دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری

دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری (مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور) به عنوان قدیمی ترین مرکز آموزشی تأمین کننده نیروی انسانی متخصص مورد نیاز صنعت هوانوردی ایران بوده که از سال ۱۳۲۰ خورشیدی[1] فعالیت خود را آغاز نموده است.[2]

دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری (مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور)
نشان دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری
نوعدولتی
بنیانگذاری شده۱۳۲۸
وابستگیسازمان هواپیمایی کشوری
رئیسسید مهرداد طباطبایی
کارمندان مدیریتی
  • اردوان کریم زاده(معاون آموزشی)
موقعیتتهران،  ایران
رنگ آموزشگاه     آبی پارسی ملایم
     نیلی پارسی
وبگاه

این دانشکده برنامه های آموزشی آکادمیک خود را همسو با وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و با توجه به نیازمندیهای صنعت هوانوردی اجرا می‌نماید. همچنین با توجه به نیاز روز افزون صنعت هوانوردی، دوره های کوتاه مدت تخصصی و ضمن خدمت مورد تأیید سازمان هواپيمائي كشوري ، سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی و انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی در این مرکز ارایه می‌گردد.[2]

مکان این دانشکده در کنار فرودگاه بین‌المللی مهرآباد در خیابان معراج قراردارد.[3]

از سال ۱۳۸۳ و با توجه به مصوبه شورای عالی اداری وقت، تغییرات گسترده ای در ساختار اداری و آموزشی دانشکده رخ داد و نام آن نیز به مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور تغییر پیدا کرد.[4]

تاریخچه

به طور کلی، زیر بنای دانشکده در محوطه فرودگاه مهرآباد پیش از تاسیس رسمی را باشگاه خلبانی می گفتند. که پس از تصویب قانون مجلس هفدهم شورای ملی در سال ۱۳۲۰ خورشیدی، با ایجاد رسمی اداره کل هواپیمایی کشوری و انتقال اداره از طبقه زیر زمین کاخ شمس‌العماره به فرودگاه مهرآباد، باشگاه خلبانی نیز زیر مجموعه این اداره رفت و نخستین مجموعه آموزشی هوانوردی به طور رسمی ثبت اداری شد.

حدود هزار نفر برای آموزش خلبانی ثبت‌نام کردند که از میان آن‌ها چهارصد نفر در پرواز همراه با خلبان شرکت کردند و تا سال ۱۳۲۰ بیست و شش نفر آموزش دیدند و توانستند به صورت مستقل پرواز کنند. اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ روند کار باشگاه را متوقف کرد. تا آذر ۱۳۲۰ ۲۷۶۸۸۴۵۲ ریال از ایرانیان داخل و ۵۷۵۳۴۸ ریال از ایرانیان خارج از کشور برای راه‌اندازی باشگاه هواپیمایی پرداخت شده بود. آموزشگاه و آسایشگاه خلبانی در فرودگاه مهراباد در حال ساخت بود و تا آذر ۱۳۲۰ ۲۸۴ هزار و سیصد تومان هزینه برداشته بود.[5]

در پایان سال ۱۳۲۱ باشگاه هواپیمایی دوازده خلبان و هجده مکانیسین داشت و آموزشگاه خلبانی‌اش با دوازده هواپیمای آموزشی برقرار بود. دوازده هواپیمای دیگر این آموزشگاه در همان زمان به وزارت پست و تلگراف فروخته شد.[6]

اداره هواپیمایی کشوری در آغاز از متخصصان خارجی و افسران نیروی هوائی ارتش استفاده می‌کرد. در سال ۱۳۲۸ قانون تشکیل اداره هواپیمایی کشوری به تصویب مجلس شورای ملی رسید و این اداره رسماً زیر مجموعه وزارت راه شد. در سال ۱۳۳۱ آموزشگاه‌های مخابرات و دیدبانی هواشناسی (با سی دانشجو)، رادیو تکنسین (با سی دانشجو)، رادیو مکانیسین (با بیست دانشجو) و آموزشگاه عالی پیش‌بینی هواشناسی (با نه دانشجو) تأسیس شد و آموزشگاه ناوبری و خلبانی (با نه نفر دانشجو) در حال تأسیس بود.[7]

بعد ها باشگاه خلبانی (بخش خلبانی آموزشگاه ناوبری و خلبانی) از محوطه دانشکده (فرودگاه بین‌المللی مهرآباد) خارج شد و در پایگاه نظامی قلعه مرغی مستقر شد.

