طاها بهبهانی
طاها بهبهانی (زاده ۱۳۲۵ در تهران) نقاش، مجسمه‌ساز، طراح صحنه، کارگردان تلویزیون و تئاتر و استاد دانشگاه معروف ایرانی می‌باشد.
| طاها بهبهانی | |
|---|---|
 | |
| نام در زمان تولد | طاها |
| زادهٔ | ۱۲ اسفن۱٤٠٠ تهران، ایران |
| ملیت |  ایران |
| شناخته‌شده برای | نقاشی، مجسمه‌سازی، طراح صحنه، کارگردان تلویزیون و تئاتر |
| کارهای برجسته | پرندگان طاها پرنده و قفل |
| سبک | سورئال |
زندگی‌نامه
در کودکی یادگیری نقاشی را نزد پدرش آغاز کرد و در سیزده سالگی شاگرد ممتاز استاد علی‌اکبر نجم‌آبادی (از شاگردان استاد کمال‌الملک) شد. دوران دبیرستان را با هنرستان کمال‌الملک همزمان طی کرد و سپس وارد دانشگاه هنرهای دراماتیک شد. پس از پایان تحصیل در رشته طراحی صحنه برای تئاتر، سینما و تلویزیون در پاریس و سالزبورگ به تحقیق و پژوهش در زمینه کارگردانی تئاتر ماریونت پرداخت.
بازگشت به ایران
پس از بازگشت به ایران به تدریس در دانشکده هنرهای دراماتیک مشغول شد و سال‌ها مدیر دپارتمان تئاتر ماریونت این دانشکده بود. کارگردانی بیش از چهارصد و پنجاه برنامه آموزشی کوتاه و بلند برای تلویزیون و دو نمایشنامه برای جشن هنر شیراز و همچنین طراحی صحنه برای نمایشنامه‌های بزرگی چون هملت، مکبث و باغ وحش شیشه‌ای محصول این دوره از زندگی هنرمند است.
طاها از کسانی بود که در دهه چهل حال و هوای تازه‌ای به فضای نقاشی آن سال‌ها بخشید و با عرضه آثارش مکتب سوررئالیسم متافیزیک را مطرح کرد. آثار نقاشی او تحت عنوان سیری در آثار سوررئالیستی طاها، دنیای سوررئالیستی طاها و پرندگان طاها در سی و پنج نمایشگاه فردی و جمعی در داخل و خارج از کشور به نمایش در آمده‌است.
طاها از سال ۱۳۶۲ صرفاً به کار نقاشی و مجسمه‌سازی و تدریس به شاگردانش در آتلیه خود مشغول است و با همسر و همکارش مهین تابان (نقاش و مجسمه‌ساز) و دخترش تارا در تهران زندگی می‌کند.
آثار
آثار این هنرمند خلاق، سختکوش و جستجوگر در مجموعه مجموعه‌داران ایران، فرانسه، آلمان، هلند، ژاپن، انگلستان، نیوزلند، آمریکا، بلژیک، سوییس و ... حفظ و نگهداری می‌شود. بخشی از آثارش در کتاب پرندگان طاها به چاپ رسیده‌است. تعدادی از آثارش نیز برای روی جلد کتاب‌های احمد کامیابی مسک ساخته و چاپ شده‌است.
سه فیلم از زندگی و آثار وی ساخته شده که به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و آلمانی برگردان گردیده‌است.
