لحیم
لحیم[1] [سلا]]ی است از دو یا چند فلز مختلف که در اتصال ثابت فلزات، بهویژه سیمها و کابلها به یکدیگر به کار میرود. ترکیبهای اصلی لحیم قلع و سرب هستند، نسبت بین این دو عنصر میتواند نقطهٔ ذوب لحیم را مشخص کند. آزمایشها نشان میدهد که اگر نسبت قلع و سرب در حدود ۶۰٪ قلع و ۴۰٪ سرب باشد، نقطهٔ ذوب در کمترین حد خود و حدود ۱۸۸ درجه سلسیوس خواهد بود.[2]
لحیم کاری چیست؟
لحیم کاری سنتی که قبلا در صنعت الکترونیک استفاده می شدهاست مخلوطی از قلع و سرب است. انواع مختلفی از لحیم کاری برای اهداف متفاوتی استفاده میشود. نوع لحیم کاری استفاده شده برای الکترونیک معمولاً شامل 60 درصد قلع و 40 درصد سرب میشود این اغلب به عنوان لحیم کاری 60/40 شناخته شدهاست.
در ترکیبات شار تشکیل دهنده فلز نیاز است به اینکه اطمینان حاصل شود که اتصالات خوبی ساخته شدهاست. شار یک مخلوط اسیدی است که کمک میکند که لحیم به راحتی روی اتصال جاری شود و یک پیوند خوب تشکیل شود. شار میتواند به صورت یک مایع قهوه ای رنگ دیده شود درست مثل لحیمی که حرارت دیده است. و آن گاهی یک دود تند و سوزش آوری بیرون میدهد که میتواند به عنوان یک محرک عمل کند. به همین دلیل است که لحیم کاری همیشه باید در یک محیطی با تهویهٔ مناسب انجام شود.
اندازه لحیم کاری
سایزهای متفاوتی از لحیم در دسترس است. لحیمی که برای ساخت و سازهای الکترونیکی استفاده میشود به شکل یک سیم نازک فروخته میشود. سیمهای نازک تر برای کارهای دقیق خیلی بهتر است.بهطور کلی لحیمهای متفاوتی که تولید میشود در ضخامت سیم استاندارد (SWG) با ضخامت سیم آمریکا (AWG) تعیین شدهاند. برای بیشتر مدارات چاپی و لحیم کاری کلی لحیمSWG 20-22(19-21 AWG) انتخاب میشود اگرچه برای اتصالات بزرگتر یک لحیم ضخیم تر عجالتاً 18SWG (16 AWG) بهتر است.
لحیم کاری بدون سرب
از آنجایی که به خاطر دلایل بهداشتی و محیطی تلاش میشود که مقدار سرب استفاده شده کاهش یابد، اکنون لحیم کاری بدون سرب بهطور گسترده ای مورد استفاده قرار میگیرد. براساس یک حکم اروپائی لحیم کاری که حاوی سرب باشد نباید بهطور تجاری استفاده شود. بنابراین انواع دیگری از لحیم کاری بدون سرب جایگزین لحیم کاری سنتی شدهاست.
بهطور مثال یک نوع شامل 99.3 درصد قلع و 0.7 درصد مس است و نوع دیگری که در بازار موجود است شامل مقدار کمی نقره است و از لحاظ قیمت کمی گرانتر از لحیم مس قلع است.
لحیم زدایی
در حالی که توانایی ایجاد اتصالات لحیم کاری خوب خیلی مهم است مهارت دیگری که میتواند به همان اندازه مهم باشد دانستن این است که چگونه لحیم باز شود. اگر لحیم زدایی به خوبی انجام نشود میتواند به برد مدار چاپی یا اجزاء صدمه بزند و منجر به صرف هزینه و وقت زیاد برای بازسازی شود. بنابراین لازم است که هرکاری با دقت و با استفاده از ابزار درست و مناسب انجام شود.
مکنده لحیم
ابزار اصلی استفاده شده برای بازکردن لحیم یک شکلی از تلمبه مکنده است. این ابزار به حالت فنری است که یک پیستون دارد که به داخل آن هل داده میشود. یک دکمه کوچک برای رها کردن پیستون فشار داده میشود، بنابراین هوا را از طریق یک سرلوله PTFE به داخل می کشد. مکشی که ایجاد میشود برای مکیدن لحیم از روی سطح کافی است.
منابع
- «لحیم» [مهندسی مواد و متالورژی] همارزِ «solder»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ لحیم)
- «سیمها و اتصالات آنها». کارگاه برق تأسیسات. شرکت چاپ و نشر کتابهای درسی ایران. ۱۳۸۵. شابک ۹۶۴۰۵۰۹۵۷۴. پارامتر
|تاریخ بازیابی=
نیاز به وارد کردن|پیوند=
دارد (کمک)