تل لیلان

تل لیلان (به عربی: تل لیلان) یک محوطه باستانی، تل (باستان‌شناسی) و روستا در سوریه است که در امپراتوری آشور واقع شده‌است.[1]

تل لیلان
۳۶°۵۷′۲۶″ شمالی ۴۱°۳۰′۱۹″ شرقی
مختصات: ۳۶°۵۷′۲۶″ شمالی ۴۱°۳۰′۱۹″ شرقی
موقعیتاستان حسکه، سوریه
منطقهامپراتوری آشور
نوعسکونت‌گاه
تاریخ
ساخته‌شده5000 BCE
رهاشده1726 BCE
فرهنگ‌هااکد، امپراتوری آشور
اطلاعات بیشتر
وضعیتویرانه

محدوده جغرافیایی

این سایت در نزدیکی برخی دیگر از شهرهای پر رونق آن زمان واقع شده است. تل حموکار در حدود ۵٠ کیلومتری جنوب شرقی است. تل براک در فاصله ۵٠ کیلومتری جنوب غربی و همچنین در حوضه رودخانه خابور قرار دارد. تل موزان (اورکش) در حدود ۵٠ کیلومتری غرب است.

لیلان، براک و اورکش به ویژه در دوره اکدی برجسته بودند.[2]

تاریخ

این شهر در حدود ۵٠٠٠ سال قبل از میلاد به عنوان یک دهکده کوچک کشاورزی آغاز شد و به یک شهر بزرگ تبدیل شد. ٢۶٠٠ سال قبل از میلاد، سیصد سال قبل از امپراتوری اکدی. یک لایه ٣ فوت رسوب در تل لیلان حاوی هیچ مدرکی از سکونت انسان، سرنخی درباره علت نابودی شهر شاهنشاهی اکدی ارائه نداده است. تجزیه و تحلیل نشان داد که حدود ٢٢٠٠ سال قبل از میلاد، سه قرن خشکسالی به اندازه کافی شدید بود که می‌تواند بر کشاورزی و آبادانی تأثیر بگذارد.[3][4][5][6]

شوبات_انلیل
امپراتوری میانرودان شمالی

امپراتوری میانرودان شمالی
حدود ١٨٠٩ پ. م–حدود ١٧٧۶ پ. م
پایتختشوبات_انلیل
حکومتپادشاهی
شاه 
• حدود ١٨٠٩ - حدود ١٧٧۶ پیش از میلاد
شمشی_ادد یکم
دوره تاریخیعصر برنز
• بنیان‌گذاری
حدود ١٨٠٩ پ. م
• فروپاشی
حدود ١٧٧۶ پ. م
پیشین		پسین
امپراتوری آشور کهن
Apum
امروز بخشی از سوریه

فتح این منطقه توسط شمشی-ادد یکم (١٨١٣–١٧٨١ پیش از میلاد) بر آشور، محل متروکه تل لیلان را احیا کرد. شمشی-ادد پتانسیل زیادی را در تولیدات غنی کشاورزی این منطقه دید و آن را به پایتخت امپراتوری خود تبدیل کرد. وی نام آن را از Shehna به شوبات-انلیل (Shubat-Enlil)، یا سوبات انلیل (Šubat-Enlil)، به معنی "محل اقامت خدا Enlil" در زبان اکدی تغییر داد.[7] در این شهر یک کاخ سلطنتی و یک آکروپلیس معبد ساخته شد که یک خیابان آسفالته مستقیم از دروازه شهر به آن منتهی می‌شد. همچنین یک منطقه مسکونی برنامه‌ریزی شده وجود داشت و کل شهر توسط یک دیوار محصور شده بود. اندازه شهر در حدود ٩٠ هکتار بود. شوبات-انلیل ممکن است در اوج خود ٢٠ هزار نفر جمعیت داشته باشد. پس از مرگ شمشی-ادد، این شهر پایتخت آپوم شد و رونق گرفت تا اینکه پادشاه سامسو-ایلونا شاه بابل آن را در ١٧٢۶ پیش از میلاد اخراج کرد تا تلاش کند نفوذ ناکام بابل را حفظ کند. بابلی‌ها توسط پادشاه آشور آداسی از آشور بیرون رانده شدند، اما شوبات-انلیل هرگز اشغال نشد و پایتخت آشور به پایتخت سنتی خود در شهر آشور منتقل شد.

جستارهای وابسته

منابع
  1. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Tell Leilan». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۸ مارس ۲۰۱۸.
  2. Margreet L. Steiner, Ann E. Killebrew, The Oxford Handbook of the Archaeology of the Levant: C. 8000-332 BCE. OUP Oxford, 2014 p398
  3. Leilan.yale.edu بایگانی‌شده در ۲۰۱۰-۰۷-۲۱ توسط Wayback Machine, Harvey Weiss et al., The genesis and collapse of Third Millennium north Mesopotamian Civilization, Science, vol. 291, pp. 995-1088, 1993
  4. Leilan.yale.edu بایگانی‌شده در ۲۰۱۰-۰۷-۲۱ توسط Wayback Machine, H. M. Cullen, Climate change and the collapse of the Akkadian empire: Evidence from the deep sea, Geology, vol. 28, pp. 379-382, 2000
  5. Leilan.yale.edu بایگانی‌شده در ۲۰۱۰-۰۷-۲۱ توسط Wayback Machine, M. Staubwasser and H. Weiss, Holocene Climate and Cultural Evolution in Late Prehistoric-Early Historic West Asia," in M. Staubwasser and H. Weiss, eds., Holocene Climate and Cultural Evolution in Late Prehistoric-Early Historic West Asia. Quaternary Research (special issue) Volume 66, Issue 3 (November), pp. 372-387.
  6. بایگانی‌شده در ۲۰۱۵-۱۰-۱۸ توسط Wayback Machine Ristvet, L. and H. Weiss 2005 "The Hābūr Region in the Late Third and Early Second Millennium B.C.," in Winfried Orthmann, ed., The History and Archaeology of Syria. Vol. 1. Saabrucken: Saarbrucken Verlag.
  7. Harvey Weiss, Tell Leilan and Shubat Enlil, Mari, Annales de Recherches Interdisciplinaires, vol. 4, pp. 269-92, 1985

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تل لیلان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.