فؤاد سزگین
فؤاد سزگین (به ترکی استانبولی: Fuat Sezgin) (متولد ۲۴ اکتبر ۱۹۲۴–۳۰ ژوئن ۲۰۱۸)، محقق علوم اسلامی و مستشرق اهل ترکیه است. او استاد بازنشستهٔ تاریخ علم طبیعی در دانشگاه گوته فرانکفورت آلمان و بنیانگذار و مدیر افتخاری مؤسسهٔ تاریخ علوم عربی - اسلامی آن‌جا است.[1]
| فؤاد سزگین | |
|---|---|
| زادهٔ | ۲۴ اکتبر ۱۹۲۴ (۹۶ سال) بتلیس، ترکیه |
| ملیت | تُرکیه‌ای |
| پیشه | مورخ دانشگاهی |
| همسر(ها) | اورسلا سزگین |
| جایزه(ها) | جایزهٔ ملک فیصل نشان لیاقت از جمهوری فدرال آلمان جایزه جهانی کتاب سال در ایران (سال ۸۶) |
تحصیلات
وی برای تحصیلات دانشگاهی نخست در دانشکدهٔ مهندسی ثبت نام کرد ولی سپس به راهنمایی و زیر نظر هلموت ریتر (شرق‌شناس آلمانی) به مطالعات شرقی در دانشکده هنرهای دانشگاه استانبول پرداخت. وی در همان‌جا لیسانس، فوق لیسانس (۱۹۴۹) و دکتری (۱۹۵۴) خود را در رشتهٔ علوم اسلامی و مطالعات ایرانی گرفت و در همان‌جا مشغول تدریس شد. سزگین در سال ۱۹۵۶ به آلمان نقل مکان کرد. وی تاکنون ۱۴۰۰ جلد کتاب را تألیف کرده است.[2]
شناخته شده‌ترین اثر او ۱۳ جلد کتاب تاریخ ادبیات عربی است که اصل کتاب به زبان آلمانی نوشته شده و یک کتاب مرجع استاندارد است. عنوان رسالهٔ دکترای او با عنوان "Buhari'nin Kaynaklari" (منابع بخاری) نشان داد که خلاف عقیدهٔ رایج در میان شرق‌شناسان اروپا، تألیفات حدیثی البخاری از منابعی نوشته‌شده‌است که قدمت آن به قبل از قرن ۷ می‌رسد و همچنین تاریخ شفاهی بود.
او مدرس دانشگاه استانبول بود، اما در پی کودتای ۱۹۶۰ این سمت را از دست داد. نتیجتاً او در سال ۱۹۶۱ به آلمان مهاجرت کرد و به عنوان استاد مدعو در دانشگاه فرانکفورت شروع به کار کرد. در سال ۱۹۸۲، سزگین مؤسسه تاریخ علوم اسلامی عربی را تأسیس کرد. امروز این مؤسسه جامع‌ترین مجموعه از متون تاریخ علم عربی اسلامی در جهان را داراست. در سال ۱۹۸۳ سزگین همچنین یک موزهٔ منحصربه‌فرد در این مؤسسه، با گرد هم آوردن بیش از ۸۰۰ مدل از دستگاه‌های علمی تاریخی، ابزار و نقشه‌ها، عمدتاً متعلق به عصر طلایی علوم اسلامی تأسیس کرد. موزهٔ بسیار مشابهی در سال ۲۰۰۸ در استانبول افتتاح شد. در سال ۱۹۶۸، سزگین چهار کتاب ناشناختهٔ حساب دیوفانت را در حرم امام رضا در مشهد یافت.
او در دیدار رئیس کتابخانهٔ مجلس شورای اسلامی ایران پیشنهاد داد تا ۶ جلد کتاب او دربارهٔ جغرافیای اسلامی به فارسی ترجمه شود. وی در زمینهٔ احیاء و بازسازی دستاوردهای تمدنی دانشمندان اسلامی کارهای ماندگار و ارزشمندی را انجام داده و اکنون از این مجموعهٔ بازسازی‌شده یک مرکز نمایشگاهی و موزه‌ای ارزشمندی را در شهر فرانکفورت و در مرکز انستیتو تاریخ علوم اسلامی این شهر تشکیل داده است.[3]
آثار
۱۳ جلد کتاب تاریخ ادبیات عربی او (۱۹۶۷–۲۰۰۰) زیر بنای تاریخ علم و فناوری در جهان اسلام و گاهشمار دانشمندان و مهندسان مسلمان است. کتاب ۵ جلدی علوم طبیعی اسلام او اسناد اقلام موجود در موزهٔ فرانکفورت است. از سال ۱۹۸۴ میلادی، او مجلهٔ تاریخ علوم عربی اسلامی را ویرایش می‌کند. سزگین استدلال کرده‌است که دریانوردان مسلمان، آمریکا را پیش از غربی‌ها کشف کرده بودند و با اسناد معتبر نشان داده که غربی‌ها بدون استفاده از مدارک مسلمانان نمی‌توانستند با آن امکانات دریانوردی آن موقع به آمریکا برسند.[4]
منابع
- "UKM to confer honorary doctorate on Prof Fuat Sezgin". New Straits Times. 8 January 2007.
- http://ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=14566:دیدار-رئیس-کتابخانه-مجلس-با-پروفسور-فؤاد-سزگین&Itemid=8
- "Islam History of Science and Technology Needs to Speak". Turkish Daily News. 27 December 2008.
- Fuat Sezgin (2006), The Pre-Columbian Discovery of the American Continent by Muslim Seafarers