مجسمه‌سازی
- همه من قفل شدم، تا تو به خورشید رسی، سایز: *۳۱٫۵*۵۹ ۹ سانتیمتر، جنس: برنز
- در قله آزادگی، سجده به درگاهت کنم، سایز: ۹*۴۰*۴۷ سانتیمتر، جنس: برنز
- عاشقان هرگز ندارند سر پناهی، جز درخت زندگی، سایز: ۹۶٫۵*۳۳*۸ سانتیمتر، جنس: برنز
- جز «هو» نبیند چشم من جز «حق» نگویم من سخن، سایز: ۱۱٫۵ *۶۵٫۵*۸۵ سانتیمتر، جنس: برنز
- من یک سره می‌خوانم، تا پرده شب افتد، سایز: ۱۱ *۲۷٫۵*۱۰۶ سانتیمتر، جنس: برنز
- قفل بگشا، تا که قفلت بگسلم، سایز: ۱۰*۳۱*۳۳٫۵ سانتیمتر، جنس: برنز
- قفل بگشا تا بیابی صد بهار، سایز: ۹*۲۰*۶۰ سانتیمتر، جنس: برنز
- عشق ما از ریشه تا سر شاخه هاست، سایز: ۸*۳۳*۹۶٫۵ سانتیمتر، جنس: برنز
- تاوان خردمندی، صد قفل به هر بندی، سایز: ۹٫۵*۲۴*۴۸ سانتیمتر، جنس: برنز
- در بند بند قفل شب، ما عشق را رنگین کنیم، سایز: ۱۱*۱۱٫۵*۶۲٫۵ سانتیمتر، جنس: برنز
- من در نیایش نیش را، در ذهن خود نوشی کنم، سایز: ۴۳*۴۳*۱۵ سانتیمتر، جنس: برنز
- گر طالب عشقی، ز من و ما بگذر، سایز: ۸۲٫۵*۴۵٫۵*۱۱ سانتیمتر، جنس: برنز
مدال‌ها
مدالهای طراحی شده توسط ایشان از جنس طلا و نقره می‌باشد.
نمایشگاه‌ها
- فوریه ۱۹۶۹، نمایشگاه مجموعه آثار، موزه ایران باستان، تهران، ایران
- نوامبر ۱۹۶۹، نمایشگاه مجموعه آثار، موزه ایران باستان
- دسامبر ۱۹۷۰، نمایشگاه اختصاصی، گالری خانه آفتاب، تهران، ایران
- نوامبر ۱۹۷۱، هنرهای معاصر ایران، موزه ایران نوین، تهران، ایران
- دسامبر ۱۹۷۱، نمایشگاه اختصاصی در دفتر خصوصی، تهران، ایران
- فوریه ۱۹۷۲، اولین نمایشگاه نقاشان و مجسمه‌سازان معاصر ایرانی، گالری سالیوان
- مارس ۱۹۷۲، دومین نمایشگاه نقاشان و مجسمه‌سازان معاصر ایرانی، گالری سالیوان
- می ۱۹۷۲، نمایشگاه نقاشان و مجسمه‌سازان معاصر، گالری تهران، تهران، ایران
- سپتامبر ۱۹۷۳، نمایشگاه نقاشان و مجسمه‌سازان معاصر ایرانی، مرکز هنرهای دیداری
- نوامبر ۱۹۷۳، نمایشگاه اختصاصی، گالری تهران، تهران، ایران
- ژانویه ۱۹۷۴، نمایشگاه اشتراکی، گالری تهران، تهران، ایران
- ژوئن ۱۹۷۴، نمایشگاه اشتراکی، گالری سیحون، تهران، ایران
- اکتبر ۱۹۷۴، نمایشگاه اشتراکی، گالری سیحون، تهران، ایران
- اکتبر ۱۹۷۴، نمایشگاه اشتراکی، میرابل
- دسامبر ۱۹۷۴، نمایشگاه اشتراکی در اولین نمایشگاه بین‌المللی
- می ۱۹۸۰، نمایشگاه اختصاصی، بنیاد فرانسه، فرانسه
- ۱۹۸۳، دعوت برای سخنرانی در مورد هنرهای اسلامی در قرن بیستم - بخصوص نقاشی پس از اسلام
- نوامبر ۱۹۸۶، نمایشگاه اشتراکی، گالری هنر نگرسکو، نیس، فرانسه
- نوامبر ۱۹۸۹، نمایشگاه اختصاصی، گالری مهر، تهران، ایران
- می ۱۹۹۱، نمایشگاه اختصاصی، گالری میلز، پاریس، فرانسه
