فرایند هابر

فرایند هابر (به انگلیسی: Haber process) یا فرایند هابر-بوش (به انگلیسی: Haber–Bosch process) روشی برای تولید صنعتی آمونیاک از طریق واکنش گاز نیتروژن و گاز هیدروژن و با استفاده از کاتالیزگر های آهن و روتنیم (در اغلب مواقع از ترکیبات ناخالص آن ها استفاده می‌شود) است. در این فرایند به دمای ۴۵۰ سانتی گراد (723درجه کلوین) و فشار ۲۰۰ اتمسفر نیاز است. لابراتواری که این فرایند را کنترل می کند هابر لاب (hober lab ) می نامند. این فرایند به طور مشترک توسط دو شیمیدان آلمانی به نام های فریتس هابر و کارل بوش که هر دو از برندگان جایزه نوبل شیمی بودند، ابداع شد.[1][2][3][4]

فریتس هابر(چپ) و کارل بوش

طرحواره ای از فرایند صنعتی تولید آمونیاک به روش هابر

پیش از ابداع این روش، تولید آمونیاک در مقیاس صنعتی بسیار دشوار بود[5][2][6] و روش‌های قدیمی تولید آمونیاک نظیر «فرایند بیرکلند-اید» و «فرایند فرانک کارو» به‌شدت ناکارامد بودند. روش فرانک-کارو نیاز به مقدار زیادی نیروی الکتریسیته دارد که فرایند هابر بی‌نیاز از آن است.[2]

تولید سالانه کود نیتروژن به این روش بیش از ۱۰۰ میلیون تن است. خوراک بیش از نیمی از جمعیت کنونی جهان به تولید کود به این روش بستگی دارد.[7] علاوه براین، این روش در جنگ جهانی اول به امپراتوری آلمان کمک کرد تا برای ساخت مواد منفجره، آمونیاک تولید کند در حالی که متفقین جنگ جهانی اول از نیتروناتریت استفاده می‌کردند در ادامه جنگ متفقین شیلی که محل تامین نیتروناتریت آلمان بود را محاصره کردند. آلمان برای رفع نیاز خود از دانشمندان استفاده کرد و یکی از دانشمندان به نام هابر روشی برای ساخت آمونیاک ابداع کرد امونیاک+تولوئن =T.N.T[8][2]

جستارهای وابسته

منابع

Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production by Vaclav Smil (2001) ISBN 0-262-19449-X
Hager, Thomas (2008). The Alchemy of Air. Harmony Books, New York. ISBN 978-0-307-35178-4.
Fertilizer Industry: Processes, Pollution Control and Energy Conservation by Marshall Sittig (1979) Noyes Data Corp., N.J. ISBN 0-8155-0734-8
"Heterogeneous Catalysts: A study Guide"
Smil, Vaclav (2004). Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production (1st ed.). Cambridge, MA: MIT. ISBN 9780262693134.
Sittig, Marshall (1979). Fertilizer Industry: Processes, Pollution Control, and Energy Conservation. Park Ridge, NJ: Noyes Data Corp. ISBN 978-0-8155-0734-5.
Albrecht, Jörg (2008) "Brot und Kriege aus der Luft". Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung. p. 77 (Data from "Nature Geosience").
"Nobel Award to Haber" (PDF). The New York Times. 3 February 1920. Archived from the original (PDF) on 24 February 2021. Retrieved 11 October 2010.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[enriching-1] Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production by Vaclav Smil (2001) ISBN 0-262-19449-X

[hager-2] Hager, Thomas (2008). The Alchemy of Air. Harmony Books, New York. ISBN 978-0-307-35178-4.

[3] Fertilizer Industry: Processes, Pollution Control and Energy Conservation by Marshall Sittig (1979) Noyes Data Corp., N.J. ISBN 0-8155-0734-8

[4] "Heterogeneous Catalysts: A study Guide"

[Smil_2004_Enriching-5] Smil, Vaclav (2004). Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production (1st ed.). Cambridge, MA: MIT. ISBN 9780262693134.

[6] Sittig, Marshall (1979). Fertilizer Industry: Processes, Pollution Control, and Energy Conservation. Park Ridge, NJ: Noyes Data Corp. ISBN 978-0-8155-0734-5.

[Brot-7] Albrecht, Jörg (2008) "Brot und Kriege aus der Luft". Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung. p. 77 (Data from "Nature Geosience").

[ny_times-8] "Nobel Award to Haber" (PDF). The New York Times. 3 February 1920. Archived from the original (PDF) on 24 February 2021. Retrieved 11 October 2010.