بهمن فرزانه
بهمن فرزانه (۱۳۱۷–۱۷ بهمن ۱۳۹۲)[1] نویسنده و مترجم بیش از ۵۰ کتاب به فارسی بود. ترجمه‌های او بسیاری از نویسندگان مطرح جهان را به ایرانیان معرفی کرده‌است.[1][2]
بهمن فرزانه | |
|---|---|
 بهمن فرزانه در بیست و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، اردیبهشت ۱۳۹۲ | |
| زاده | ۱۳۱۷ خورشیدی |
| محل زندگی | ایتالیا و ایران |
| درگذشته | ۱۷ بهمن ۱۳۹۲ (۷۵ سال) تهران |
| پیشه | نویسنده، مترجم |
| زمینه کاری | رمان، داستان کوتاه |
| ملیت | ایرانی |
فرزانه بر زبان‌های ایتالیایی، انگلیسی، اسپانیایی و فرانسوی مسلّط بود.[1] او سالها در ایتالیا (شهرهای فلورانس و رم) زندگی کرد. در بهار ۱۳۹۲ به قصد استراحت به ایران بازگشت و اعلام کرد دیگر قصد رفتن به ایتالیا را ندارد. وی در هفدهم بهمن ۱۳۹۲ در ۷۵ سالگی در تهران درگذشت.[2][3][4]
به گزارش ایسنا، مراسم خاک‌سپاری بهمن فرزانه ۱۹ بهمن‌ماه ۹۲ با حضور خانواده‌اش و چند نفر از ناشران آثارش در قطعه نام‌آوران بهشت زهرا (س) برگزار شد و پیکرش در قطعه ۲۵۵، ردیف ۳۷، شماره ۱۰ در کنار افرادی همچون کاظم معتمدنژاد، احمد کسیلا، عباس حری و شکرالله بابان آرام گرفته‌است.[2]
زندگی
بهمن فرزانه در سال ۱۳۱۷ زاده شد و به مدرسه عالی مترجمی سازمان ملل رفت.[1] در ۲۶ سالگی نخستین کتاب را از تنسی ویلیامز ترجمه کرد و پس از آن مدّتی به همکاری با شرکت‌های فیلم‌سازی ایتالیا پرداخت و فیلم‌نامه‌ای نیز نوشت که به تولید فیلم رسید.[3]
فرزانه در انتخاب کتاب برای ترجمه دقّت زیادی به‌کار می‌بُرد و هنگامی‌که تصمیم به ترجمهٔ کتابی می‌گرفت کار ترجمه را به‌طور منظم و در ساعت‌های مشخص انجام می‌داد.[3] به گفته خودش «من هنوز قدیمی مانده‌ام و هنوز با دست می‌نویسم» و از رایانه استفاده نمی‌کند.[2]
او آثار تنسی ویلیامز، گراتزیا کوزیما دلدا، آلبا دسس پدس، لوئیچی پیراندللو، گابریل گارسیا مارکز، آنا کریستی، اینیاتسیو سیلونه، رولد دال، گابریل دانونزیو، واسکو پراتولینی، ایروینگ استون، جین استون و … را به فارسی برگردانده‌است.[5]
کتاب‌شناسی
ترجمه
- صد سال تنهایی، اثر گابریل گارسیا مارکز[7]
- بر لبه پرتگاه، از گراتزیا کوزیما دلدا[5]
- کبوترها و بازها، از گراتزیا کوزیما دلدا[5]
- عروسک فرنگی[1]
- حریق در باغ زیتون، از گراتزیا کوزیما دلدا[1][5]
- به نوبت[1]
- عذاب وجدان[1]
- خاکستر، از گراتزیا کوزیما دلدا[1][5]
- خانواده‌ای محترم[1]
- راز مرد گوشه‌گیر، از گراتزیا کوزیما دلدا[1][5]
- چشم‌های سیمونه، از گراتزیا کوزیما دلدا[1][5]
- وسوسه، از گراتزیا کوزیما دلدا[5]
- تازه عروس[1]
- یک دسته گل بنفشه[1]
- درخت تلخ[1]
- محبت[1]
- راه خطا، از گراتزیا کوزیما دلدا[1][5]
- رقص گردنبند، از گراتزیا کوزیما دلدا[5]
- عشق در زمان وبا از گابریل گارسیا مارکز[1]
- هیچ‌یک از آن‌ها بازنمی‌گردد[1]
- عشق و جنایت در سیسیل[1]
- دوازده داستان سرگردان[1]
- عشق و جنایت در سیسیل، از لوییچی کاپوان[6]
- عشق‌های بدون عشق، از پیر آندلو
- اژدها خانم و دیگر افسانه‌ها، مجموعه داستان از لوئیجی کاپوآنا
- دوازده داستان سرگردان، از گابریل گارسیا مارکز
- دیر یا زود، از آلبا دسس پدس
- دفترچه ممنوع، از آلبا دسس پدس
- از طرف او، از آلبا دسس پدس
- داستان خانوادگی، از واسکو پراتولینی
- بیگناه، از گابریل دانونزیو
- طوطی، از سوزانا تامارو
- توسری خور، از گابریله دانونزیو
پانویس
- «انتشارات ققنوس». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- «بهمن فرزانه از تجربیاتش گفت، ایبنا». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- «بهمن فرزانه: بعد از سالها ترجمه فهمیدم که باید " رمان " خودم را بنویسم». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۴-۱۹.
- ««بهمن فرزانه» درگذشت». ایسنا. ۱۷ بهمن ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۶ فوریه ۲۰۱۴.
- «بهمن فرزانه ترجمه‌های جدیدش را به ناشر سپرد». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- 'سرباز دل' به روایت بهمن فرزانه
- «هر کتابی ارزش ترجمه شدن ندارد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
منابع
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به بهمن فرزانه در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
- «بهمن فرزانه از تجربیاتش گفت». خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا). ۴ آبان ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- «بهمن فرزانه». وبگاه رسمی انتشارات ققنوس. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ آوریل ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۹ آوریل ۲۰۱۶.
- «هر کتابی ارزش ترجمه شدن ندارد». خبرگزاری مهر (بازنشر در گویانیوز). ۱۸ مهر ۱۳۸۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- یگانه، رها (۴ فوریه ۲۰۰۸). «'سرباز دل' به روایت بهمن فرزانه». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- «ترجمه‌های جدید بهمن فرزانه». روزنامه کارگزاران. ۱۲ اسفند ۱۳۸۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲ نوامبر ۲۰۰۸.
- بهمن فرزانه، مترجم «صد سال تنهایی» درگذشت - فردا
- تنهایی صد ساله بهمن فرزانه