رسانش گرمایی
در انتقال گرما، رسانش، رسانش گرما[1] یا رسانش گرمایی[2] حالتی از جابجایی انرژی درون یا بین بدنهٔ اجسام است که بر اثر گرادیان دما (به انگلیسی: طلس easqtarqaqf csb gradient)رخ می‌دهد. رسانش به معنای انتقال انرژی جنبشی ذرات مادهٔ پاسخ‌پذیر (به انگلیسی: مسارا معافیب ) است. رسانش در همهٔ شکل‌های مادهٔ پاسخ‌پذیر صورت می‌گیرد، یعنی در جامدها، مایعها، گازها و پلاسماها. گرما خودبه‌خود تمایل دارد از جسمی با دمای بیشتر به جسمی با دمای کمتر شارش یابد. در نبود شارهای محرک، تغییرات دما در طول زمان به تعادل گرمایی میل است
در رسانش، بر خلاف همرفت و تابش گرمایی، گرما از درون خود جسم شارش می‌یابد. در جامدات، انتقال انرژی بر پایهٔ مدل الکترون آزاد و رسانش بر اثر ترکیب لرزش‌های مولکول‌های ساختار بلوری یا فونون صورت می‌پذیرد. در گازها و مایعات، رسانش نتیجهٔ برخورد و پخش مولکولی مولکول‌هایِ در حال حرکت تصادفی است. فوتونها عموماً با هم برخورد ندارند و جابجایی گرما بر اثر تابش الکترومغناطیسی به عنوان نوعی از رسانش گرمایی محسوب نمی‌شود. در جامدات جداییدن انتقال به وسیلهٔ فوتونها از انتقال به وسیلهٔ مادهٔ پاسخ‌پذیر ساده نیست، اما در مایعها درک این تفاوت ساده‌تر است و در گازها معمولاً در نظر گرفته میشود.[3]
در علوم مهندسی، جابجایی گرما شامل فرایندهای تابش گرمایی، همرفت و گاهی جابجایی جرم میشود و اغلب بیش از یکی از این فرایندها در حال رخ دادن است.[3] اهنگ رسانش گرمایی(H) با رابطهkA(Th-Tc)/L محاسبه میشود، که در آن k رسانندگی گرمایی ماده، A سطح ماده ،L طول ماده و Th-Tc اختلاف دمای دو انتهای ماده است.
جستارهای وابسته
- رسانندگی گرمایی
- فهرست رسانندگی حرارتی مواد
- جریان الکتریکی
- معادله پخش همرفت (en)
- دالان حرارتی (en)
- قانون نفوذ فیک
- رسانش نسبیتی گرمایی (en)
- Thermomass theory
- معادله چریچیل-برنشتاین
- عدد فوریه
- عدد بیو
منابع
- رسانش گرما واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای heat conduction در انگلیسی و در حوزهٔ فیزیک است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۲.
- رسانش گرمایی واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای thermal conduction در انگلیسی است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۲۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۲.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Thermal conduction». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۲.