محمدهادی جلیلی
محمد هادی جلیلی کرکوکی زنگنه (۱۲۵۰ در کرمانشاه - ۱۳۳۷ در نجف) یک روحانی شیعه است. وی پدر عبدالجلیل جلیلی روحانی و محمدحسین جلیلی شاعر اهل کرمانشاه است.
زندگی
محمد هادی جلیلی در سال ۱۲۸۸ قمری (۱۲۵۰ خورشیدی) در کرمانشاه به دنیا آمد.[1][2] او در اوان نوجوانی به فراگیری علوم دینی در کرمانشاه پرداخت. وی، دانش مقدماتی علوم دینی، مانند ادبیات فارسی، ادبیات عرب، معانی و بیان، منطق و بخشی از فقه و اصول را نزد برخی از استادان آن دیار را فراگرفت؛ و در سال ۱۳۰۸ قمری برابر با ۱۲۶۹ شمسی، در سن ۲۰ سالگی، راهی عتبات عالیات شد و در نجف ساکن شد و به کسب فیض پرداخت و پس از چندین سال کوشش در این راه به مراحل عالی علوم دینی دست یافت و در زمره فقیهان به شمار آمد.هم اکنون مسجد ومیدان مهمی درکرمانشاه به نام اوست. [3]
فعالیت‌ها
شیخ محمد هادی جلیلی، پس از دستیابی به مرحله اجتهاد در علوم دینی در سال ۱۳۱۶ قمری برابر با 1277 شمسی به کرمانشاه بازگشت. وی به فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی پرداخت. از جمله آن فعالیت‌ها، داوری و فصل خصومات میان مردم آن سامان بود. وی به قضاوت می‌پرداخت در این راستا تا سال ۱۳۲۴ق، برابر ۱۲۸۵، خدمت‌های شایانی به مردم کرمانشاه نمود.[4] و[5]
از مؤسسان حوزه علمیه کرمانشاه
محمد هادی جلیلی، بنابر جایگاه خود میان عالمان کرمانشاه، همراه دیگر عالمان بزرگ آن شهر به تأسیس حوزه علمیه کرمانشاه دست زد و در راستای تعالی فرهنگ دینی آن سامان نقش آفرینی نمود.[6]
آثار ماندگار
از شیخ محمد هادی جلیلی کرمانشاهی، چند اثر به جای مانده است که آنها عبارتند از:
- ارشاد الانظار این اثر تکمله کتاب کشف الاسرار جناب عبدالرحیم جلیلی کرمانشاهی می‌باشد.[7]
- تقریرات درس اصول آخوند خراسانی[8]
- رساله فی اصل البرائه[9]
- رساله فی أن الامر بالشی هل یقتضی النهی عن ضده[10]
- رساله فی الحبوه[11]
- رساله فی الشرکه[12]
- رساله فی الطهاره و الصلواه[13]
- رساله فی القضاء[14]
- رساله فی المزرعه والمساقات[12]
- رساله فی المشتق[15]
- رساله فی المضاربه[9]
- رساله فی البیان الاسلام[13]
- رساله فی تعارض الدلیلین[16]
- رساله فی جریان الزوج عن بعض الترکه فی لمشارکتها[13]
- رساله فی جواز الامر مع العلم
- رساله فی حجیه الضن
- الفرق البین الروایه و الشهاده نسخه‌ای از آن در کتابخانه آیت‌الله سید مرتضی نجومی در کرمانشاه موجود است.[17]
- مجالس و مواعظ[18]
- مسائل المتفرقه فقیه[13]
- وجیزه فی الطلاق[19]
وفات و مدفن
محمد هادی جلیلی کرمانشاهی، در ماه رمضان سال ۱۳۷۵ قمری برابر با دوم فروردین ۱۳۳۷ شمسی، در حال انجام فریضه نماز ظهر در نجف اشرف درگذشت. پیکر پس از تشییع، در قبرستان وادی السلام آن دیار مقدس دفن شد.[20]
جستارهای وابسته
منابع
- الذریعه الی تصانیف الشیعه، آقا بزرگ تهرانی، بیروت: دارالاضواء، 1403 قمری، جلد 11، ص 57.
- زندگانی سردار کابلی، غلامرضا کیوان سمیعی، 1363، گیلان: چاپ اول، ص 212.
- موسوعۀ طبقات الفقهاء، جعفر سبحانی، قم: مؤسسه امام صادق علیه السلام. جلد 14 قسم 2. ص 805.
- زندگانی سردار کابلی، ص 212.
- گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، قم، چاپخانه پیروز. جلد 6، ص 363.
- کیهان فرهنگی، سال دوم، مصاحبه با دکتر سید جعفر سجادی.
- الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج 11، ص 57. و ج 13، ص 241.
- فهرست کتب خطی کتابخانه جلیلی، محمد وفادار مرادی، مشهد، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، 1383. ص 54.
- همان، ص 134.
- همانف ص 134.
- همان، ص 133.
- همان، ص 132.
- همان، 133.
- همان، 134.
- همان، 282.
- همانف 132.
- ارعایهٔ فی علم الدرایهٔ، شهید ثانی، پاورقی ص 182.
- فهرست کتب خطی کتابخانه جلیلی، ص 218.
- همان، 132.
- کنجینه دانشمندان، ج 6، ص 363.