حسین آقا ملک
حسین مَلِک (زادهٔ ۱۰ خرداد ۱۲۵۰ تهران - ۴ مرداد ۱۳۵۱) معروف به حاج حسین آقا ملک، مؤسس موزه و کتابخانه ملک به همراه املاک و مستغلات وقف آستان قدس رضوی در سال ۱۳۱۶ می‌باشد.[1] ملک زادهٔ سده سیزده و درگذشته به سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی، فرزند ارشد حاج محمد کاظم ملک‌التجار بود.
حسین مَلِک
 | |
|---|---|
| زادهٔ | ۱۰ خرداد ۱۲۵۰ ۱۱ ربیع‌الاول ۱۲۸۸ ۳۱ می ۱۸۷۱ تهران |
| درگذشت | ۴ مرداد ۱۳۵۱ ۱۴ جمادی‌الثانی ۱۳۹۲ قمری ۲۶ ژوئیه ۱۹۷۲ |
| آرامگاه | غرفه شرقی دارالحفاظ |
| عنوان | حاج حسین آقا ملک |
| مذهب | اسلام، شیعه |
| وبگاه | |
ثروتمند بزرگ زاده تهران و ساکن در مشهد که خیریات و موقوفات او مشهور است. گستردگی موقوفات مرحوم ملک تا حدی است که فقط آستان قدس رضوی اداره‌ای به نام اداره موقوفات ملک دارد. کتابخانه و موزه‌ای عظیم نیز از وی باقی‌مانده که در شهر تهران واقع است. از دیگر کارهای خیریه او اختصاص دومیلیون متر مربع زمین جهت ساخت خانه برای فرهنگیان و واگذاری چند ده‌هزار متر زمین برای پارک عمومی در مشهد است.
یکی از میادین اصلی شهر مشهد ملک‌آباد نام دارد که در جوار باغ بسیار بزرگی به همین نام قرار گرفته‌است. دارای ۵ فرزند (دختر)و ۱ فرزند(پسر) می‌باشد که خارج از ایران زندگی می‌کنند.
زندگی‌نامه
حاج حسین ملک، واقف و بنیانگذار موزه و کتابخانه ملک در ۱۱ ربیع‌الاول ۱۲۸۸ در تهران متولد شد.
خانواده‌اش اصالتاً تبریزی و مجتهد زاده بودند. پدرش مرحوم حاج محمدکاظم ملک‌التجار از بازرگانان بنام بود و پدربزرگش آقامحمدمهدی تبریزی، از دوستان نزدیک میرزا تقی‌خان امیرنظام بود و سرای امیر در بازار تهران را به احترام و نام او بنا کرد، پس از آنکه به کسوت روحانیت درنیامد، در جنگ‌های ایران و روس به قشون دولتی پیوست و تا درجه سرهنگی پیش رفت. پس از جنگ به تجارت روی آورد و از امتیاز دوستی با میرزا تقی خان امیرنظام (امیرکبیر آینده) برخوردار شد. امیرنظام، پیشکار ولیعهد قاجار در آذربایجان بود و هنگامی که محمد شاه قاجار از دنیا رفت، ۱۰۰ هزار تومان از آقا مهدی قرض گرفت تا ناصرالدین میرزای ولیعهد را از تبریز به تهران بیاورد و به تخت بنشاند. آقا مهدی هم به تهران آمد و به پاس خدماتش لقب ملک التجاری گرفت. بعد از آقا مهدی این لقب به محمد کاظم ملک‌التجار پسرش رسید و او از طریق تجارت و املاک خود در خراسان ثروت گردآورد که حاج حسین آقا ملک از ثروت به ارث رسیده از پدرش محمد کاظم ملک‌التجار سود برد تا کتابخانه و موزهٔ ملک را پایه‌گذاری کند.[2]
جستارهای وابسته
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به حسین آقا ملک در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
گفتگو با محسن رمضانزاده کارگردان «این خانه روشن است» بایگانی‌شده در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine
- «مؤسسهٔ کتابخانه و موزهٔ ملی ملک | خانه حاج حسین آقا ملک». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ ژوئن ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۰.
- «حاج حسین ملک».