در سنگرها بیخدایی نیست
در سنگرها بیخدایی نیست، یک ضربالمثل است (به انگلیسی: There are no atheists in foxholes) به این مفهوم که افراد [بیاعتقاد] هم در شرایط سخت، ترس و فشار زیاد مثل جنگ، به باور به خدا یا امید به نیروی بالاتر چنگ میزنند.
ریشه
منشأ ضربالمثل مشخص نیست. گفته شده، روحانی ارتش آمریکا، ویلیام تی. کامینگز در خطبه خود در نبرد بتان در ۱۹۴۲ از آن استفاده کردهاست. سایر منابع، سرهنگ دوم وارن جی. کلیر یا سرهنگ دوم ویلیام کیسی را اولین کسانی میدانند که این اصطلاح را باب نمودند؛ ولی این اصطلاح اغلب به خبرنگار جنگ، ارنی پایل نسبت داده شدهاست. همچنین به صورت نقل قول توسط پرزیدنت دوایت آیزنهاور در برنامهای در ۷ فوریه ۱۹۵۴ اظهار شدهاست.
کاربرد
با وجود اینکه این اصطلاح معمولاً برای تجربیات جنگی سربازان بهکار رفتهاست، به عنوان کلام قصار در شرایط دیگر هم استفاده شدهاست. هرچند این ضربالمثل گاهی برای تجربه تغییر دین سربازان زیر بار آتش به کار میرود، بهطور معمولتر بیانگر اعتقاد گوینده به اینکه همه انسانها در جستجوی یک قدرت الهی در شرایط سخت هستند است. این ضربالمثل در موارد دیگر، برای تجربیات متفاوت برخی سربازان استفاده شده که در شرایط مرگ و خشونت شدید وجود خدا را به پرسش میگیرند.
این نقل قول کاربردهای غیرنظامی هم داشتهاست. برای مثال در سپتامبر ۲۰۰۸، حین بحران مالی ۲۰۱۰–۲۰۰۷، بن برنانکی و پل کروگمن نسخه دیگری از نقل قول را رواج دادند که در مورد بحران اقتصادی بود. آنها از جفری فرانکل، استاد دانشگاه هاروارد نقل قول کردند که «اگر بیخدایی در سنگرها نیست، لیبرترینی هم در شرایط سخت نیست.»
مثالهای نقض قابل توجه
چندین واقعه که در آن، حقیقت این ضربالمثل به چالش کشیده شدهاست اتفاق افتادهاند. طی پوشش خبری مرگ و متعاقب آن سرمازیستی تد ویلیامز، در سالن مشاهیر بازیکنان بیسبال و خلبانان جنگنده، به بیخدایی او تا آخرین لحظه اشاره شد. ریچارد تیلمن، در مدح برادر خود، بازیکن سابق NFL و سرباز، پت تلیمن گفت: «او مذهبی نیست». بیخدایی تیلمن در مستندی دربارهٔ زندگی او تأیید شدهاست. فیلیپ پلسون، شاکی بسیاری از پروندههای حقوقی در مناقشههای مانت سلداد کراس، یک بیخدا و جانباز جنگ ویتنام بود.[1]
جو سیمپسون، نویسنده لمس تهی، این موضوع را در اقتباس فیلمی از صعود مهلک خود به کوه سیولا گراند عنوان کردهاست. او در این فیلم از لحظهای یاد میکند که در ته شکاف عمیق، با پاهای شکسته، تنها و تشنه گیر افتاده بوده، و اظهار نمودهاست: «من کاملاً متقاعد بودم که به حال خودم واگذار شدهام، و هیچکس برای نجات من نمیآید. من یک کاتولیک مؤمن بار آمده بودم؛ ولی از مدتها پیش باور به خدا را کنار گذاشتم. همیشه برایم جای سؤال بود که اگر اوضاع خیلی بد شود، آیا من تحت فشار برمیگردم و با توسل به مریم میگویم 'من را از این مخمصه نجات بده. ' [در شرایط واقعی] این اصلاً به نظرم نرسید. این بدین معنی است که من اعتقاد ندارم و واقعاً فکر میکنم وقتی بمیری، یعنی مردی، همین. زندگی بعد از مرگی وجود ندارد.» ت
بسیاری سازمانهای بیخدا با این ضربالمثل مخالفت کردهاند. از جمله انجمن نظامیان بیخدا و آزاداندیش که از آن به شکل کلام قصار «در سنگرها بیخدایان هستند» استفاده میکند. طی مراسمی، ۲۰۰ تن از اعضای این سازمان، خدمات نظامی خود را در معرض نمایش عمومی گذاشتند تا نشان دهند بیخدایان در مخمصهها هم بیخدا هستند.
جیمز مرو میگوید: ضربالمثل «در سنگرها بیخدایی نیست» استدلالی ضد بیخدایی نیست، بلکه برهانی ضد سنگرها (مخمصهها) است.[2] بنیاد رهایی از دین برای نشان دادن مخالفت خود با فرض این ضربالمثل، یادمانی به نام بیخدایان در سنگرها "Atheists in Foxholes" برافراشتهاست.[3]
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «There are no atheists in foxholes». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۷ فروردین ۱۳۹۲.
- LA Times: Philip Paulson Obituary, Oct. 28, 2006
- Justice, Faith L. (3 December 2001). "Interview: James Morrow". Strange Horizons. Archived from the original on 3 January 2010. Retrieved 2013-04-10.
- Atheists in Foxholes Monument