تبلت
پَرنیک[1]،تبلت، رایانه تخت، رایانک[2] یا رایانه لوحی (به انگلیسی: Tablet Computer یا Tablet) یک رایانهٔ قابل حمل میباشد که معمولاً دارای سیستمعامل موبایل و یک صفحه لمسی است. تبلت، معمولاً به جای صفحهکلید با استفاده از تماس صفحهی نمایش کار میکند.
تبلتها، رنگی،دارای ریزپردازنده و باتریخور هستند . تبلتها معمولاً دارای سنسور هستند شامل دوربین دیجیتال، میکروفن، شتابسنج و چراغ قوه هستند و به جای استفاده از ماوس یا کیبورد، صفحهی لمسی با قابلیت تشخیص حرکت دارند. دسترسی به شبکه برای تبلتهای مختلف ممکن است تفاوت داشته باشد؛ برخی از تبلتها توانایی استفاده از سیم کارت را داشته و برخی فاقد این امکان هستند.[3]
ویژگیها
تبلتها سیار هستند و به راحتی میتوان آنها را جابجا کرد. میتوان روی تبلت با استفاده از نرمافزارهای مختلف پردازشگر متن نوشت مثل آفیس و … تبلتهای امروزی امکانات بیشتری دارند؛ مانند:
- مشاهدهٔ انواع فیلمها و شنیدن موسیقی با کیفیت بالا در انواع قالبها مثل MP3 و MP4
- مطالعهٔ کتابهای الکترونیکی در انواع قالبها
- ویرایش و ایجاد متن و …
- عکاسی و تصویر برداری با کیفیت بالا و برقراری مکالمات تصویری
- اتصال به اینترنت از طریق Wi-Fi و اتصال به اینترنت با داده همراه (2G, 3G, 4G , 5Gو …)
- انجام بازیهای سنگین و اجرای انواع برنامهها
- نصب انواع نرمافزارهای اندروید یا iOS (بسته به سختافزار تبلت)
- ساختن بازی ها و نرم افزار های مختلف (بسته به توانایی تبلت)
از دیگر ویژگیهای تبلتها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پشتیبانی از سیستم اینترنت بیسیم، مدیریت ایمیلها و شبکههای اجتماعی
- نرمافزارهای کاربردی و چندرسانهای
- مصرف انرژی کمتر (بستگی به نوع تبلت) نسبت به لپتاپ
تاریخچه
تبلتهای خیالی و پروتوتایپ
در نیمه دوم سده بیستم رایانههای تبلت موضوع آثار علمی–تخیلی بسیاری شدند که این مسئله به گسترش و پذیرش مفهوم نزد مخاطبان بیشتر کمککننده بود. مثالهایی از این آثار عبارت هستند از:
- بنیاد (مجموعه کتاب) نوشته ایزاک آسیموف
- رمان «بازگشت از ستارگان» نوشته استانیسلاو لم
- Star Trek: The Original Series نوشته جین رادنبری
- ۲۰۰۱: ادیسه فضایی (فیلم) نوشته استنلی کوبریک
تبلتهای اولیه
به دنبال رایانههای تبلت اولیه مثل پنپد شرکت پنسپت و خوشنویس CIC در سپتمبر ۱۹۸۹ شرکت Grid Systems اقدام به توزیع تجاری موفق نخستین تبلت با نام گرید پد نمود.[4][5]
تبلتهای امروزی
سهم اصلی در بازار تبلت در ابتدا فقط در اختیار شرکت اپل بود که توانست با عرضهی سری تبلت آیپَد انقلابی در عرصه تکنولوژی ایجاد نماید؛ ولی در ادامه شرکتهای دیگری مانند سامسونگ، آمازون، گوگل، اِیسوس و اچپی لنوو،نیز به فکر ارائه تبلت افتادند. تبلتهای iPad عموماً از کیفیت بالایی برخوردارند و معمولاً با تجهیز شدن به آخرین سختافزارهای روز کارایی بسیار بالایی از خود نشان میدهند.
سامسونگ نیز چند سالی است که با ارائه سری Galaxy Tab در حال رقابت با تبلتهای آیپَد میباشد. دیگر تولیدکنندگان نیز میدان را خالی نکرده و بهطور مداوم در حال بروزرسانی تبلتهای خود میباشند.
تبلتها در ابعاد ۷ تا ۱۰ اینچ و بزرگتر از ۱۰ اینچ تولید گردیدهاند که مسلماً تبلتهای ۷ اینچی به دلیل سبک و کوچک بودن از طرفداران ویژهای برخوردار است.
از این بین، شرکت اچپی با ارائه سری اسلیت از تبلتهای ۷ اینچی خود در سپتامبر ۲۰۱۲ میلادی پا به میدان رقابت گذاشتهاست. اولین نکته قابل توجه در مورد این تبلت قیمت آن است که از این نظر جزء تبلتهای ارزان قیمت محسوب میگردد اما در مقایسه با تبلت کیندل فایِر آمازون کمی گرانتر است.
گوگل هم با تولید سری تبلتهای نکسوس که وظیفه ساخت نکسوس ۷ را ایسوس و نکسوس ۱۰ را سامسونگ بر عهده داشت، وارد دنیای تبلتها شد.
