

انواع موتورسیکلت

طبقه‌بندی موتورسیکلت‌ها بر اساس نوع کاربرد آن‌ها بوده؛ همچنین موتورسیکلت‌ها در هر کاربرد براساس حجم موتور کلاس بندی می‌گردند.

۱-آفرود که به انواع زیر تقسیم می‌شود

  • اندرو
  • کراس
  • تریل (کراس شهری)
  • بیابانی یا داکار
  1. ریس (مسابقه‌ای)
  2. استریت (خیابانی)
  • نیکد (لخت خیابانی)
  1. اسکوتر
  2. مسافرتی، تراول (Touring) مانند گلدوینگ
  3. موتورهای تفریحی(Cruiser) مانند هارلی دیویدسون
  4. موتورهای چهارچرخ (ATV)

مسابقات جهانی

نمایی از مسابقات موتورسواری

مسابقات جهانی رسمی موتور سیکلت در حجم‌های ۱۲۵ -۲۵۰ -۵۰۰ سی سی انجام می‌گیرد که به کلاس ۱۰۰۰ سی سی آن موتو جی پی می‌گویند. برخی از موتور سواران در این مسابقات مانند والنتینو روسی ایتالیایی و خورخه لورنزو اسپانیایی دستمزدی بیشتر از کریس رونالدو فوتبالیست پرتغالی دریافت می‌کنند. برخی از این موتورها مانند هوندا ان اس ار ۲۵۰ دو زمانه به ایران وارد شده‌اند ولی مسابقات حرفه‌ای این موتورها در ایران وجود ندارد.

اجزای موتور سیکلت

موتور سیکلت دارای اجزای اصلی زیر می‌باشد:

۱. موتور ۲. سیلندر

انیمیشن نحوهٔ کار سیلندر

(تا ۱۲ سیلندر مانند کاوازاکی زد ۲۳۰۰ سی سی) ۳. سر سیلندر ۴. اگزوز ۵. صفحه کلاچ ۶. زین ۷. باک بنزین ۸. رادیاتور اب یا روغن۹. شاسی

برندهای مشهور موتورسیکلت

از برندهای موتورسیکلت می‌توان به

معروفترین موتورسواران جهان

در میان موتورسواران مسابقات قهرمانی موتوجی پی می‌توان به خورخه لورنزو دارنده ۵ عنوان قهرمانی جهان از اسپانیا ‘ مارک مارکز دارنده ۴ قهرمانی جهان از اسپانیا ‘ مکث بیاجی از ایتالیا ‘ میک دوهان از استرالیا ‘ جیاکومو آگوستینی از ایتالیا اشاره کرد. اما بدون تردید معروف‌ترین موتورسوار جهان کسی نیست جز موتورسوار نامی و پرطرفدار ایتالیایی یعنی والنتینو روسی دارنده ۹ عنوان قهرمانی جهان.

استفاده از موتور سیکلت

معمولاً شرایط تهیه و نگهداری موتور سیکلت به دلیل ارزانی نسبت به اتومبیل آسان‌تر است.

موتورسیکلت در کشورها

ایران

نمایی از یک پارکینگ موتورسیکلت‌های ایرانی در تهران

موتور طرح هوندا ۱۲۵ سی‌سی بیشترین برند مورد استفاده در ایران است. به غیر از هوندا سی دی آی ۱۲۵ امروزه موتورسیکلتهای جدیدی در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد موتورهای طرح هوندا ۱۲۵ در ایران با نام‌های کارخانجاتی مانند: کویر، نیرو موتور، ساوین مونتاژکننده ایرانی روانه بازار می‌شوند. همچنین شرکت هایی مشغول واردات و عرضه ی موتورهای خارجی به بازار ایران هستند

