سرحد چهاردانگه

شهری در شمال استان فارس با آب وهوای سرد و کوهستانی است. نژاد و زبان مردم این شهر لری بختیاری است . طبق تحقیقات باستان شناسی اداره میراث فرهنگی استان فارس در تپه مهر پارسی (مهر علی فارسی) که در جنوب شهر سده واقع شده این شهر بیش از هفت هزار سال قدمت دارد. تپه های باستانی دیگری از جمله تپه فیلی ، تپه نقاره خانه و تپه شادی نیز در این شهر وجود دارند که گواهی بر قدمت این شهر تاریخی است. نام این شهر برگرفته از جشن سده sadeh میباشد که در دوران قبل از اسلام در ایران باستان برگزار می گردیده است، این شهر یکی از بزرگترین محل های برگزاری جشن سده در ایران باستان و ایالت پارس بوده است.

سد درودزن در منطقه کامفیروز است، این شهر از توابع شهرستان مرودشت فارس می‌باشد.

شهری در شمال استان فارس، بین سده و یاسوج می‌باشد. فاصله این شهر تا یاسوج نیم ساعت است. یکی از سرسبزترین مناطق در شمال فارس است.ودژی مستحکم مربوط به دوره ساسانیان است.

شهری در شمال فارس است که هم‌مرز با شهرستان مرودشت می‌باشد. همه ی ساکنان این منطقه از فارس های باصری هستند.

در گذشته این دو روستا یکی از تفرجگاه‌های باستانی محسوب می‌شدند. این دو روستا از توابع شهرستان آباده می‌باشند.

یکی از قدیمی‌ترین روستاهای سرحد چهاردانگه روستای پهلوانی از نزدیک به دهستان آسپاس می‌باشد. پهلوانی در لغط نامه دهخدا: پهلوانی . [پ َ ل َ] (اِخ) دهی از دهستان آس پاس بخش مرکزی شهرستان آباده، واقع در ۴۶ هزارگزی جنوب باختری اقلید و یکهزارگزی راه فرعی آسپاس به ده بید. جلگه، گرمسیر، مالاریائی. دارای ۴۹۶ تن سکنه. آب آن از چشمه و قنات. محصول آنجا غلات و تریاک و حبوبات. شغل اهالی زراعت و راه آن مالرو است. (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج ۷). قریه‌ای است در یک فرسنگی جنوب اسپاس. (فارسنامهٔ ناصری ص ۲۲). شعری از محمد حسن دانا: تو از پهلوانی نما نیک یاد / که ایزد بنایش به نیکی نهاد.. همه نیکمردو همه نیک زاد/ فلک چرخ نیکی در اینجا نهاد

روستای مه جان (مهگون) روستای زیبا در 80 کیلومتری شهرستان اقلید و دارای چشمه سارهای فرآوان که اکنون دیگر درپی خشکسالی های طولانی مدت در ایران خصوصاً استان فارس و شهرستان اقلید دیگر در این روستا اثری از چشمه های دائمی دیده نمیشود که این امر باعث ناراحتی وتالم خاطر بسیاری از اهالی این روستا شده است .این روستا با آب و هوائی چهار فصل و زیبا دارای زمینهای کشاورزی حاصل خیز و وسیع است دارای قدمت تاریخی چند هزار ساله است به دلیل وجود مهتاب بسیار زیبا در شبهای مهتابی و آرامش فوق العاده شبها و وضوح دید ستاره ها با چشم غیر مسلح به این نام نامیده شده است. مردمان این روستا از قوم سر بلند لر هستند و معمولاً از فامیل های :هاشمی دوست، کریمی ، دهقانی ، قاسمی ، یونسی گله زن ، پورمومنی و زارعی هستند . این روستا قبل از انقلاب سال ۵۷ ایران به سبب داشتن زمین هایی با چمن زارهای فراوان ییلاق بسیاری از طوایف ایل بزرگ قشقایی بوده است و همچین ییلاق بسیاری از خوانین بزرگ ایل قشقایی از جمله خسروخان قشقایی ، عزت اللّه خان قشقایی ، لطفعلی خان قشقایی و ... بوده است .دشتی گله زن و مسیح بلوردی دو سردار بزرگ ایل قشقایی که درپی خلع سلاح عشایر جنوب دست به شورش زده بودند نیز در این روستا و بر سر چشمه ای بنام چمشهِ شیری با خیانت سروان تاج الدینی به قسمی که بقرآن خورده بود و امان نامه ای که به این دو نفر داده شده بود با نقشه ای از پیش تعیین شده رو برو میشوند و هر دونفر به قتل می رسند و از ترس روبرو شدن با مردم روستا و عشایر منطقه با جیپ از محل فرار می کنند .

بکان روستایی است از توابع شهرستان اقلید، اهالی روستا مردمانی خون گرم که با زبان لری و ترکی قشقایی صحبت می‌کنند. دشت بکان شامل حدود ۷ شهرک است که در طرح اسکان عشایر قشقایی این شهرک‌ها ساخته شدند.

بابایی، روستایی از توابع بخش حسن آباد شهرستان اقلید در استان فارس ایران است. که اکثر جمعیت ان به زبان لری صحبت میکنند تل سفید دراین روستا از اثارتاریخی قبل ازاسلام میباشدکه به روایتی درگذشته شهربابک دراین محل بوده که براثر زلزله ازبین رفته است.