- سپتامبر ۱۹۹۲، نمایشگاه اختصاصی، گالری میلز، پاریس، فرانسه
- نوامبر ۱۹۹۵، نمایشگاه اختصاصی، کاخ موزه نیاوران، تهران، ایران
- ۱۹۹۷، نمایشگاهی در ساتریکون، لهستان
- مارس ۱۹۹۹، نمایشگاه اشتراکی، رویای فرشته، موزه هنرهای معاصر تهران، ایران
- ژوئن ۲۰۰۲، سومین دوسالانه مجسمه‌سازی تهران، مرکز فرهنگی نیاوران، تهران، ایران
- نوامبر ۲۰۰۳، یک تصور روحاًنی، موزه هنرهای معاصر تهران، ایران
- سپتامبر ۲۰۰۴، نمایشگاه اختصاصی، بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران، تهران، ایران
- دسامبر ۲۰۰۴، ششمین دوسالانه نقاشی معصر تهران، موزه هنرهای معاصر تهران، ایران
- جولای ۲۰۰۵، نمایشگاه هنر روحاًنی، موزه هنرهای معاصر تهران، ایران
- دسامبر ۲۰۰۵، جنبش هنر نوین، موزه هنرهای معاصر تهران، ایران
- آگوست ۲۰۰۶، شرق از تخیل، موزه هنرهای معاصر تهران، ایران
- ژوئن ۲۰۰۷، دومین نمایشگاه هنرهای زیبا در حمایت از کودکان مبتلا به سرطان، بنیاد آفرینش‌های هنری نیاوران، تهران، ایران
- ژوئن ۲۰۰۷، دومین نمایشگاه هنرهای زیبا در حمایت از کودکان مبتلا به سرطان، سازمانی، تهران، ایران
- سپتامبر ۲۰۰۷، نمایشگاه اشتراکی در مراسم بزرگداشت ۸۰۰مین سال تولد مولانا در یونسکو، پاریس، فرانسه
- سپتامبر ۲۰۰۷، نمایشگاه اشتراکی، جلوه‌های هنر معاصر در ایران، موزه هنرهای معاصر تهران، ایران
- اکتبر ۲۰۰۷، نمایشگاه اشتراکی، گالری نار، تهران، ایران
- نوامبر ۲۰۰۸، نمایشگاه انفرادی، گالری هنر شیرین، تهران، ایران
- آوریل ۲۰۰۹، جادوی ایران، دوبی، امارات متحده عربی
- می ۲۰۱۰، نمایشگاه انفرادی مجسمه، گالری هنر شیرین، تهران، ایران
نمایشگاه‌های گروهی
- آوریل ۲۰۰۱، نمایشگاه اشتراکی، نسیمی از باغ ایرانی-مرکز مریدین بین‌المللی، واشینگتن دی‌سی، ایالات متحده آمریکا
- سپتامبر ۲۰۰۲، نمایشگاه اشتراکی، کتابخانه ملکه، نیویورک، ایالات متحده آمریکا
- سپتامبر ۲۰۰۳، نمایشگاه اشتراکی در مرکز هنر پلانوی تگزاس، ایالات متحده آمریکا
- اکتبر ۲۰۰۹، ۱۰۰ اثر هنری و ۱۰۰ هنرمند، مرکز هنر
- سپتامبر ۲۰۱۰، چهارمین دوسالانه بین‌المللی هنر پکن، پکن، چین
کتاب‌ها و مقاله‌ها
تاکنون از وی چندین کتاب و مقاله گوناگون به چاپ رسیده است:
کتاب‌ها
- پرندگان طاها (شامل بخشی از آثار وی)، ۲۰۰۶
عضویت حرفه‌ای
وی یکی از اعضای هیئت مدیره اجرایی کمیته ملی هنرهای خلاق ایران وابسته به یونسکو و عضو هیئت داوری در تعدادی از نمایشگاه‌های بین‌المللی بوده‌است.
منابع
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Taha Behbahani». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۲ بهمن ۱۳۸۹.