روپرت مرداک
کیث روپرت مرداک (به انگلیسی: Keith Rupert Murdoch) (یا مرداخ یا مردوخ)، زادهٔ ۱۱ مارس سال ۱۹۳۱، در ملبورن، سرمایهدار آمریکایی-استرالیایی و سهامدار اصلی شرکت ابرشرکت نوز است.
روپرت مرداک روپرت مرداک | |
---|---|
زادهٔ | ۱۱ مارس ۱۹۳۱ (۹۰ سال) ملبورن، استرالیا |
ملیت | آمریکایی-استرالیایی |
پیشه | سرمایهدار |
کارهای برجسته | سهامدار اصلی شرکت ابرشرکت نوز |
دین | یهودی |
همسر(ها) | پاتریسیا بوکر (۱۹۶۷–۱۹۵۶) آنا ترو (۱۹۹۹–۱۹۶۷) وندی دنج (-۱۹۹۹) جری هال |
فرزندان | پرادنس ۱۹۵۸ الیزابت ۱۹۶۸ لاچلان ۱۹۷۱ جیمز ۱۹۷۲ گراس ۲۰۰۱ چلو ۲۰۰۳ |
والدین | سرکیث مرداک الیزابت جوی گرین |
جایزه(ها) | نشان استرالیا |
زندگی
پدر روپرت مرداک، سرکیث مرداک ناشر یک روزنامه بود.[1] وی با الیزابت جوی گرین، دختر روپرت گرین در سال ۱۹۲۸ ازدواج کرد که حاصل آن یک پسر به نام کیث روپرت و سه دختر بود. پدر مرداک در سالهای کودکی او، صاحب یک روزنامهٔ پُرتیراژ در ملبورن بود و به همین دلیل وضع مالی خانواده بسیار خوب بود.
او از همان دوران کودکی با روزنامهنگاری آشنا شد. در سن ۱۰ سالگی به مدرسه رفت و پس از پایان دورهٔ تحصیل، کار روزنامهنگاری را در مجلههای مدرسهای آغاز کرد. سپس برای ادامهٔ تحصیل به انگلیس رفت و در دانشگاه آکسفورد در رشتههای فلسفه، سیاست و اقتصاد درس خواند و همانجا به حمایت از حزب کارگر بریتانیا پرداخت.[2] مرداک در آن دوران دو سال با روزنامهٔ انگلیسی دیلی اکسپرس همکاری کرد.[3]
الیزابت جوی گرین، مادر مرداک، از یک خانوادهٔ یهودی بود[4] برپایهٔ تلمود و قانون امروز اسرائیل کسی که از سوی مادر، یهودی باشد، خود یهودی دانسته میشود[5] ولی مرداک بر مسیحی بودن خود تأکید دارد و میگوید به کلیسا میرود، کلیسای کاتولیک چون همسرش کاتولیک است و البته تأکید میکند که آن قدرها که گاهی توصیف میشود، مذهبی نیست.[6]
فعالیت در استرالیا و نیوزیلند
مرداک پس از مرگ پدرش، در سن ۲۱ سالگی به استرالیا بازگشت و مدیریت روزنامهٔ پدری را که در سال ۱۹۲۳ تأسیس شده بود، در دست گرفت[2] و از آن زمان بر آن شد تا سلطهٔ خود بر رسانهها را گسترش دهد و رسانههای بیشتری را در اختیار خود قرار دهد. او با کمک روشهایی که از «لرد نورث کلیف» دوست پدرش آموخته بود در سال ۱۹۵۶، توانست به آسانی روزنامهٔ ساندیتایمز (The Sunday Times) را که در غرب استرالیا منتشر میشد، بخرد.