موتور گازی نوعی خاصی از موتور است که جعبه دنده ندارد به رنگ آبی در ایران مورد استفاده قرار می‌گرفت. موتورسیکلت‌های سبک مانند تولیدات شرکت نیرو محرکه و موتورهای وسپا نیز در ایران استفاده‌کنندگان ویژه خود را دارند. از میانه‌های دهه ۶۰ خورشیدی به دلیل ترورهای انجام شده از سوی گروه های مخالف و کشته شدن شماری از افراد سرشناس با استفاده از موتورسیکلتهای پرحجم که در ایران موتور سنگین نامیده می‌شوند، کمیته منحل شده انقلاب اسلامی طی صدور بیانیه‌ای رفت و آمد با موتورسیکلتهای بالای ۲۵۰ سی سی در درون شهرها را تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام کرد ولیکن این بیانیه امروزه همچنان پابرجاست و مأمورین انتظامی به هنگام مشاهده موتورسیکلتهای بالای ۲۵۰ سی سی مبادرت به توقیف و دستگیری راکب آن می‌نمایند اما در کتاب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هیچ اشاره‌ای به ممنوعیت خرید و فروش و نگهداری و تردد با هیچ نوع وسیله نقلیه اعم از موتورسیکلت‌های پرحجم نشده ولی پلیس راهور در حال حاضر از شماره گذاری و ارائه اسناد مالکیت موتورسیکلتهای بیش از ۲۵۰ سی سی خودداری می‌نماید

در ایران تعداد زیادی موتورسیکلت سنگین مثل: کاوازاکی، سوزوکی، هوندا، یاماها و… وجود دارد که به صورت قاچاق در جاده‌ها و خیابان‌ها و هر از گاهی به گونه قانونی در معدود پیست‌های موتور سواری شماری از شهرهای ایران مورد استفاده موتورسواران قرار می‌گیرد.

یکی از معروف‌ترین موتورسیکلت‌های وارد شده به ایران موتور سوزوکی جی اس ۱۰۰۰ مدل ۱۹۷۹ می‌باشد که موتورسیکلتی دارای چهار سیلندر و ۹۰ اسب بخار قدرت و ۲۲۰ کیلومتر در ساعت سرعت حداکثر است. این موتور سیکلت در سال ۱۳۵۶ توسط فردی بنام گلابچی برای اولین بار به ایران وارد شد و بخاطر شتاب بالا ظاهری زیبا و پرابهت و صدایی بسیار زیبا به یک موتور افسانه‌ای تبدیل شد. از دیگر موتورهایی که در ایران پر طرفدار هستند می‌توان به سوزوکی ار اف ۴۰۰ ۱۹۹۴ و هوندا سی بی ۴۰۰ نام برد که تقریباً ۵۰ اسب بخار قدرت و ۱۸۰ کیلومتر سرعت دارند و برای شروع موتور سواری حرفه‌ای مناسب می‌باشند.

بیمه موتور سیکلت

موتورسیکلت مانند تمام وسایل نقیله موتوری باید دارای بیمه‌نامه اجباری «مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث» که به اختصار «بیمه شخص ثالث» نامیده می‌شود؛ باشد. بیمه موتورسیکلت، کمتر مورد توجه قرار گرفته اما این بیمه‌نامه بسیار ضروری است.

نگهداری

موتورسیکلت هم همانند دیگر وسایل موتوری نیازمند مراقبت می باشد و برای طولانی تر شدن عمر آن می بایست راکب ، در سیکل زمانی مرتب؛ روغن موتور ، زنجیر چرخ ، باد لاستیک ها و...... را چک بکند

پانویس

  1. «وسایل نقلیه دو یا سه چرخ -مقررات تأیید نوع و روش اجرایی». سازمان ملی استاندارد ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۳ مرداد ۱۳۹۷.
  2. https://en.wikipedia.org/wiki/Motorcycle#History
  3. https://en.wikipedia.org/wiki/Gottlieb_Daimler

منابع

ویکی‌پدیای انگلیسی https://en.wikipedia.org/wiki/Motorcycle

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ موتورسیکلت موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.