جامعه و تاریخ
جامعه و تاریخ کتابی از مرتضی مطهری است که پنجمین کتاب از مجموعهای است که با عنوان مقدمهای بر جهانبینی اسلامی از او منتشر شدهاست. مجموعه مقدمهای بر جهانبینی اسلامی مشتمل بر ۷ بخش است.
- انسان و ایمان
- جهانبینی توحیدی
- وحی و نبوت
- انسان در قرآن
- جامعه و تاریخ
- امامت و رهبری
- زندگی جاوید و حیات اخروی
مقدمه
مطهری در مقدمه مینویسد:[1]
نوع شناخت یک مکتب از جامعه و از تاریخ و طرز برداشت آن از این دو، نقش تعیینکنندهای در ایدئولوژی آن مکتب دارد. از اینرو ضرورت دارد در متن جهانبینی اسلامی، طرز نگرش اسلام به جامعه و به تاریخ روشن گردد. بدیهی است که اسلام نه مکتب جامعهشناسی است و نه فلسفه تاریخ، در کتاب آسمانی اسلام هیچ مطلب اجتماعی یا تاریخی با زبان معمول جامعهشناسی یا فلسفه تاریخ طرح نشدهاست. هنچانکه هیچ مطلب دیگر اخلاقی، فقهی، فلسفی و غیره با زبان معمول و در لفافه اصطلاحات رایج و تقسیمبندیهای مرسوم بیان نشدهاست. در عین حال مسایل زیادی از آن علوم، کاملاً قابل استنباط و استخراج است.
فهرست
- جامعه
- جامعه چیست؟
- آیا جامعه وجود اصیل و عینی دارد؟
- جامعه و سنت
- جبر یا اختیار
- تقسیمات و قطببندیهای جامعه
- یگانگی و چندگانگی جامعه از نظر ماهیت
- آینده جامعهها
- تاریخ
- تاریخ چیست؟
- تاریخ علمی
- اعتبار و بیاعتباری تاریخ نقلی
- علیت در تاریخ
- آیا طبیعت تاریخ مادی است؟
- مبانی نظریه مادیت تاریخ
- نتایج نظریه مادیت تاریخ
- انتقادها
- بیدلیلی
- تجدیدنظر پایهگذاران
- نقض تطابق جبری زیربنا و روبنا
- عدم تطابق پایگاه طبقاتی ایدئولوژیک
- استقلال رشد فرهنگی
- ماتریالیسم تاریخی خود را نقض میکند
- اسلام و مادیت تاریخی
- انتقاد
- استراتژی دعوت
- عنوان مکتب
- شرایط و موانع پذیرش
- تعالی و انحطاط جوامع
- تحول و تطور تاریخ
- نقش شخصیت در تاریخ
پانویس
- مطهری م، جامعه و تاریخ.