اینوسترانسویا
اینوسترانسویا (نام علمی: Inostrancevia) یک سرده منقرض‌شده از ددکمانان گوشت‌خوار و بزرگ‌ترین نوع شناخته شده از خانواده زشت‌سیمایان، گروهی از بستگان باستانی پستانداران که دندان‌های نیش بلند و خنجرمانند داشتند است. اینوسترانسویا در بازه زمانی مربوط به عصر ووچیاپینگین و دوره پرمین پسین[2] بین حدود ۲۶۵ تا ۲۵۲٫۳ میلیون سال پیش در سرزمین‌های ماورای تاتارستان واقع در روسیه کنونی زیست می‌کرد. این جانور از روی چندین نمونه جمجمه و دو اسکلت تقریباً کامل شناسایی شده‌است.[3]
| اینوسترانسویا | |
|---|---|
 | |
| اسکلت بازسازی‌شده اینوسترانسویا الکساندری | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | هم‌کمانان |
| راسته: | ددکمانان |
| تیره: | †زشت‌سیمایان |
| سرده: | †اینوسترانسویا آمالیتسکی، ۱۹۲۲ |
| گونه‌ها | |
| |
| مترادف | |
|
Amalitzkia | |
توصیف
اینوسترانسویا دارای بدنی لاغر و پاهایی نسبتاً کوتاه بود، طول آن حدود ۳٫۵ طول و متوسط وزن آن حدود ۳۰۰ کیلوگرم بوده؛ و جمجمه‌اش به تنهایی حدود ۶۰ سانتی‌متر طول داشته‌است. این جانور مانند چندین سرده دیگر از زشت‌سیمایان دارای دندان‌های نیش بلند و خنجری‌شکل در فک بالای خود به منظور در دریدن پیکر طعمه بود. این دندان‌ها تا ۱۵ سانتی‌متر طول داشتند و ریشه دندان نیمی از طول آن‌ها را تشکیل می‌داد. این شکل از دندان‌ها میلیون‌ها سال بعد در میان گربه‌سانان دندان‌خنجری نیز به صورت فرگشت همگرا به وجود آمد. پوشش پوست اینوسترانسویا و سایر زشت‌سیمایان نامشخص است اما تصور می‌شود که پوست آن‌ها پوشش کامل مو یا همان خز را نداشته‌است.[4]
کشف
ولادیمیر امالیسکی دیرینه‌شناس اهل روسیه در اواخر سده ۱۹ میلادی در استان آرخانگلسک نخستین سنگواره‌های این سرده را کشف و به افتخار الکساندر اینوسترانسیو زمین‌شناس روس اینوسترانسویا نام‌گذاری کرد.[5] وی در طول اکتشافاتش دو اسکلت تقریباً از اینوسترانسویا به همراه چند قطعه از اسکلت‌های دیگر این جانور را به دست آورد. یکی از این اسکلت‌ها در سال ۱۹۰۰ میلادی سوارشده و در شهر سن پترزبورگ به نمایش گذاشته شد. اسکلت دیگر نیز چند سال بعد به نمایش درآمد. با وجود اینکه امالیسکی کاشف اینوسترانسویا بود اما توصیف دقیق این جانور بعد از مرگ وی در سال ۱۹۲۲ میلادی انجام شد.[6]
طبقه‌بندی
دسته‌نمایی مربوط به سال ۲۰۰۷ که روابط خویشاوندی اینوسترانسویا را با دیگر زشت‌سیمایان را نشان می‌دهد:[7]
| زشت‌سیماسانان |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بوم‌شناسی
اینوسترانسویا در پایان دوره پرمین زیست می‌کرد و یکی از آخرین سرده‌های زشت‌سیمایان محسوب می‌شد. در این زمان تنها یک ابرقاره بزرگ به نام پانگه‌آ وجود داشت و بیابان‌هایی با اقلیم نیمه‌خشک و خشک در سراسر نواحی این ابرقاره حتی مناطق روسیه امروزی گسترش یافته بودند. اینوسترانسویا احتمالاً به دلیل جثه بزرگ خود یک شکارچی منفرد محسوب می‌شد و از خزندگان و هم‌کمانان بزرگ آن زمان مانند اسکوتوسور و لیستروسور تغذیه می‌کرد. این جانور نسبت به خزندگان هم‌زیست خود بدن چالاک‌تر و مغز پیچیده‌تری داشته‌است.
پانویس
- Fossilworks: Inostrancevia.
- Kukhtinov, D. A.; Lozovsky, V. R.; Afonin, S. A.; Voronkova, E. A. (2008). "Non-marine ostracods of the Permian-Triassic transition from sections of the East European platform". Boll.Soc.Geol.It. (Ital.J.Geosci.). 127 (3).
- Pravoslavlev, P. A. (1927). "Gorgonopsidae from the North Dvinsky excavations of V. P. Amalitsky" (PDF). Academy of Sciences of the Union of Soviet Socialist Republics. Leningrad: 170.
- Ivakhnenko, M. F. (2001). "Tetrapods from the East European Placket—Late Paleozoic Natural Territorial Complex". Proceedings of the Paleontological Institute of the Russian Academy of Sciences (به Russian). 283: 1–200 [103].
- Paleofile: Inostrancevia.
- Amalitsky, V. P. (1922). "Diagnoses of the new forms of vertebrates and plants from the upper Permian of North Dvina". Bulletin of the Russian Academy of Sciences. Saint Petersburg. 16 (6): 329–340.
- Gebauer, E.V.I. (2007). Phylogeny and evolution of the Gorgonopsia with a special reference to the skull and skeleton of GPIT/RE/7113 ('Aelurognathus?' parringtoni) (PDF) (Ph.D. thesis). Tübingen: Eberhard-Karls Universität Tübingen. pp. 1–316.
منابع
- Michael J. Benton, Mikhail A. Shishkin, David M. Unwin, und Evgenii N. Kurochkin: The Age of Dinosaurs in Russia and Mongolia. Cambridge University Press, ISBN 0-521-54582-X googlebooks
