سعید کنگرانی

سعید کنگرانی از کودکی در صحنهٔ تئاتر فعالیت می‌کرد. بعدها در تئاتر «شهر قصه» به ایفای نقش پرداخت و درتیر ۱۳۹۷ به بازی درتئاتر نیرنگ اورنگ درتماشاخانه سنگلج پرداخت.

اولین حضور سعید کنگرانی در سینما در فیلم رضا موتوری بود. سپس با موج نو سینمای ایران همساز شد و برای کارگردان مطرحی چون داریوش مهرجویی در فیلم دایره مینا بازیگری کرد. فیلم سه سال توقیف بود و پیش از نمایشش در نقش جدی در فیلم سرایدار حضور یافت که وجهه دیگری به او بخشید و شروع خوب و متفاوتی برایش محسوب می‌شد. بعد از آن ناصر تقوایی برای ایفای نقش «سعید» شخصیت کلیدی سریال دائی‌جان ناپلئون او را به بازی گرفت که به چهره‌ای ماندگار مبدل شد. بازیگری در فیلم جنجالی در امتداد شب برایش شهرت مضاعف و درآمد خوبی به‌همراه داشت. او محل سکونت خود را از خیابان پیروزی به کامرانیه انتقال داد و تبدیل به سوپراستار سینمای ایران شد، ولی این موفقیت دیری نپایید. کنگرانی بهمن فرمان آرا و شهره آغداشلو را از جمله افرادی برشمرد که در ناکامی او نقش پررنگی بازی کردند.[4]

او همچنین نقش کوتاهی در فیلم صحرای تاتارها در کنار بازیگران سرشناسی چون ویتوریو گاسمن، ماکس فون سیدو، جولیانو جما، فیلیپ نواره، فرناندو ری و ژان- لویی ترنتینیان داشته‌است.

گوگوش و سعید کنگرانی در نمایی از فیلم در امتداد شب

سعید کنگرانی در نقش علی

پس از انقلاب ایران کنگرانی به بازیگری ادامه داد و در پرواز در قفس (۱۳۵۹) و فصل خون (۱۳۶۰) حبیب کاووش بازی کرد. فیلم گرداب (۱۳۶۱) آخرین فیلم او پیش از وقایع بعد بود که علی‌رغم تهیه‌کنندگی بنیاد مستضعفان توقیف شد.

پس از آن چند کارگردان برای ایفای نقش به او پیشنهاد کار دادند از جمله علی حاتمی برای فیلم مادر که او را برای ایفای نقش فرزند عارف مسلک خانواده (که بعدها امین تارخ آنرا پذیرفت) در نظر گرفته بود ولی کنگرانی در سال ۱۳۶۴ بدون ذکر دلیل ممنوع چهره اعلام شد و از ادامه فعالیتش جلوگیری به‌عمل آمد. علی‌رغم تلاش فراوان نتوانست حکمش را تعدیل کند. کنگرانی در سال ۱۳۶۷ ایران را ترک کرد و به کالیفرنیا در آمریکا رفت و ۱۶ سال از بازیگری حرفه‌ای دور ماند. وی پس از بازگشت به ایران در فیلم سینمایی ازدواج به سبک ایرانی (۱۳۸۳) ایفای نقش کرد. پس از آن قرار بود در فیلم فرزند صبح نیز بازی کند.

قرار بود که کنگرانی پیش از مرگش در شهریور ۱۳۹۷ و پس از ۱۴ سال دوری از بازیگری، مجدداً در سریال رقص روی شیشه ایفای نقش کند. اما چند روز قبل از فیلم‌برداری سریال بر اثر ایست قلبی درگذشت.[5]

• ۱۳۵۵ - دائی‌جان ناپلئون