خشکبیجار

براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۷،۲۴۵ نفر بوده است.[1]

بنا به اسناد کتب تاریخی قدمت خشکبیجار به بیش از ۸۰۰ سال قبل بازمی‌گردد. هنگام حمله مغول در سال ۷۰۶ هجری قمری این شهر به دست سربازان مهاجم غارت شد و سلطان این بخش «سالوک» که مردی شجاع بود مجبور به تسلیم می‌شود. در دوره صفویه و در زمان شاه طهماسب یکم؛ استان گیلان به دو قسمت بیه‌پس و بیه‌پیش تقسیم می‌شد که خشکبیجار در قلمرو بیه پس قرار داشت و در سال ۹۷۵ (قمری) به «جمشید خان» پسر «سلطان محمود» بخشیده شد، اما در سال ۹۸۹ (قمری) توسط وزیر او به قتل رسید و دو پسرش به نام‌های ابراهیم خان و «محمدامین خان» بر سر قلمرو پدر به ستیز با یکدیگر برخواستند.

ابراهیم خان در پناه امیران فومن قرار گرفت اما محمد امین خان در پناه امیران لاهیجان پایگاهش را در خشکبیجار قرار داد. همچنین بنا به نوشته یاسنت لویی رابینو در کتاب «ولایات دارالمرز گیلان» در حدود ۱۰۰ سال پیش خشکبیجار دارای ۱۶۰۰ باب خانه و همچنین بازارهای هفتگی بود که در روزهای دوشنبه و پنج شنبه تشکیل می‌شد.[2]

خشکبیجار که سابق بر این (خشکبجار) تلفظ و نوشته می‌شد؛ از دو کلمه (خشک و بیجار) به معنی شالیزار ترکیب یافته‌است. با توجه به اطلاعات و بررسی اطلاعات بدست آمده در گذشته پدیده کم‌آبی از مشکلات عمده این منطقه بوده‌است. دوری از سفید رود، عدم دسترسی به این رود عظیم مشکلات فراوانی را در امر کشاورزی ایجاد می‌کرد؛ به‌طوری‌که در سال‌های کم باران به علت استفاده کشتزارهای بالا دست به کمبود آب دچار می‌شد. بر این اساس به خشکبیجار یعنی کشتزار کم‌آب و خشک نامیده می‌شد.

خشکبیجار در قدیم شامل سه دهستان نوشر، حاجی بکنده، کته سر و روستاهای زیادی بود که از این بخش جدا شدند. مساحت تقریبی این منطقه در حدود ۱۶۷ کیلومتر مربع بود که به ۹۵ کیلومتر مربع تقلیل یافت. صنایع دستی فراوانی در این شهر ساخته می‌شد که می‌توان از (ابریشم بافی) یاد کرد. این صنایع به دلیل اقتصادی نبودن رفته رفته برچیده شدند.

دریای خزر در شمال شهر خشکبیجار از ویژگی‌های مهم طبیعی منطقه بوده و بدون تردید دریا و اختصاصات ویژه آن در زندگی ساکنان تأثیر عمیقی می‌گذارد. در این منطقه حاشیه ساحلی دریا را یک نوار جنگلی از پوشش درختان توسکا و غیره پوشانده که مناظر زیبایی را به وجود آورده‌است.

خشکبیجار با آب و هوای ویژه گیلان در اقلیم مرطوب و معتدل واقع بوده و دارای باران فراوان ۹۷۴/۳ میلی‌متر در سال و رطوبت میانگین ۸۹ درصد و تعادل گرمایی متوسط ۱۶/۶ درجه است. حداکثر حرارت مطلق ۲۸/۵ و حداقل حرارت مطلق ۷/۵ درجه در فصول مختلف سال است. متوسط گرمترین ماه‌های سال تیر ۳۷/۵ و مرداد ۳۸ درجه و متوسط سردترین ماه‌های سال بهمن ۱۴ و اسفند ۱۵ درجه می‌باشد. پر باران‌ترین ماه‌های سال بهمن با ۲۷۴/۵ و آذر با ۲۲۱ میلی‌متر و کم باران‌ترین ماه‌ها فروردین با ۵۰ و دی با ۴۶/۵ میلی‌متر و تعداد روزهای بارانی سال ۱۳۶ روز می‌باشد.

مساحت خشکبیجار ۹۵ کیلومتر مربع و طول جغرافیایی آن ۴۹ درجه و ۴۶ دقیقه و عرض جغرافیایی آن ۳۷ درجه و ۲۲ دقیقه‌است.

