جابلقا
جابُلقا نام شهری ناشناخته است که در ادبیات و علوم اسلامی [1] که پیامبر اسلام و امامان جانشین او طی سخنانی از آن یاد کرده‌اند. [2]به ادعای این افراد، شهر مزبور در شرقی‌ترین نقطه عالم قرار دارد و آن‌سوتر از آن، شهر و انسانی وجود ندارد. در ادبیات و علوم مزبور، جابلقا در نقطه مقابل جابلسا قرار دارد که غربی‌ترین شهر عالم است.
نام جابلقا و جابلسا در روایات اسلامی زیاد استفاده شده‌است.[3] در وصف این دو شهر عبارات مشابهی در منابعی چون تاریخ بلعمی و عجایب المخلوقات طوسی آمده که از آن جمله است: «هر یک هزار یا ده هزار دَر دارد، مخلوقات آنها غیرقابل‌شمارشند، ساکنان آنها از ابلیس و حضرت آدم بی‌اطلاع هستند و هر یک هفت هزار سال عمر می‌کنند؛ خورشید و ماه را نمی‌بینند و از نور دیگری استفاده می‌کنند».
به این دو شهر در ادبیات فارسی هم زیاد اشاره شده‌است. از جمله:
سنایی گوید:
| سخن کز روی حق گویی چه عبرانی چه سریانی | مکان کز بهر حق جویی چه جابلقا چه جابلسا |
ناصر خسرو گوید:
| چو زاغ شب به جابلسا رسید از حد جابلقا | برآمد صبح رخشنده چو از یاقوت عنقائی |
مفتون همدانی گوید:
| ز جابلقا چه میپرسی ز جابلسا چه میگویی | که در کنج دل داناست جابلقا و جابلسا |
پیوند به بیرون
- جعفریان، رسول (۲۰۱۵-۰۳-۰۲). «جابلقا و جابلسا در کجاست؟». خبرآنلاین.