مرداک در ادامهٔ فعالیتهای خود در سالهای آینده، با خرید شمار دیگری از روزنامههای استرالیا که در مناطق مختلف این کشور از جمله نیو سوث ولز، کویینزلند، ویکتوریا و قلمرو شمالی منتشر میشد، نام خود را به عنوان فردی صاحب نفوذ در صنعت رسانههای مکتوب جا انداخت. او همچنین روزنامهٔ دیلی میرر (Daily Mirror)، روزنامهٔ عصر سیدنی را نیز در سال ۱۹۶۰ از آن خود کرد و توانست با این رسانهٔ قدرتمند با رقیبان رسانهای خود به رقابت بپردازد. اکونومیست در توصیف او گفته: مرداک مبتکر روزنامهٔ در صفحات کوچک نوین است.[7] چون او برای روزنامههایش یک الگوی تازه را به وجود آورد و گسترش داد، او در این الگو به پوشش بیشتر بخش ورزشی و رسواییها میپرداخت و عنوانهای چشمگیر برای خبرهایش برمیگزید.[3]
مرداک گسترش فعالیتهای رسانهای خود را با خرید بیشتر سهام روزنامهای از نیوزیلند با نام دامینیون (The Dominion) در ژانویهٔ ۱۹۶۴ ادامه داد او هنگامی که به همراه دوستانش برای گردش به نیوزیلند رفته بود این خرید را انجام داد. وی در سال ۱۹۶۴ نخستین روزنامهٔ سراسری استرالیا با عنوان استرالین (The Australian) را که دفتر اصلی آن نخست در کانبرا و سپس در سیدنی قرار گرفت، تأسیس کرد.[2][8] هدف اصلی او از این کار گسترش فعالیتهای رسانهای و افزایش نفوذ سیاسیاش بود. همچنین او در سال ۱۹۷۲، روزنامهٔ صبح سیدنی یعنی دیلی تلگراف را از «فرانک پَکر» که او نیز از صاحبان طیفی از رسانههای استرالیایی بود، خرید.[9] در همان سال مرداک با بکار بستن توان رسانهای خود زمینهٔ پیروزی حزب کارگر استرالیا را در انتخابات فراهم کرد.[10]
مرداک در سالهای ۱۹۷۲ تا ۱۹۷۴، به گسترش فعالیتهای رسانهای و حضورش در بازار رسانهای بریتانیا روی آورد.
فعالیت در بریتانیا
مرداک در سال ۱۹۶۸ وارد روزنامههای بریتانیا شد و در دنبالهٔ آن در سال ۱۹۶۹ هنگامی که گروه رسانهای میرر (Mirror) وابسته به آیپیسی مدیا با روزنامهٔ سان دچار مشکل شده بود، مرداک از فرصت استفاده کرد و آن را خرید.[11] مرداک این روزنامه را دگرگون کرد و به صورت روزنامه نیمقطع درآورد تا هزینهٔ چاپ را با یکدست کردن روزنامههایش پایین آورده باشد همچنین او با وارد کردن سیاستهایی در مدیریت محتوای این روزنامه، باعث شد خوانندگان آن روزبهروز بیشتر شوند به گونهای که سان در سال ۱۹۹۷ روزانه ۱۰ میلیون خواننده داشت.[3] در سال ۱۹۸۱ مرداک روزنامههای تایمز و ساندیتایمز را که سالهای پیش «کنث توماس».[11] دارندهٔ آن بود، از آن خود کرد.