خاک بخش خشکبیجار تماماً جلگه‌است. این گروه از خاک که معمولاً از رسوبات رودخانه‌ها به وجود آمده و دارای پستی و بلندی‌های اندکی است و به دلیل دارا بودن مواد آلی و سابقه جنگلی منطقه و ریزش سال‌ها برگان درختان به رنگ قهوه‌ای متمایل به سیاه خاکستری بوده بهترین محل برا کشت انواع گیاهان متداول بخصوص برنج است.

مهمترین رودخانه خشکبیجار رودخانه گیشه دمرده‌است. این رود که از ورودی شهر می‌گذرد جلوه‌ای خاص به این شهر بخشیده. افسانه‌ای قدیمی بیان می‌کند که یک عروس و داماد خشکبیجاری در حین عبور از روی یک پل چوبی رودخانه، به علت شکستن پل در رود افتاده و عروس خانم جانش را از دست می‌دهد. این واقعه در روز عروسیشان اتفاق افتاده‌است. مناظر زیبای اطراف رود چشم هر بیننده‌ای را می‌رباید رودهای دیگر خشکبیجار عبارتند از:

• نوره
• خشکبیجاری
• بازاری

• حبیب‌ الله نورانی خجسته (خشکبیجاری) عضو تیم نخستین جراحی پیوند مغز و استخوان و چهره ماندگار «هماتولوژی -آنکولوژی» کشور در سال۱۳۸۶-عضو انجمن سرطان شناسی آمریکا - مؤلف کتاب «آشنایی با شیمی درمانی و سرطان‌ها» و بیش از چهل مقاله علمی، همچنین عضویت در هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
• علی اکبر نجاتی اولین پزشک بومی خشکبیجار که پس از فارغ تحصیلی از سال ۱۳۶۳ در این شهر مشغول طبابت و خدمت به مردم است.
• استاد کاسعلی اکبرپوراسطلخی هنرمند فقید موسیقی گیلان و ایران آهنگساز خوانندگانی همچون ایرج، سیما بینا، عهدیه، سیمین غانم، مرجان، مهرداد کاظمی و همچنین تعدادی آهنگ بدون کلام از جمله «گیشه دمرده» و «دوره گرد قصه گو» نیز در کارنامه فولکلور ایشان دیده می‌شود.
• محمد (شباب) گلچین خشکبیجاری هنرمد عکاس و برنده ده‌ها جایزه بین‌المللی (رشته عکاسی) از جشواره‌های آساهی شیمبون ژاپن- جایزه ویژه سازمان یونیسکو در چند سال متمادی -مدال طلای بهترین عکاس خاورمیانه-مدال طلای مسابقات جهانی ایتالیا و...
• محمدرضا اقدامی دکتری تخصصی انسان‌شناسی زیستی-عضوهیات علمی دانشگاه گیلان
• مظفر تقوا بلسی هنرمند نقاش و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد تهران ومدیر گروه طراحی و نقاشی مؤسسه جهاد دانشگاهی تهران- برگذاری ده‌ها نمایشگاه و کارگاه آموزشی در نقاط مختلف کشور، همچنین تألیف کتاب «مبانی کاربردی هنرهای نجسمی» درسال۱۳۹۰ که به عنوان کتاب منتخب نوزدهیم جشنواره کتاب سال دانشجویی در بخش هنر معماری برگزیده شد.
• حسین (فرهاد) نورعلی، دوبلور و بازیگر تلویزیون و تئاتر -فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد بازیگری وایفاگر نقش محمدرضاشاه در سریال «معمای شاه» به کارگردانی محمد رضا ورزی- از دیگر آثار وی به عنوان دوبلور می‌توان به سریال پر مخاطب جومونگ و سریال پلیسی حوادث و ایفای نقش در چندین فیلم تئاتر اشاره نمود.

