ماهی‌خزنده‌سانان
{{جعبه اطلاعات آرایه زیستی | name =ایکتیوسور | status = | status_system = | status_ref = | image = Ichthyosaurios5.jpg | image_width = 250px | image_caption = نگاره‌ای فرضی از گونه‌های مختلف ایکتیوسور
| fossil_range = تریاس پیشین تا کرتاسه پسین
۲۵۰ تا ۹۰ میلیون سال پیش
| regnum =جانوران | phylum =طنابداران | classis =خزندگان | ordo = | familia | genus = | species = | infraphylum = آرواره‌داران | subphylum = مهره‌داران | superclassis = چهاراندامان | superphylum = دوم‌دهانیان | binomial = | range_map = ایکتیوسورها (نام علمی: Ichthyosauria) نام یک راسته از کلاد دوکاوان است. واژه ایکتیوسور از کلمهٔ یونانی ιχθυς/ichthys به معنای ماهی و یونانیσαυρος/sauros به معنای مارمولک تشکیل یافته‌است. ایکتیوسورها گروهی از خزندگان دریایی کاملاً آبزی بودند که ظاهری شبیه ماهیان و آب‌بازسانان داشتند و در طول دوران میانه زیستی[1] فرگشت یافتند بر اساس شواهد سنگواره‌ای، آن‌ها تقریباً ۲۵۰ میلیون سال پیش ظاهر شدند و حدود ۹۰ میلیون سال پیش نیز منقرض شدند.
فرگشت
اینکه در آغاز دوره تریاس[2] ایکتیوسورها از کدام گروه از خزندگان اولیه به وجود آمدند هنوز مشخص نیست و تا کنون چندین گروه از خزندگان اولیه به عنوان اجداد ایکتیوسورها مطرح شده‌اند. ایکتیوسورها کاملاً با زندگی در دریا تطابق یافته بودند و دیگر قادر نبودند که به خشکی بازگردند. این جانوران با آن که از خزندگان بودند به جای تخم‌گذاری بچه‌های خود را به روش زنده‌زایی به دنیا می‌آوردند. کوچک‌ترین گونه کشف شده از ایکتیوسورها تنها ۳۰ سانتی متر طول داشت در صورتی که بزرگ‌ترین گونه کشف شده تا ۲۱ متر رشد می‌کرد. با این وجود اغلب ایکتیوسورها به‌طور میانگین ۲ تا ۴ متر طول و سرعت‌شان بوده در آب به ۴۰ کیلومتر در ساعت می‌رسید. ایکتیوسورهای اولیه که در دوره تریاس می زیستند اغلب بسیار بزرگ بودند و زندگی مشابه نهنگ‌ها داشتند اما در طول دوره‌های ژوراسیک و کرتاسه اندازه گونه‌های جدید کوچک‌تر شد و نحوه زندگیشان بیشتر شبیه به دلفین‌ها شد. ایکتیوسورها حدود ۲۴ میلیون سال پیش از وقوع رویداد انقراض کرتاسه-پالئوژن منقرض شدند و علت انقراض آن‌ها هنوز مشخص نیست. اما کاهش تعداد ایکتیوسورها و انقراضشان همزمان بود با ظهور و گسترش موساسوریان بنابراین شاید عامل انقراض ایکتیوسورها رقابت آن‌ها با موساسوریان بوده باشد.
| ماهی‌بالگان |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ماهی‌بالگان |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| → Merriamosauria |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پانویس
- Mesozoic
- middle Triassic Period
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ichthyosaur». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ فوریه ۲۰۱۴.
