جابه‌جایی کانال رودخانه

جابه‌جایی کانال رودخانه (انگلیسی: River channel migration) فرایندی ژئومورفولوژیکی است که طی آن یک کانال رودخانه آبرفتی در سطح دشت سیلابی خود جابه‌جا می‌شود. این فرایند عمدتاً بر اثر ترکیب فرسایش کناره‌ای و نهشته‌شدن سد نقطه‌ای در یک زمان روی می‌دهد. جابه‌جایی کانال رودخانه سرآغاز تشکیل پیچان‌رود است. در رودخانه‌های شریانی تغییرات آبراهه بر اثر فرایند انتقال رسوب هدایت می‌شود.

ویژگی‌ها

پدیده‌ها و عوارضی که معمولاً در فرایند جابه‌جایی کانال رودخانه دیده می‌شوند عبارت است از: سد نقطه‌ای، کناره بریده، پیچان‌رود، دشت سیلابی و دریاچه طوقی.

اندازه‌گیری و مدل‌سازی

روش‌های اندازه‌گیری میزان جابه‌جایی کانال رودخانه بسته به مقیاس زمانی متفاوت هستند. در دوره زمانی بلندمدت، شواهد رسوب‌شناختی، شواهد گیاه‌شناختی و منابع تاریخی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در مقیاس زمانی میان‌مدت، از نقشه‌برداری مساحت و مقاطع عرضی رودخانه استفاده می‌شود. در بازه زمانی کوتاه‌مدت نیز از روش‌های فتوگرامتری زمینی و نقاط فرسایشی بهره‌گیری می‌شود.

برای مدل‌سازی جابه‌جایی کانال رودخانه در طی زمان، می‌توان از توابع متعامد خطوط فرسایشی در مجموعه‌های مشخص سدهای نقطه‌ای استفاده کرد. این توابع در تشخیص و تعیین مسیرهای جابه‌جایی کانال رودخانه در آینده کاربرد دارد. از مدل‌سازی الگوهای پیچان‌رودی نیز می‌توان در بسیاری از کابردهای فیزیکی استفاده نمود.

منابع

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.