انارستان (جم)

انارستان دشتی مملو از رودخانه‌های فصلی است که در دامنه کوه‌های احمدسلمان گسترده شده‌است و دارای خاکی حاصلخیز و مستعد کشاورزی است چنان‌که محله گلستان از توابع شهر انارستان قطب کشاورزی شهرستان جم است. باغ‌های فراوان نخل و لیمو چهره ای سبز به این شهر داده‌اند هرچند باغ‌های انار که در گذشته‌ای نزدیک به وفور در این شهر یافت می‌شد به دلیل کم‌آبی سال‌های اخیر رو به خشکی نهاده‌اند.

مکان‌های طبیعی و دیدنی این شهر به شرح زیر است:

سورگو: باغ‌های گسترده و چشمهٔ آب دائمی، حالت جغرافیایی محصور در میان تپه‌ها که سایه‌های دائمی گسترده‌اند هوایی مطبوع و دلپذیر به این روستای قدیمی داده‌اند.

حرمی اناری: بدون شک نگین شهرستان جم از لحاظ تلاقی انسان و طبیعت است. کوهپایه‌های پوشیده از باغات و رودخانه دائمی و برکه‌ها و خانه‌های گلی و پله ای منظره ای بی نظیر پدیدآورده اند.

او سوز: آبی عمیق و به رنگ سبز در میان شکاف کوه‌های منسوب به منطقه ماخو

روستای موردی: در دل کوه‌های انارستان روستایی تاریخی و بکر وجود دارد که طبیعتی دیدنی و زیبا دارد. این روستا در مسیر جاده انارستان به دوراهک واقع است و در راهی فرعی و خاکی به سمت آن می‌توان رفت.

انده روغنی: تخته سنگ‌هایی صاف موسوم به چرم که در دل خود درختانی برآمده از سنگ و خزه‌های آویزان و همچنین آبشاری باریک و دائمی در این منطقه واقع است که به دلیل قرار گرفتن در دل کوه‌ها هوایی بسیار خنک دارد.

مردم این شهر و توابع آن همچون سایر نقاط شهرستان جم از نژاد فارس بوده و به زبان فارسی سلیس و روان با واج‌های کتابی صحبت می‌کنند. از لحاظ گویش، لهجه مردم شهرستان جم منحصر بفرد بوده و تنها تعدادی از روستاهای مجاور که در استان فارس قرار دارند همانند آن حرف می‌زنند. در گفته‌ها و نگارش‌ها آمده‌است که بخشی از مردم این شهرستان منسوب به ریشهٔ بختیاری و لری می‌باشند که تأیید یا رد آن نیاز به تحقیقات زیادی دارد. مردم این شهر سفیدپوست بوده و اغلب به کارهای کشاورزی و صنعتی (صنایع گاز و پتروشیمی) مشغولند. در گذشته شغل بیشینه مردم آن کشاورزی، دامداری و کاسبی بوده‌است چنان‌که بازار انارستان در گذشته از پررونق‌ترین بازارهای شهرستان بوده‌است.

• https://web.archive.org/web/20120808235205/http://ostannews.com/showcontent.aspx?3rHafABPeXw=