سال ها بعد، بعد از پیوستن اداره هواپیمایی کشوری به وزارت جنگ و تغییر به سازمان هواپیمایی کشوری، این دانشکده هم تحت حمایت وزارت جنگ رفت. دانشحویان برای تحصیلات مقاطع بالاتر از طرف دولت وقت بورسیه به خارج از کشور می گرفتند. پس از انقلاب ۵۷ ، این دانشکده پس از پیوستن سازمان هواپیمایی کشوری با حکم شورای انقلاب به وزارت راه و شهرسازی، از تحت‌الحمایه وزارت دفاع خارج شد.[8]

نام

در پیش از تأسیس رسمی، نام آن باشگاه خلبانی بود. این آموزشگاه در سال های آغازین تاسیس، یعنی از دهه ۱۳۲۰ خورشیدی ، آموزشگاه عالی اختصاصی هواپیمایی کل کشور بود و تا پس از انقلاب نیز با همین نام می شناختند.[9] پس از آن به دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری تبدیل شد و از سال ۱۳۸۴ در وزارت علوم آن را با ترفیع رتبه با نام مؤسسه آموزشی عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور می شناسند. هرچند که هنوز مصطلح است که آن را دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری صدا کنند.[10] بر اساس گفته رییس های پیشین دانشکده، برنامه ریزی برای اضافه شدن مقاطع بالاتر و رشته هایی که در طول زمان از این دانشکده حذف شده‌اند ( مثلا رشته خلبانی) و رشته های جدید (مثل مهندسی اویونیک ) شده است تا نام دانشکده در آینده به دانشگاه جامع هوافضا و هواپیمایی کشوری تغییر یابد.

رتبه بندی
  • رتبه اول بهترین کالج (=دانشکده) تکنولوژی (فناوری) ایران براساس سایت یونیپیج[11]
  • جزو بیست کالج برتر غیرنظامی خاورمیانه[12]
  • رتبه اول کالج هواپیمایی خاورمیانه و دومین آموزشگاه هوانوردی خاورمیانه[13]
  • ۳۲مین آموزشگاه هوانوردی جهان[14]
  • رتبه اول در ارائه الکترونیک و مخابرات در بین آموزشگاه های هوانوردی[15]
  • نخستین آموزشگاه ارائه دهنده گرایش های مهندسی الکترونیک هواپیمایی و مهندسی مخابرات هواپیمایی در بین گرایش های رشته مهندسی برق[16]

رشته‌های آکادمیک

دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری در پنج رشته در مقطع کارشناسی پیوسته و از طریق کنکور سراسری به صورت روزانه دانشجو می‌پذیرد.[17]

همچنین براساس گفته رییس پیشین دانشکده در سال ۱۳۹۴ ، قرار بر ایجاد کارشناسی ارشد و دکترا در آینده نزدیک بوده است.[18]

مهندسی‌تعمیر و نگهداری هواپیما

رشته تعمیر و نگهداری هواپیما شامل دروس تئوری و عملی در زمینه آشنایی با بخش های مختلف هواپیما از جمله بدنه و موتور ، قطعات، نحوه عملکرد و شرح وظایف آنها، نحوه ی تعمیر و نگهداری در شرایط مطلوب و قابل استفاده، روشهای ایمن و اصول ایمنی محیط کار، آشنایی با تجهیزات و ابزارآالت مورد استفاده در محیط شغلی و طرز صحیح کار با آنها ، آشنایی کلی با سازوکار بخش ها و قطعات مختلف هواپیما ، کار عملی در کارگاه های مختلف آموزشی در زمینه موتورهای جت و پیستونی و بسیاری موارد دیگر می باشد.[19]

این رشته مانند سایر رشته های این دانشکده فاقد رشته هم نام و مشابه در مقطع تحصیالت تکمیلی می باشد و دانشجویان فارغ التحصیل برای ادامه تحصیل در مقاطع بالا تر می بایست در رشته هایی نظیر مهندسی هوافضا و مهندسی مکانیک به ادامه تحصیل بپردازند.[19]

از سال ۱۳۹۳ خورشیدی ، این رشته جزو رشته های کارشناسی و مهندسی قرار گرفت.[19]

مهندسی‌مراقبت پرواز (کنترلر)
فارغ‌التحصیلان آموزشگاه عالی اختصاصی هواپیمایی کل کشور (بعد ها دانشکده ) هنگام هدایت هواپیما در برج کنترل فرودگاه مهرآباد، نوروز۱۳۴۸ خورشیدی