در ادامهٔ دههٔ ۱۹۸۰ تا سالهای نخست دههٔ ۱۹۹۰، رسانههای زیر پوشش مرداک بیشتر از دولت حزب محافظهکار مارگارت تاچر و جان میجر حمایت میکردند.[12] در پایان دوران تاچر و جان میجر مرداک دست از حمایت حزب محافظهکار برداشت و به حمایت از حزب کارگر و رهبر آن تونی بلر پرداخت. دوستی عمیق او با تونی بلر و جلساتی که بهطور مرتب با هم برگزار میکردند تا دربارهٔ سیاستهای ملی در بریتانیا صحبت کنند، به موضوعی داغ در این کشور تبدیل شده بود.[13]
در سال ۱۹۸۶، مرداک فرایند داشتن محصولهای الکترونیک را به روزنامههای خود در استرالیا، بریتانیا و آمریکا معرفی کرد. استفاده از روشهای خودکارسازی در انتشار روزنامه باعث کاهش شمار نیروی کار شد و همین کار، مخالفت شدید اتحادیههای چاپ و انتشار روزنامه را برانگیخت.[14]
مرداک یک شبکهٔ ماهوارهای با پایهٔ بریتانیایی به نام اسکای تلویژن را راهاندازی کرده بود که در سالهای نخست زیان میداد، مانند بسیاری از دیگر سرمایهگذاریهای او، در سال ۱۹۹۰ مرداک توانست مدیران بیبیسی را راضی کند تا اسکای تلویژن و بیبیسی یکی شوند. در اثر این یکیسازی رسانهای با نام بیاسکایبی (BSkyB) بهوجود آمد که از آن سال تاکنون بر بازار تلویزیون کابلی بریتانیا سایهانداختهاست.[15] تا سال ۱۹۹۶ بیش از ۳٫۶ میلیون نفر اشتراک بیاسکایبی را گرفته بودند، به این شمار افراد، بینندگان بریتانیایی تلویزیون کابلی را نیز باید افزود.[3]
زیرشاخههای ابرشرکت نوز همچنان در باهاما، جزایر کیمن، جزایر مانش و جزیرههای ویرجین فعالیت دارند. از سال ۱۹۸۶ ابرشرکت نوز سالانه بهطور میانگین ۷ درصد سود خود را به صورت خراج (مالیات) پرداخت میکند.[16]
فعالیت در ایالات متحدهٔ آمریکا
مرداک در سال ۱۹۷۳ برای نخستین بار به بازار رسانهٔ آمریکا پا گذاشت و روزنامه «سن آنتونیو اکسپرس-نیوز» را خرید. اندکی بعد نشریهٔ استار و پس از آن در سال ۱۹۷۶ نیویورک پست را اختیار خود درآورد.[3] مرداک در ۴ سپتامبر ۱۹۸۵ وضعیت قانونی شهروند ایالات متحده را اختیار کرد تا مانعی در برابر در دست گرفتن ایستگاههای تلویزیونی این کشور در برابرش نباشد. طبق این قانون تنها شهروندان آمریکایی میتوانند دارندهٔ ایستگاههای تلویزیونی در این کشور باشند مرداک با این کار ملیت استرالیایی خود را از دست داد.[17][18]
در مارس ۱۹۸۴، ماروین دیویس سهام مارک ریچ در شرکت فیلمسازی فاکس قرن بیستم را به بهای ۲۵۰ میلیون دلار به مرداک فروخت چندی بعد او باقیماندهٔ سهام دیویس را به بهای ۳۲۵ میلیون دلار از او خرید.[19] دو سال بعد در ۹ اکتبر ۱۹۸۶ شبکهٔ رسانهای فاکس تأسیس شد این شبکه کامیابیهای چشمگیری داشتهاست که از آن میان میتوان به سیمپسونها و پروندههای ایکس اشاره کرد.[3]
در سال ۱۹۸۷، مرداک شرکت رسانهای «هرالد اند ویکلی تایمز» را که پیشتر پدرش مدیریت آن را بر عهده داشت، خرید.
فعالیت در اروپا
مرداک در ایتالیا بیش از نصف سهام شرکت اسکای ایتالیا را که کار آن فراهم آوری تلویزیونهای ماهوارهای در ایتالیا است در دست دارد.[20] او در ایتالیا بیشتر به صورت مشارکتی سرمایهگذاری کردهاست[20] در سال ۲۰۱۰ در نزاع رسانهای که میان مرداک و سیلویو برلوسکونی نخستوزیر ایتالیا پیشآمد، مرداک پیروز شد و دادگاه رأی را به سود او داد.[21]
فعالیت در آسیا
در سال ۱۹۹۳، مرداک، شرکت هنگ کنگی استار تیوی را که در اختیار ریچارد لی[22] بود، با پرداخت یک میلیارد دلار خرید و اندکی بعد دفاتری برای آن در سراسر آسیا تأسیس کرد و از هنگ کنگ تا هند، چین، ژاپن و بیش از سی کشور دیگر آسیایی را زیر پوشش خود گرفت و بزرگترین شبکهٔ ماهوارهای شرق شد.[3] اما برنامهٔ گسترش «استار تیوی» آن گونه که مرداک پیشبینی کرده بود، پیش نرفت، زیرا دولت چین محدودیتهایی برای فعالیت آن در نظر گرفت، و نگذاشت که این شبکه به بیشتر بخشهای چین دسترسی پیدا کند.
