جماتریا

جماتریا (به انگلیسی: Gematria) (به عبری: גימטריה) یا جیماتریا (به انگلیسی: Gimatria) سنتی یهودی برای اختصاص ارزش عددی به کلمات یا عبارات می باشد، با این اعتقاد که کلمات یا عبارات با ارزش عددی مساوی رابطه ای با یکدیگر دارند. همچنین در مواردی رابطه ای با عدد خودشان دارند که ممکن است به سن شخص، سال، یا علایق مربوط باشد. یهودیان با این روش کلمات را با معیار و بینش مذهبی تفسیر نموده و به زعم خود آینده را با همین فرضیه پیش بینی کرده اند. این روش غالباً در احادیث و روایات توراتی (تلمود)، به کار برده شده. جماتریا قابل مقایسه با حساب جُمَل در حروف عربی و ایزوپسفی در عددشناسی یونانی است. با اینکه این لغت عبری می باشد، اما احتمالاً از کلمه ی یونانی γεωμετρια (گئومتریا)[1] یا همان geometry در انگلیسی به معنای هندسه مشتق شده است. همچنین برخی دانش پژوهان معتقدند این کلمه به احتمال بیشتر از کلمه ی یونانی گراماتیا[2] گرفته شده است. در هر صورت ممکن است هر دو کلمه بر تشکیل کلمه ی عبری تاثیری گذاشته باشند (همچنین برخی اعتقاد دارند از گاما، سومین حرف از الفبای یونانی گرفته شده باشد: گاما+تریا[3]). این کلمه از قرن هفدهم از ترجمه‌های جیووانی پیکو دلا مراندولا به انگلیسی وارد شده است. هر چند احتمال دارد این کلمه از یونانی مشتق شده باشد، اما به صورت گسترده‌ای در متون یهودی، به ویژه در کابالا، از آن استفاده شده است.