کنترلرها (کارشناسان کنترل پرواز) با چشمانی دقیق و مراقب، تغییرات لحظهای و کامپیوتری صفحات رادار را زیر نظر دارند و با استفاده از رادار و فرکانس های رادیویی، هواپیماها را در آسمان هدایت میکنند و برای خلبانها مشخص می کنند که به کدام سمت گردش کنند، اوج بگیرند، فرود آیند و سرعتشان را زیاد یا کم کنند و بسیاری مسائل دیگر تا اینکه تداخلی پیش نیاید و از جدایی و ایمنی کامل برخوردار گردند.[19]

مهندسی برق گرایش ‌الکترونیک هواپیمایی[20]

این مهندسی با نام مهندسی الکترونیک هواپیمایی شناخته می شود. هواپیما قبل ، حین و بعد از پرواز نیازمند تجهیزات و بسترهایی هست که بسیاری از نیازهای خود مانند اطالعات ناوبری ، سیستم های ارتباطی و نظارتی (CNS)را برطرف سازد . مسلماً چنین تجهیزاتی نیازمند نصب ، راه اندازی ، نگهداری و تعمیر می باشند که این وظیفه خطیر بر عهده یک متخصص الکترونیک هواپیمایی در فرودگاه های کشور است.[19]

البته متخصصین الکترونیک هواپیمایی می توانند با گذراندن واحدهایی مدرک B2 یا همان اویونیک خود را از سازمان هواپیمایی کشوری دریافت کنند. این مدرک آنان را قادر می سازد که بتوانند بر روی سیستم های ناوبری ، ارتباطی و الکترونیکی خود هواپیما نیز کار کنند یا به عبارت دیگر در شرکت های هواپیمایی در کنار متخصصین تعمیرونگهداری هواپیما مشغول به کار شوند.[19]

در این رشته تمام دروس مهندسی برق گرایش الکترونیک خوانده و علاوه بر آن دروس تخصصی و هواپیمایی نیز می خوانند. به همین خاطر دانشجویان این رشته برای مقاطع بالاتر می توانند در تمامی گرایش های مهندسی برق ادامه تحصیل دهند.[19]

مهندسی برق گرایش مخابرات هواپیمایی[21]

این رشته که با نام مهندسی مخابرات هواپیمایی هم شناخته می شود، از نظر حیطه کاری مقداری با الکترونیک هواپیمایی متفاوت است هر چند که متخصصین این رشته نیز می توانند مانند متخصصین الکترونیک هواپیمایی جهت کسب مدرک اویونیک (B2) اقدام نمایند.[19]

مهندسین مخابرات هواپیمایی مجموعه ای از متخصصین را شامل می شود که اطلاعات زیادی پیرامون پرواز (مانند داده های هواشناسی، برخی اطلاعات خاص و ...) را از طریق بسترهای موجود (مانند AFTN و ...) دراختیار خود هواپیما و یا بخش های دیگر در فرودگاه ها قرار می دهند.متخصصین این رشته عمدتاً نیازمند دانش کامپیوتر ، شبکه و IT می باشند.دانشجویان این رشته برای مقاطع بالاتر می توانند در تمامی گرایش های مهندسی برق ادامه تحصیل دهند.[19]

دوره های تخصصی آزاد

دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری به عنوان یک مرکز دارای گواهی نامه CAO.IRI PART 147 از سازمان هواپیمایی کشوری، دوره های تخصصی تعمیر و نگهداری هواپیما در دو گرایش مکانیک هواپیما (B1) و اویونیک (B2) را به صورت دوره های کامل دوساله و یا تطبیقی برگزار می‌کند. هم چنین دوره های دیگری نظیر دوره فروش بلیط هواپیما، سیستمهای مدیریت ایمنی و سایر دوره های تخصصی مرتبط با هوانوردی را ارائه می‌دهد. قبل از انتخاب دوره به هزینه های میان ترم توجه فرمایید و فقط هزینه ثبت نام را در نظر نگیرید.

فارغ التحصیلان

براساس گفته رییس سابق دانشکده تا سال ۱۳۹۴ ، بیش از ده هزار نفر در این دانشکده به تحصیل پرداخته اند.[22]

فارغ التحصیلان برجسته

به علت جابجایی ها و تغییر نام های این دانشکده و تغییر رشته های تدریسی در طول تاریخ ممکن است افراد در رشته و مکان هایی درس خوانده باشند که امروزه زیرمجموعه دانشکده نباشند.

