تمیز کردن دندان‌ها

مسواک زدن مرتب و با دقت، از تشکیل پلاک‌های باکتریایی جلوگیری می‌کند. این باکتری‌ها، کربوهیدرات را از غذا متابولیزه و تبدیل به اسید می‌کنند. اسید موجب از بین رفتن مینای دندان می‌شود که در نهایت منجر به پوسیدگی، زردی دندان و دندان درد می‌شود. دندانپزشک برحسب میزان پوسیدگی، از پرکردن دندان یا روکش استفاده می‌کند. مسواک زدن مرتب از ایجاد این عوارض جلوگیری می‌کند. استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوئورید و ضدپلاک می‌تواند این عوارض را کاهش دهد.

خمیردندان‌های اولیه، حاوی سنگ پای پودر شده برای پاک‌کنندگی بودند. بعدها، پودرهای طعم دار به خمیر دندان‌ها اضافه شد تا طعم آن‌ها را لذت بخش کند. در دههٔ ۱۹۲۰، خمیرهای طعم دار به جای پودرهای طعم دار، به خمیردندان افزوده شد و برخلاف خمیردندان‌های امروزی، هیچ مادهٔ دیگری در آن‌ها یافت نمی‌شد.

مسواک‌های برقی بعدها اختراع شدند. این نوع مسواک برای افرادی که مشکل قدرتی یا سایر مشکل‌ها در ناحیهٔ دست داشتند، اختراع شد ولی اکنون در سراسر جهان، مردم عادی نیز از این نوع مسواک استفاده می‌کنند. عملکرد مسواک‌های برقی در پاک کردن پلاک و رسوبات دندان، تا حدودی برابر مسواک‌های مرسوم است.

مسواک نمی‌تواند آلودگی‌های داخل شیارهای سطح دندان، جایی که ۸۰٪ پوسیدگی‌ها روی می‌دهد، را پاک کند. نوع دیگری از مسواک‌ها لازم است تا خمیردندان‌های حاوی فلوراید را به درون شیارها و شکاف‌ها وارد کند تا باعث خنثی شدن اسید و حفظ مینای دندان شود.

علاوه بر مسواک، تمیز کردن بین دندان‌ها مانع تشکیل پلاک‌های باکتریایی روی دندان می‌شود. این امر توسط نخ دندان یا مسواک‌های مخصوص بین دندانی صورت می‌گیرد. البته ۸۰٪ پوسیدگی‌ها مربوط به شیارهای روی سطح دندان است ولی فضاهای بین دندان را می‌توان همچنین با خلال دندان یا وسایل دیگر پاک کرد.

لزوماً فقط مسواک دندان‌ها را تمیز نمی‌کند؛ از شاخه‌های بوته نیز می‌توان استفاده کرد همچنین شیرهٔ آن بوته جای خمیردندان را می‌گیرد. در بسیاری از جاهای دنیا از این طریق دندان‌ها تمیز می‌شود. در دنیای اسلام، miswak یا siwak استفاده می‌شود که ریشه یا شاخهٔ بوته‌است و بنا به اعتقاد مردمان، خاصیت گندزدایی دارد. پیامبر اسلام به استفاده از چوب گیاه اراک برای مسواک کردن توصیه نموده است. این گیاه حاوی فلوراید است.