سپاه سیدالشهدا
سپاه سیدالشهدا یا لشکر ۱۰ سیدالشهدا، یگان رزمی نیروی زمینی سپاه پاسداران است، که به‌عنوان سپاه دوم استان تهران شناخته می‌شود و کلیه مناطق استان‌های تهران و البرز به جز شهر تهران را پوشش می‌دهد.[1] این یگان در خلال جنگ ایران و عراق تحت عنوان تیپ ۱۰ سیدالشهدا شکل گرفت و در عملیات‌های بیت‌المقدس، والفجر مقدماتی، خیبر و بدر، والفجر ۸، کربلای ۴، کربلای ۵ و کربلای ۸، بیت‌المقدس ۲ و بیت‌المقدس ۶ حضور داشت.[2]
| سپاه سیدالشهدا | |
|---|---|
| فعالیت | |
| کشور |  ایران |
| شاخه | سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
| نوع | پیاده‌نظام |
| نقش | رزمی |
| اندازه | لشکر |
| جزئی از | نیروی زمینی سپاه |
| پادگان/ستاد | کرج، استان البرز |
| نبردها | جنگ ایران و عراق |
تاریخچه
پیش‌درآمد این سپاه، تیپ ۱۰ سیدالشهدا بود که در جریان جنگ ایران و عراق حضور داشت.[3] تیپ ۱۰ سیدالشهداء که در اوائل فروردین ماه سال ۱۳۶۱ با عنوان تیپ ۲۱۰ سیدالشهدا توسط محسن وزوایی و با حکم داود کریمی بنیان‌گذاری گردید، به پیشنهاد احمد متوسلیان فرمانده وقت تیپ محمد رسول‌الله و به دلیل ضرورت‌های عملیات بیت‌المقدس، با این تیپ ادغام شد. این دو تیپ ادغام‌شده، عملیات بیت‌المقدس را با موفقیت به انجام رساندند. پس از کشته شدن محسن وزوایی در عملیات بیت‌المقدس و اسارت احمد متوسلیان در لبنان، ضرورت تشکیل یک تیپ مستقل رزمی باعث گردید، در شهریور ۱۳۶۱ تیپ ۱۰ سیدالشهدا با استعداد ۴ گردان با نام‌های گردان علی‌اکبر، علی‌اصغر، قمر بنی هاشم و قاسم راه‌اندازی شود و علیرضا موحد دانش، کاظم رستگار و مصطفی نکولعل آزاد نیز مأمور شکل دهی ساختار لشکر شده و فرماندهی آن به علیرضا موحد دانش سپرده شد.[4]
ماموریت‌ها
لشکر ۱۰ سیدالشهداء در حدود ۴۶ مأموریت آفندی و پدافندی در طول دوران دفاع مقدس آنجا داده که از مهمترین آنها می‌توان به عملیات‌های زیر اشاره نمود:
- عملیات بیت‌المقدس (فتح خرمشهر)
- عملیات والفجر مقدماتی
- عملیات خیبر
- عملیات بدر
- عملیات والفجر ۸
- عملیات کربلای ۴
- عملیات کربلای ۵
- عملیات کربلای ۸
- عملیات بیت‌المقدس ۲
- عملیات بیت‌المقدس ۶
- عملیات غدیر
- دفاع سراسری[5]
قرارگاه
این سپاه در میدان سپاه کرج مستقر بود و با جدایی کرج از استان تهران، به شهرری انتقال یافت و هم‌اکنون همه مناطق استان تهران به جز شهر تهران را پوشش می‌دهد و شامل همه پایگاه‌های بسیج در استان تهران (به جز شهر تهران) می‌شود. سپاه دیگر استان تهران، سپاه محمد رسول‌الله است که مسئولیت امنیتی شهر تهران را برعهده دارد و زیر نظر قرارگاه ثارالله عمل می‌کند.[6]
فرماندهان
فرمانده پیشین آن سرتیپ دوم علی نصیری بود که در آذر ۱۳۹۶ سرتیپ دوم حسن حسن‌زاده، فرمانده پیشین سپاه سمنان[7] و پس از وی در ۲ آذر ۱۳۹۹ سرتیپ دوم پاسدار احمد ذوالقدر با حکم حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان فرمانده جدید سپاه منصوب شد.[8] وی مدتی در لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله خدمت کرد و فرماندهی نواحی مقاومت شمیرانات و مقداد، جانشینی فرمانده سپاه محمد رسول‌الله تهران بزرگ و معاونت هماهنگ‌کننده قرارگاه ثارالله تهران را در کارنامه خود دارد.[9]
جستارهای وابسته
پانویس
- «فرماندهان جدید دو سپاه تهران؛ ارتقا به شرط سرکوب». رادیو فردا. ۱۰ آذر ۱۳۹۹.
- «آئین تکریم و معارفه فرمانده سپاه سیدالشهدا تهران برگزار شد». خبرگزاری مهر. ۲ آذر ۱۳۹۹.
- «'کودتای خزنده' در سپاه؛ صداهای جلسه‌ای محرمانه در زمان جنگ». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۹-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۱.
- «تاریخچه لشکر 10 سیدالشهداء». لشکر10 سیدالشهداء.
- «فهرست مأموریت‌های آفندی و پدافندی لشکر ۱۰ سیدالشهدا در طول ۸ سال دفاع مقدس». لشکر ۱۰ سیدالشهداء.
- «فرمانده سپاه سیدالشهدا: مأموریت سپاه مقابله با تهدیدات نرم فرهنگی و مقابله با تهدیدات عمومی داخلی است». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۰.
- «تغییر فرمانده سپاه استان تهران». تسنیم.
- «سردار احمد ذوالقدر فرمانده سپاه سیدالشهداء شد». ایسنا. ۲ آذر ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۳.
- «سردار «احمد ذوالقدر» فرمانده سپاه سیدالشهداء استان تهران شد». defapress.ir. ۲ آذر ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۳.