راسکو آربوکل
راسکو آربوکل (به انگلیسی: Roscoe Arbuckle) (زادهٔ ۲۴ مارس ۱۸۸۷ - درگذشتهٔ ۲۹ ژوئن ۱۹۳۳) مشهور به فَتی آربوکل (آربوکل چاقه)، هنرپیشه و کمدین اهل ایالات متحدهٔ آمریکا بود. نخستین فیلم او کلینیک است.[1]
| راسکو آربوکل راسکو آربوکل | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۲۴ مارس ۱۸۸۷ اسمیت سنتر، کانزاس، ایالات متحدهٔ آمریکا |
| درگذشت | ۲۹ ژوئن ۱۹۳۳ (۴۶ سالگی) نیویورک، ایالات متحدهٔ آمریکا |
| علت درگذشت | سکتهٔ قلبی |
| ملیت | آمریکایی |
| پیشه | بازیگر کمدین کارگردان فیلم‌نامه‌نویس |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۰۴–۱۹۳۳ |
| خویشاوندان | همسران: مینتا دارفی (۱۹۰۸–۱۹۲۵) دوریس دین (۱۹۲۵–۱۹۲۹) آدی الکی داکس مکفایل (۱۹۳۱–۱۹۳۳) |
| وبگاه | |
آربوکل، که به دلیل چاق بودنش معروف به «فَتی آربوکل» (آربوکل چاقه، آربوکلِ چاقالو) بود، درحالی‌که در اوج محبوبیت و شهرت به‌سر می‌برد، در ۱۹۲۱ به اتهام برگزاری یک مهمانی بی‌بندوبار و قتل یک نوستاره به نام ویرجینیا رَپی، که از مهمانان بود، با رسوایی بزرگی مواجه شد. دادگاه او را تبرئه کرد، ولی حکم دادگاه کمکی به ادامهٔ موفقیتش نکرد.
پیشینه
او با نام راسکو کانکلینگ آربوکل (Roscoe Conkling Arbuckle) به دنیا آمد. پیش از ورود به دنیای نمایش و بازی در کارناوال‌ها و نمایش‌های وودویل، دستیار لوله‌کش بود. در سال ۱۹۰۸ به خدمت کمپانی سلیگ پالی اسکوپ درآمد و به خاطر برخورداری از چهره‌ای کودکانه و هیکلی چاق، به‌عنوان سیاهی‌لشکر در بسیاری از کمدی‌های یک‌حلقه‌ای بازی کرد. در ۱۹۱۳ به گروه کیستون مک سنت پیوست و دیری نپایید که با لقب «فَتی» (چاقالو) و ارتقای نقش‌هایش، با ستارگانی مثل میبل نورماند، فورد استرلینگ، چستر کانکلین، و چارلی چاپلین در مجموعه‌ای از کمدی‌های کوتاه هم‌بازی شد. سه سال بعد، نوشتن و کارگردانی فیلم‌های خودش -و همین‌طور کمدی‌های دیگران- را نیز به عهده گرفت. طی همین مدت، به یکی از مشهورترین شخصیت‌های هالیوود بدل شد و در ۱۹۱۷ همراه با جوزف ام. شنک کمپانی فیلم‌سازی «کمیک فیلم» را تأسیس کرد.
پس از تأسیس این کمپانی، فعالیت‌هایش را همچنان با موفقیت ادامه داد و حتی زمینهٔ آغاز به کار باستر کیتون را در سینما فراهم ساخت.
در پی یک رسوایی در ۱۹۲۱، آربوکل از قلهٔ موفقیت به زیر کشیده شد و حتی نمایش فیلم‌هایش در سینماها متوقف شدند. در این سال، نوستاره‌ای به نام ویرجینیا رَپی در جریان یک مهمانی هالیوودی مورد تجاوز جنسی قرار گرفت و به قتل رسید و فَتی به‌عنوان متهم اصلی به دادگاه فراخوانده شد. روزنامه‌ها محاکمهٔ آربوکل را مثل گزارش ورزشی، لحظه‌به‌لحظه به خوانندگان می‌رساندند. شایعات و اتهامات دروغین رسانه‌ها تا چندین ماه ادامه داشت.[2] اگرچه این اتهام به اثبات نرسید و دادگاه پس از سه بار تجدیدنظر، سرانجام رأی به تبرئهٔ او داد، اما فَتی دیگر نتوانست کارش را ادامه دهد و ناچار از سینما کناره گرفت، تا این‌که با مساعدت دوستانش توانست پنهانی به فعالیت بپردازد و با نام مستعارِ «ویلیام ب. گودریچ» (William B. Goodrich) چند فیلم کارگردانی کند. در عین حال، اشتیاق به بازیگری او را به صرافتِ سفر به اروپا و ایفای نقش در فیلم‌های غیرآمریکایی انداخت. بااین‌همه، در آنجا هم ناکام ماند و دل‌شکسته به وطن بازگشت. فَتی در همان دورانِ دوری از سینما در ۱۹۲۳ یا ۱۹۲۵، از همسر بازیگرش، مینتا دورفی (ازدواج در ۱۹۰۸) جدا شد و یک سال پس از بازگشت به وطن، در نیویورک از دنیا رفت. فیلم مهمانی بی‌بندوبار[3] (جیمز آیوری، ۱۹۷۵) تلاشی ناموفق در به تصویر کشیدن ماجرای رسوایی آربوکل بود.
بخشی از فیلم‌شناسی
- بازیگر
- قماربازان (۱۹۱۴)
- تانگو تانگل (۱۹۱۴)
- دستگیره قلعی چاقالو (۱۹۱۵)
- مون‌شاین (۱۹۱۸)
- عشق (۱۹۱۹)
- کارگردان
- فیلم‌ها (۱۹۲۵)
جستارهای وابسته
- فهرست ستاره‌های سینما به انتخاب انستیتو فیلم آمریکا
منابع
- شبرنگ، حمیدرضا (۱۳۸۴)، فرهنگ بازیگران سینمای جهان، ثالث، شابک ۹۶۴-۶۴۰۴-۶۵-۰
- Oderman, Stuart (ژوئیهٔ ۲۰۰۵). Roscoe "Fatty" Arbuckle: A Biography of The Silent Film Comedian, 1887-1933. Jefferson, NC: McFarland & Company. ISBN 0-7864-2277-7.