میزان دارایی و قدرت
بر پایهٔ فهرست ثروتمندترین افراد جهان، که در سال ۲۰۱۷ از مجله فوربز منتشر شد: مرداک از دید میزان دارایی ۳۴ مین فرد دارا در ایالات متحده و ۹۶مین نفر در جهان است و مجموع دارایی شخصی او برابر با ۱۳٫۱ میلیارد دلار است.[23]
نام مرداک سه بار به عنوان تأثیرگذارترین فرد در جهان بر روی تایم ۱۰۰ قرار گرفتهاست.[24] همچنین در سال ۲۰۱۷ در فهرست قدرتمندترین افراد جهان که از سوی فوربز ارائه شد، نام او در جایگاه ۳۵مین فرد قدرتمند جهان قرار گرفت.[25]
جستارهای وابسته
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به روپرت مرداک در ویکیگفتاورد موجود است. |
منابع
- روزنامه جام جم، ۲۶/۹/۸۲، ص. ۹
- Walker, Andrew (31 July 2002). "Rupert Murdoch: Bigger than Kane". British Broadcasting Corporation. Retrieved 27 December 2009.
- دانشنامهٔ تاریخ مدیریت آمریکا (۲۰۰۵) مورگان ویتزل گروه انتشارات بینالمللی زنجیرهای، صفحهٔ ۳۹۳ کد: شابک ۹۷۸−۱−۸۴۳۷۱−۱۳۱−۵
- Real History and the origins of Rupert Murdoch
- The Notable Names Database - http://www.nndb.com/people/420/000023351/#FN1
- "Last of the moguls". The Economist. 21 July 2011. Retrieved 21 July 2011.
- "Welcome antidote to News' limited and self-serving spin", The Age, AU, 28 January 2009 More than one of
|location=
and|place=
specified (help). - Dr Engledow, Sarah. "Vintage Cassab". Magazine of Australian and International Portraiture. National Portrait Gallery, Australia. December 2006 – February 2007. Retrieved 24 July 2011.
- Milliken, Robert (14 August 1994). "A man of selfish loyalties: Rupert Murdoch's apparent overture to Tony Blair strikes a chilling chord among Australian politicians he has supported". London: The Independent. Retrieved 24 July 2011.
- Tryhorn, Chris (18 July 2007), "Guardian", The Guardian, London
|contribution=
ignored (help). - Page (2003) p. 3, pp. 253–419
- Hinsliff, Gaby (23 July 2006). "The PM, the mogul and the secret agenda". The Guardian. London. Retrieved 10 April 2010.
- Page (2003), pp. 368–93
- Submission to the ITC on competition issues arising from the award of digital terrestrial television multiplex licences, UK: OFTEL,
The OFT has already found BSkyB to be dominant in the wholesale market for premium programming content (particularly certain sports and movie rights). BSkyB also currently controls the satellite network for direct to the home (DTH) pay television in the UK. Given its control of premium programming content, it also controls a vital input into the cable companies transmission and programme activities
. - Chenoweth (2001) pp. 300–303, 87–90, 177
- Given, Jock (December 2002). "Foreign Ownership of Media and Telecommunications: an Australian story" (PDF). Media & Arts Law Review. ۷ (۴): ۲۵۳. Archived from the original (PDF) on 22 April 2014. Retrieved 1 April 2012.
- "The World's Billionaires No.73 Rupert Murdoch". Forbes. 7 October 2007. Retrieved 8 October 2009.
- Michael Wolff (5 May 2010). The Man Who Owns the News: Inside the Secret World of Rupert Murdoch. Random House. pp. ۱۶۷–. ISBN 978-1-4090-8679-6. Retrieved 19 February 2012.
- Business Week
- Business, UK: BBC
- Shenon, Philip (23 August 1993), "Star TV Extends Murdoch's Reach", The New York Times.
- "Rupert Murdoch profile", Forbes, retrieved 2017 Check date values in:
|accessdate=
(help) - How Rupert Murdoch Is Influencing Australia’s Bushfire Debate
- The World's Most Powerful People, Forbes.