  • عفت تجارت‌چی ، نخستین خلبان زن ایرانی ، رشته خلبانی
  • فاطمه پهلوی ، دختر رضاشاه و دهمین فرزند او ، رشته خلبانی[23]
  • هوشنگ شهبازی ، خلبان مسافربری ایران ،رشته مهندسی پرواز
  • اکرم منفرد آریا ، خلبان زن ایرانی ، رشته خلبانی
  • قدسیه فرخ‌زاد ، از نخستین زنان خلبان ایران ، رشته خلبانی
  • ساساندخت ساسانی ،خلبان زن ایرانی ، رشته خلبانی
  • داریوش تیمسار ، اولین خلبان غیرنظامی ایران و نخستین دانش‌جو این دانشکده ( آموزشگاه عالی هوانوردی ) ، رشته خلبانی[24]
  • سینا فیاض‌منش ، پسر عفت تجارت‌چی ، رشته مهندسی هواپیما
  • آینا آوشید ، نخستین کمک خلبان زن ایرانی، رشته خلبانی[25]

سهم ‌از‌ بودجه‌ کشور

سهم مرکز آموزش عالی هوانوردی و فرودگاهی کشور از کل بودجه ۱۳۹۴ اعتباری به میزان ۷۴.۵۰۰ میلیون ریال است.[26]

گالری
  • بازدید محمدرضا شاه و فرح دیبا از مجموعه فرودگاهی مهرآباد ، مرکز آموزش عالی اختصاصی سازمان هواپیمایی کشور(۲ مرداد ‍۱۳۴۹)منبع:اطلاعات هفتگی
  • اینا اوشید و عفت تجارت‌چی و قدسیه فرخزاد , نخستین زنان خلبان ایران و فارغ‌التحصیلان زن رشته خلبانی ، محوطه فرودگاه مهرآباد
  • نمای دور از محوطه دانشکده

منابع
  1. «مذاکرات مجلس شورای ملی، جلسه چهل و هفتم مجلس هفدهم».
  2. «معرفی دانشکده». www.catc.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.
  3. «دانشگاه صنعت هواپیمایی کشوری». دانشگاه صنعت هواپیمایی کشوری. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.
  4. «دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری | هوافضا | مرکز مهندسی هوافضا». دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.
  5. «مذاکرات مجلس شورای ملی ، جلسه ۱۴».
  6. «سازمان هواپیمایی کشوری». fa.m.wikipedia.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۰.
  7. «جلسه ۴۷ مجلس هفدهم شورای ملی».
  8. «تاریخ سازمان هواپیمایی کشوری».
  9. نوروز ۱۳۴۸). "با راهنمایان آسمان ایران آشنا شوید". تهران مصور: ۸۶.
  10. «دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری - Civil Aviation Technology College». catc.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۰.
  11. "University Ranking 2020 | The Biggest University Database". www.unipage.net. Retrieved 2021-02-17.
  12. «Middle East | Ranking Web of Universities: Webometrics ranks 30000 institutions». www.webometrics.info. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۷.
  13. «Search | Ranking Web of Universities: Webometrics ranks 30000 institutions». www.webometrics.info. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۷.
  14. «Search | Ranking Web of Universities: Webometrics ranks 30000 institutions». www.webometrics.info. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۷.
  15. «Search | Ranking Web of Universities: Webometrics ranks 30000 institutions». www.webometrics.info. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۷.
  16. «مهندسی الکترونیک‌ و مخابرات هواپیمایی». catc.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۷.
  17. «پایگاه خبری-تحلیلی ایرلاین پرس | ⬅️⬅️⬅️ اطلاعیه پذیرش دانشجو دانشکده صنعت هواپیمایی». airlinepress.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.
  18. «◄ سهم دانشکده صنعت هواپیمایی از لایحه بودجه ۹۴». تین نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.
  19. «Raahnamaye-jaame-94-6-Mordad[catc.info]». s3.picofile.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.
  20. بنا بر تصویب وزارت علوم
  21. بنا بر تصویب وزارت علوم
  22. «پرواز دانشکده هواپیمایی برای جذب فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی». ایسنا. ۲۰۱۴-۰۹-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.
  23. «Hompage of Akram Monfared Arya». www.arya.se. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۰.
  24. «اولین خلبان بازرگانی ایرانی». تین نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۰.
  25. «نخستین زنانی که آسمان ایران را تصاحب کردند». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۱۹-۱۰-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۰.
  26. «◄ سهم دانشکده صنعت هواپیمایی از لایحه بودجه ۹۴». تین نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۱.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.