تلی ساوالاس
| محل مرگ = یونیورسال سیتی، کالیفرنیا
{{جعبه بازیگر
| نام = تلی ساوالاس | تصویر = Telly Savalas Kojak 1973.JPG | توضیح تصویر = | نام اصلی = آریستوتل ساوالاس | زمینه فعالیت = سینما | ملیت = ایالات متحده آمریکا | تاریخ تولد = ۲۱ ژانویهٔ ۱۹۲۲ | محل تولد = گاردن سیتی، نیویورک | والدین = | تاریخ مرگ = ۲۲ ژانویهٔ ۱۹۹۴ (۷۲ سال)
سرطان پروستات و سرطان مثانه
| محل زندگی = | مختصات محل زندگی = | مدفن = قبرستان فارست لاون | نام دیگر = | تحصیلات = دانشگاه کلمبیا | پیشه = بازیگر | سال‌های فعالیت = ۱۹۵۰–۱۹۹۴ | همسر = | شریک زندگی = | فرزندان = شش فرزند | تأثیرات = | تأثیرپذیرفته = | وبگاه = | imdb_id = | جوایز اسکار = نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (۱۹۶۲) | جوایز آفی = | جایزه اریل = | جوایز بافتا = | جوایز سزار = | جوایز امی = | filmfareawards = | جوایز جمینای =
| جوایز گلدن گلوب = برنده بهترین بازیگر نقش اول مرد - سریال تلویزیونی در ۳۲مین دوره
برنده بهترین بازیگر نقش اول مرد - سریال تلویزیونی [[در ۳۳مین دوره]]
| جوایز تمشک طلایی = | جوایز گویا = | جوایز گرمی = | جوایز ایفتا = | جوایز لورنس الیور = | naacpimageawards = | جوایز فیلم ملی = | جوایز ساگه = | جوایز تونی = | امضا = | جوایز =
}} آریستوتل "تلی" ساوالاس (یونانی: Αριστοτέλης "Τέλλυ" Σαβάλας؛ ۲۱ ژانویهٔ ۱۹۲۲ – ۲۲ ژانویه ۱۹۹۴ ) یک خواننده، و هنرپیشه اهل ایالات متحده آمریکا بود.
زندگی‌نامه
با نام آریستوتل ساوالاس، ۲۱ ژانویه ۱۹۲۲ در گاردن سیتی، نیویورک در خانواده‌ای یونانی به دنیا آمد. تحصیلاتش را در دانشگاه کلمبیا به پایان برد. طی جنگ جهانی دوم در جریان عملیات مجروح شد و نشان افتخار دریافت کرد. پس از جنگ مدتی به خدمت سرویس‌های اطلاعاتی وزارت امور خارجه درآمد و سپس در بخش ABC (بنگاه سخن پراکنی آمریکا) مشغول به کار شد.
در این بخش سمت کارگردان اخبار و رویدادهای ویژه را به دست آورد و برای مجموعهٔ صدای آمریکا برای شما برندهٔ جایزهٔ پیبادی شد. کارش را به عنوان بازیگر از اواخر دههٔ ۱۹۵۰ (ابتدا در تلویزیون و سپس در سینما) آغاز کرد. سری بی مو و هیکلی تنومند داشت.
در تعداد بسیاری از محصولات هالیوودی نقش‌های دوم منفی را به عهده گرفت، اما با نقش مثبت مجموعهٔ تلویزیونی پلیسی «کوجَک» (۱۹۷۳–۱۹۷۸) به شهرت رسید. به یاد ماندنی‌ترین نقش‌هایش در فیلم‌های پرنده باز آلکاتراز، دوازده ناپاک و پانچو ویلا بودند. یک بار نیز کارگردانی را تجربه کرد و فیلمی به نام فراتر از منطق (۱۹۷۷) ساخت که با استقبال روبه رو نشد. برادرش، جرج، نیز بازیگر تلویزیون و سینما بود.
برای پرنده باز آلکاتراز کاندیدای دریافت اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.
فیلم‌شناسی
از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته‌است می‌توان به آثار زیر اشاره کرد.
- ۱۹۶۱- کال سگ هار (بالابان)
- ۱۹۶۱- وحشی‌های جوان (فرانکن هایمر)
- ۱۹۶۲- انترن‌ها (سویفت)
- ۱۹۶۲- دماغه وحشت (لی تامپسن)
- ۱۹۶۲- پرنده باز آلکاتراز (فرانکن هایمر)
- ۱۹۶۳- جانی کول (و. آشر)
- ۱۹۶۳- مردی از دایترز کلاب (تاشلین)
- ۱۹۶۵- بزرگترین داستان عالم (استیونز)
- ۱۹۶۵- چنگیزخان (هـ. لوین)
- ۱۹۶۶- بو ژست (د. هیز)
- ۱۹۶۷- دوازده مرد خبیث (آلدریچ)
- ۱۹۶۸- شکارچیان پوس سر آدم (س. پولاک)
- ۱۹۶۸- بنگاه آدم‌کشی (ب. دیردن)
- ۱۹۶۹- در خدمت سرویس مخفی ملکه (هانت)
- ۱۹۶۹- طلای مکنا (لی تامپسن)
- ۱۹۶۹- عصر بخیر خانم کامیل (فرانک)
- ۱۹۷۰- قهرمانان کلی (هاتن)
- ۱۹۷۰- مهاجمان (جوران)
- ۱۹۷۱- شهری به نام حرام‌زاده (پریش)
- ۱۹۷۱- همهٔ دختران خوشگل در یک صف (وادیم)
- ۱۹۷۱- هدف متحرک (استرن و اسلیت)
- ۱۹۷۳- پانچو ویلا (مارتین)
- ۱۹۷۳- دلیلی برای زیستن و دلیلی برای مردن (والری)
- ۱۹۷۵- نیروی مرگبار (گست)
- ۱۹۷۷- فراتر از منطق (بعلاوه کارگردانی)
- ۱۹۷۸- کاپریکورن یک (هایمز)
- ۱۹۷۹- فرار به آتن (کاسماتوس)
- ۱۹۷۹- ماورای ماجرای پسایدون (ا. آلن)
- ۱۹۸۴- مسیر کانن بال ۲ (نیدهم)
- ۱۹۸۸- شکارچیان شب (فرانکو)
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Telly Savalas». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۴.
- «Telly Savalas». دریافت‌شده در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۴.
- دانشنامه سینمایی بازیگران - جلد اول