نکسوس ۷ یکی از پرفروشترین تبلت اندرویدی جهان در سال ۲۰۱۲ شناخته شد، و هماکنون گوگل با تولید نسل دوم نکسوس ۷ بسیاری از نواقص سری اول را رفع کرد. نکسوس ۷ سری اول از پردازنده ۴ هستهای Nvidia Tegra 3 با فرکانس ۱٫۲ گیگاهرتز و یک گیگابایت رم و صفحه نمایش وضوح بالا یعنی ۱۲۸۰×۸۰۰، یکی از ایرادات وارده بر نکسوس ۷ سری اول، فقدان دوربین پشت بود.
نکسوس ۷ سری دوم بسیاری از نواقص سری قبل را حل نمودهاست که از جمله آنها میتوان پردازنده قویتر snapdragon S4 pro و ۲ گیگابایت رم و دوربین ۵ مگاپیکسلی و صفحه نمایش تماماً وضوح بالا (Full HD) یعنی ۱۰۸۰×۱۹۲۰ و با ضخامت کمتر از سری اول میتوان اشاره کرد.
شرکت ایسوس هم با تولید سری تبلتهای بسیار با کیفیت transformer pad و تبلتهای بسیار ارزان قیمت Memo pad، و فبلت fonepad که تبلتی ۷ اینچی با قابلیت تماس تلفنی، و سری Padfone که موبایلی ۴ اینچی است که به داخل داک تبلت ۱۰ اینچ میرود و به تبلتی ۱۰ اینچی تبدیل میشود، اشاره کرد.
تبلت ۲۰ اینچی پاناسونیک که نسخه کامل ویندوز ۸ بر روی آن نصب شدهاست فعلاً بزرگترین تبلت عرضه شده میباشد. تبلت ۲۰ اینچی پاناسونیک از پردازنده Core i5 اینتل سری U بهره میبرد و از این رو قادر به اجرای نسخه کامل ویندوز ۸٫۱ مایکروسافت است. صفحه نمایش ۲۰ اینچی آن دارای تفکیکپذیریِ ۳۸۴۰ در ۲۵۶۰ پیکسل است و از ۸ گیگابایت حافظه رم و ۲۵۶ گیگابایت حافظه SSD بهره میبرد.[6]
از شرکتهای ایرانی تولیدکننده تبلت، برند کرپی و فراسو میباشد[7] که از سال ۱۳۹۲ با راهاندازی خط تولید با فناوری SMT در کارخانجات خود واقع در شهرک صنعتی پرند، اولین تبلت خود را با نام فست ۷۱۱ وارد بازار نمود.[8]
جالب است بدانید نخستین تبلت ایرانی (با نام تجاری کرپی) در سال ۱۳۸۹ در ایران ثبت اختراع شدهاست. هدفهای اولیه از ثبت اختراع این تبلت استفادههای آموزشی و تجاری آن بوده و یکی از ویژگیهای جالب نسخه بهبود یافته ی تبلت کرپی امکان لمس بخش پشتی تبلت بود. سیستم عامل این تبلت مایکروسافت ویندوز ۷ بودهاست. شماره ثبت اختراع نخستین تبلت ایرانی ۲۵۳۹۵ میباشد. (منبع: وب سایت بنیاد ملی نخبگان)
آخرین پژوهشها
پژوهشگران دانشگاه کویینز کانادا موفق به ساخت تبلتی شدند که ضخامت آن به اندازه یک برگ کاغذ است. این رایانه همچنین بسیار انعطافپذیر میباشد.[9][10]
جستارهای وابسته
منابع
- حیدری ملایری، م.فرهنگ ریشه شناختی اخترشناسی و اخترفیزیک
- «رایانک» [رایانه و فناوری اطلاعات] همارزِ «tablet computer, tablet»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سیزدهم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی (ذیل سرواژهٔ رایانک)
- "Tablet computer". Wikipedia. 2019-03-28.
- The BYTE Awards: GRiD System's GRiDPad, BYTE Magazine, Vol 15. No 1, January 12, 1990, p. 285, archived from the original on December 15, 2013
- "Tablet history dates back two decades before iPad". www.newsday.com. November 4, 2013. Archived from the original on March 6, 2016. Retrieved March 2, 2016.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲۸ ژوئن ۲۰۲۰.
- گشت و گذار در کارخانه فراسو: خط تولید SMT تبلت فراسو و پروسه تولید، تست و بستهبندی محصولات از نزدیک
- «تبلت سریع فراسو به بازار آمد». بایگانیشده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۵.
- "revolutionary paper tablet computer reveals future tablets to be thin and flexible as sheets of paper". hml.queensu.ca. 7 January 2013. Archived from the original on 19 اكتبر 2018. Retrieved 28 May 2013. Check date values in:
|archivedate=
(help) - "Flexible, Paper-Like Tablet Computers Work Together To Make Computing More Like Shuffling Papers". popsci. 9 January 2013. Retrieved 28 May 2013.
پیوند به بیرون
- پروندههای رسانهای مربوط به Tablet computers در ویکیانبار