• محمد همرنگ بازیکن تیم ملی فوتبال ایران در رده‌های نوجوانان و جوانان و حضور در جام ملتهای آسیا و جام جهانی نوجوانان
• رسول (مسعود) همرنگ تملی قهرمان کاراته آسیا. نایب قهرمان امیدهای جهان و مقام سوم پلیس‌های جهان
• بابک صبح خیز قهرمان کاراته آسیا و مقام سوم نوجوانان جهان
• هادی حسینی قهرمان پاورلیفتینگ نابینایان جهان
• صادق حسنی دارنده مدال برنز پارالمپیک لندن , مدال نقره پارالمپیک ریو و دو مدال طلای بازیهای آسیایی در رشته فوتبال هفت نفره
• افشین پور محمد قهرمان چهار دوره پرورش اندام باشگاه‌های ایران و دارنده مدرک درجه یک مربیگری از فدراسیون پرورش اندام ایران
• مسعود فلاح داور بین‌المللی AFC, مدرس و ناظر فدراسیون فونبال ایران و رئیس کمیته داوران استان گیلان
• سچاد لطافتی داور ملی فدراسیون فوتبال , داور جوان پروجکت فیوچر AFC, مدیرعامل باشگاه دخانیات گیلان
• محمد نیک بازیکن و مربی تیم فوتبال لسمان و شش حضور متوالی در لیگ برتر فوتبال ساحلی کشور
• صادق نادری بازیکن تیمهای ژاندارمری اصفهان , ملوان انزلی , شهرداری رشت , سپیدرود رشت , قهرمانی دو دوره کاپ خزر و دارای رکورد دویست و سی بازی متوالی در تاریخ باشگاه سپیدرود رشت
• هاجر شاه ملک پور بازیکن تیم فوتبال لیگ برتری بانوان ملوان انزلی و قهرمانی در مسابقات بین المللی پاکستان

طی سال‌های اخیر مخازن نفتی فراوانی در حوزه دریای کاسپین و به ویژه حوالی خشکبیجار کشف شده‌است که در غالب فاز پالایشگاهی «میدان عظیم سردار جنگل» در آینده نامعلوم مورد استخراج قرار خواهد گرفت.

تلاقی رودهای منطقه خشکبیجار به دریای کاسپین این رودها را به مکان مناسبی جهت ماهیگیری مبدل ساخته و علاوه بر بومیانی که از این طریق امرار معاش می‌کنند، گردشگران نیز با استفاده از این پتانسیل طبیعی، خاطرات شیرینی را صید می‌کنند. اما بیش از سواحل دریا و صید ماهی، شالیزارهای برنج و کیفیت مرغوب انواع برنج اصیل ایرانی که در کشتزارهای خشکبیجار به عمل می‌آید مهم‌ترین محصول بومی این منطقه است که توسط کشاورزان و فروشندگان برنج در بازار خشکبیجار، به تمام نقاط کشور صادر می‌شود. در نتیجه کشاورزی و صیادی دو رکن مهم اقتصاد بومی در منطقه خشکبیجار است و در سال‌های اخیر با ایجاد منطقه آزاد بندرانزلی در مجاورت این شهر فرصت‌های شغلی و اقتصادی جدیدی هم برای بومیان مرزنشین خشکبیجار فراهم آمده‌است.

پارک شهر خشکبیجار

• بازار روزمحلی با قدمت بیش از صد و پنجاه سال در روزهای دوشنبه و پنجشنبه در مرکز شهر
• سل (مرداب) جکتاج دارای نیزار -آبگیر و محل تجمع پرندگان
• حمام تاریخی ملک با قدمت نزدیک به یک قرن
• سواحل بخش مکانی تفریحی بکروزیبا
• پارک شهر خشکبیجار
• مجتمع تفریحی مروارید خزر
• پیست کارتینگ گیلان

نمای سراسرنما از قسمتی سواحل بخش خشکبیجار

در سال تحصیلی ۸۶ افتتاح شد. البته در مکانی موقت در دهستان نوشر. قرار است در زمینی به وسعت ۵۰۰۰ متر ساختمان جدید این دانشگاه بنا شود. در انتهای بلوار امام رضا بعد از میدان شهید نوشاددل.

لحاظ شدن اردوگاه دانش آموزی خشکبیجار در زمره ارودگاه‌های ملی کشوری.. اردوگاه ذکر شده در نوار ساحلی بخش خشکبیجار واقع شده‌است.

اولین و بزرگترین مجتمع تجاری بخش خشکبیجار شامل شصت ویک واحد تجاری واقع در مرکز شهر می‌باشد.

پیست تفریحی کارتینگ تنها پیست استاندار شمال کشور در فضایی به مساحت ۶۰۰۰ متر مربع در شمال غربی بخش خشکبیجار (روستای چپرپرد زمان) و در کنار خط ساحلی قرار دارد. این پیست برای زنان و مردان قابل استفاده می‌باشد و با توجه به وجود ماشین‌های کوچکتر برای افراد بالای ۱۱ سال نیز قابل استفاده است.

تیم فوتبال ساحلی لسمان با کوشش و تلاش بازیکنان بومی منطقه خشکبیجار پس از موفقیت در لیگ گیلان و به عنوان اولین تیم گیلانی موفق به حضور در لیگ برتر ساحلی ایران شد و بیش از پنج سال است که در بالاترین سطح فوتبال ساحلی کشور حضور داشته است.

• فهرست روستاهای بخش خشکبیجار به مرکزیت شهر خشکبیجار سرشماری سال۱۳۸۵