علوم آزمایشگاهی
علوم آزمایشگاهی بالینی یکی از شاخه‌های علوم پزشکی است و بیشتر با آنالیز آزمایشگاهی خون، مایعات و بافت‌های بدن انسان با هدف تشخیص بیماری، پیگیری درمان و حفظ سلامت افراد جامعه سر و کار دارد.[1]
رشته دانشگاهی
ایران
در ایران رشته علوم آزمایشگاهی بالینی در مقطع کارشناسی پیوسته ۱۳۰ واحد دارد که ۱۶ واحد آن کارآموزی در مراکز درمانی است.[2] دوره کاردانی دارای ۷۲ واحد است.[3] همچنین در دوره کارشناسی ناپیوسته ۶۶واحد درسی ارائه می‌شود.[4] و همچنین واحدهایی نظیر خون‌شناسی، بیوشیمی پزشکی، ایمنی‌شناسی، باکتری‌شناسی پزشکی، میکروب پزشکی، ویروس‌شناسی پزشکی، انگل‌شناسی پزشکی و قارچ‌شناسی پزشکی را حتی از فارغ التحصیلان پزشکی عمومی با کیفیت و تعداد واحد بیشتری فرا می‌گیرند.
دروس علوم آزمایشگاهی بالینی هم پوشانی زیادی با دروس علوم پایه پزشکی دارد، مانند:[5]
| ردیف | نام درس | ردیف | نام درس |
|---|---|---|---|
| ۱ | آناتومی | ۱۱ | ایمنی‌شناسی |
| ۲ | آسیب‌شناسی | ۱۲ | خون‌شناسی |
| ۳ | میکروب‌شناسی | ۱۳ | ایمونو هماتولوژی (بانک خون) |
| ۴ | باکتری‌شناسی پزشکی | ۱۴ | زیست سلولی ملکولی |
| ۵ | ویروس‌شناسی پزشکی | ۱۵ | بیوشیمی |
| ۶ | قارچ‌شناسی پزشکی | ۱۶ | بیوشیمی پزشکی |
| ۷ | انگل‌شناسی پزشکی | ۱۷ | زبان تخصصی |
| ۸ | دارو شناسی (فارماکولوژی) | ۱۸ | ژنتیک پزشکی |
| ۹ | بیماری های داخلی | ۱۹ | هورمون شناسی |
| ۱۰ | بافت‌شناسی | ۲۰ | کارآموزی در بیمارستان(16 واحد) |
اروپا
مقطع کارشناسی علوم آزمایشگاهی در اروپا Mls مخفف Medical Laboratoy science می باشد همچنین برخی از کشورهای اروپایی Bachelor Medical Laboratoy نامیده می شود که طول این دوره در تمام کشورهای دنیا 4 سال می باشد .
ادامه تحصیل
با وجود اینکه چندین سال از توقف رشتهٔ علوم آزمایشگاهی بالینی در مقاطع بالاتر از کارشناسی می‌گذرد اما وجود گرایش‌های فراوان تا حدی این کمبود را جبران کرده‌اند.
از رشته‌های موجود می‌توان به بیوشیمی بالینی، خون‌شناسی، ایمنی‌شناسی، میکروب‌شناسی، قارچ‌شناسی، باکتری‌شناسی، ژنتیک انسانی، انگل‌شناسی، سم‌شناسی و ویروس‌شناسی اشاره کرد.
فارغ التحصیلان مقاطع بالاتر از کارشناسی امکان تدریس در دانشگاه‌های پزشکی را هم دارند.
فارغ التحصیلان مقطع دکترا امکان راه‌اندازی آزمایشگاه در گرایش خود را دارند. دربارهٔ تأسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی گفتنی است که در حال حاضر بر اساس مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کسانی حق تأسیس آزمایشگاه تشخیص پزشکی دارند که در یکی از رشته‌های پاتولوژی یا علوم آزمایشگاهی دارای درجه دکترای حرفه‌ای باشند.
کسانی که دارای تخصص پاتولوژی هستند، افرادی هستند که دارای درجه دکترای حرفه‌ای پزشکی هستند و افراد دیگر که دارای درجه دکترای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی یا آزمایشگاه بالینی هستند، افرادی هستند که در رشته علوم آزمایشگاهی مدرک دکترای حرفه‌ای گرفته‌اند. البته دارندگان مدرک تخصص تک رشته در هر کدام از رشته‌های تخصصی آزمایشگاه اجازه تأسیس آزمایشگاه در حیطه تخصصی خود را دارند.
این رشته از نظر کاربرد و بازارکار، یکی از رشته‌های خوب گروه پزشکی است. زیرا با توجه به توسعه و اهمیت امر بهداشت و زمینه مناسب کاری، اغلب فارغ‌التحصیلان این رشته به راحتی وارد بازارکار می‌شوند.
روز بزرگداشت رشته علوم آزمایشگاهی بالینی
روز ۳۰ فروردین از سال ۱۳۸۲ با گرامیداشت دانشمند ایرانی، سید اسماعیل جرجانی، بنیانگذار علم آزمایشگاه عنوان روز علوم آزمایشگاهیان تعیین شد.[6] این روز در کشور توسط نظام پزشکی نیز برگزار می‌شود.[7]
جستارهای وابسته
کارشناسی علوم آزمایشگاهی _دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی بالینی_متخصصین علوم آزمایشگاهی بالینی
پانویس
- «معرفی رشته علوم آزمایشگاهی». دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان.
- «دروس مقطع کارشناسی پیوسته علوم آزمایشگاهی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۸ فوریه ۲۰۱۳.
- «مشخصات کلی برنامه دوره کاردانی رشته علوم آزمایشگاهی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۸ فوریه ۲۰۱۳.
- «برنامه درسی دوره کارشناسی نا پیوسته علوم آزمایشگاهی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۸ فوریه ۲۰۱۳.
- «رشته علوم آزمایشگاهی».
- «اسامی و سوابق تقدیرشدگان مراسم گرامیداشت روز آزمایشگاهیان». ٣١ فروردین ۱۳٩١. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۸ فوریه ۲۰۱۳.
- «امراسم روز آزمایشگاهیان برگزار شد». ٣١ فروردین ۱۳٩١.