امارت بنی‌خالد

امارت بنی خالد (به عربی: إمارة بني خالد) امارت خاندان حمید از قبیلهٔ بنی خالد است که در سال ۱۶۶۹ در منطقهٔ خاوری شبه‌جزیره عربستان پدید آمد. براک بن غریر در سال ۱۰۸۱ (قمری) توانست با همکاری قبیله‌اش یعنی قبیلهٔ بنی خالد نیروهای ارتش عثمانی در احساء و خاور عربستان را شکست داده و حکومت مستقلی را در شرق شبه‌جزیره عربستان با مرکزیت شهر المبرز در احساء پایه‌گذاری کند.

امارت بنی خالد

إمارة بنی خالد
۱۶۶۹–۱۷۹۶
پایتختهفوف (نخستین)
احساء (واپسین)
زبان(های) رایجزبان عربی
دین(ها)
اسلام
حکومتامارت
 ۱۶۶۹–۱۶۸۲
براک بن غریر (نخستین)
 ۱۷۹۳–۱۷۹۶
براک بن عبدالمحسن (واپسین)
دوره تاریخیسده ۱۷ و ۱۸
 بنیان‌گذاری
۱۶۶۹
 فروپاشی
۱۷۹۶
واحد پولدینار بنی خالد
پیشین
پسین
امارت جبریه
امپراتوری پرتغال
ایالت احساء
شیخ‌نشین کویت
امیرنشین درعیه
امروز بخشی از عربستان سعودی
 کویت
 قطر

امارت خاندان حمید در سال ۱۷۹۶ پس از شکست براک بن عبدالمحسن از نخستین دولت سعودی به پایان رسید.

نخستین دولت خالدی

ریاست بر بنی خالد به‌طور سنتی از سوی خاندان حمید انجام می‌شد. دولت بنی خالد در طی سدهٔ ۱۵ و ۱۸ بر بیابان‌های ججگ پیرامون احساء و قطیف چیرگی داشت.

بنی خالد توانست در زمان براک بن غریر از خاندان حمید، نیروهای عثمانی را از شهرها و روستاها بیرون و فرمانرانی خود را بر منطقه اعلام کند.

بر پایهٔ فرهنگ فولکلور عرب، یکی از رئیسان بنی خالد کوشید با جلوگیری از شکار غیرقانونی تخم مرغ بادیه در قلمرو خود، از جانور وحشی بیابان (هوبره) در برابر نابودی نگهبانی کند و این‌گونه این قبیله به لقب «نگاهبان تخم‌های هوبره» که کنایه از برتری مطلق رئیس بر قلمرو خود بود نامْوَر شد.

سرنگونی به دست سعودی‌ها

بنی خالدِ خاور عربستان با اعضای قبیله خود که در مهاجرت قبلی خود به سمت شرق در نجد ساکن شده بودند، روابط خود را پابرجا نگه داشتند و همچنین در میان فرمانروایان شهرهای نجدی، مانند معمرِ عیینه، طرفدارانی پرورش دادند. هنگامی که امیر عیینه باورهای محمد بن عبدالوهاب را پذیرفت ، رئیس خالدی به او دستور به دست برداشتن از پشتیبانی عبدالوهاب و بیرون راندن او از شهر داد.

امیر موافقت کرد، و ابن عبدالوهاب به شهر همسایه یعنی درعیه رفت و در آنجا به آل سعود پیوست.

بنی خالد همچنان دشمنان سرسخت سعودی‌ها و هم پیمانانشان بودند و برای جلوگیری از گسترش سعودی‌ها سعی در یورش به نجد و درعیه را داشتند.

تلاش‌های آنها با شکست روبرو شد و سعودی‌ها پس از تسخیر نجد به قلمرو بنی خالد در احساء حمله کردند و دست العُرَیعر را در سال ۱۷۹۳ قطع کردند.

بازگشت دوباره و برافتادن از قدرت

هنگامی که عثمانی‌ها به عربستان حمله کردند و آل سعود را در سال ۱۸۱۸ سرنگون کردند، احساء و قطیف را گشودند و اعضای العُرَیعر را به عنوان فرمانرویان منطقه بازگرداندند.

بنی خالد دیگر آن نیروی قدرتمند نظامی که قبلاً بودند، نبود و قبایلی مانند عُجمان، دواسر، سبیع و مُطیْر شروع به دست درازی به سرزمین ‌های بیابانی بنی خالد کردند. آنها همچنین درگیر اختلافات داخلی بر سر رهبری بودند.

اگرچه بنی خالد در این دوره توانستند با قبیله «عَـنِزّه» هم پیمان شوند، ولی سرانجام از اتحاد چندین قبیله به همراه آل سعود که در سال ۱۸۲۳ فرمانروایی خود را دوباره در ریاض برپا داشتند شکست خوردند.

و نبردی دیگر با سُبیْع و آل سعود در سال ۱۸۳۰، حکومت بنی خالد را به پایان رساند.

عثمانی بار دیگر در سال ۱۸۷۴ یک فرماندار از بنی خالد بر احساء گماشت، ولی فرمانروایی او نیز کوتاه بود.

جستارهای وابسته

منابع

  • Anscombe, Frederick F. , The Ottoman Gulf: the creation of Kuwait, Saudi Arabia, and Qater, 1870–1914, انتشارات دانشگاه کلمبیا, New York 1997
  • Fattah, Hala Mundhir, The Politics of Regional Trade in Iraq, Arabia, and the Gulf, 1745–1900, SUNY Press, 1997
  • Ibn Agil al-Zahiri, Ansab al-Usar al-Hakima fi al-Ahsa ("The Genealogies of the Ruling Families of al-Ahsa, Part II: Banu Humayd (Al 'Uray'ir)"), Dar al-Yamama, ریاض, عربستان سعودی (Arabic)
أبو عبدالرحمن بن عقیل الظاهری، "أنساب الأسر الحاکمة فی الأحساء، القسم الثانی: بنو حمید (آل عریعر)"، من منشورات دار الیمامة، الریاض، المملکة العربیة السعودیة
  • Ingham, B. (1993). "Muṭayr". In Bosworth, C. E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W. P.; Pellat, Ch. The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz. Leiden: E. J. Brill. ISBN 90-04-09419-9.
  • Al-Jassir, Hamad, Jamharat Ansab al-Usar al-Mutahaddirah fi Nejd ("Compendium of the Geanologies of the Settled Families of Nejd"), entry on "Banu Khalid" (Arabic)
  • al-Juhany, Uwaidah, Najd Before the Salafi Reform Movement, Ithaca Press, 2002
  • Lorimer, John Gordon, دانشنامه خلیج فارس، عمان و عربستان مرکزی, republished by Gregg International Publishers Limited Westemead. Farnborough, Hants. , England and Irish University Press, Shannon, Irelend. Printed in Holland, 1970
  • Mandaville, Jon E. , "The Ottoman Province of al-Hasā in the Sixteenth and Seventeenth Centuries", Journal of the American Oriental Society, Vol. 90, No. 3. (Jul. - Sep. , 1970), pp. 486–513 JSTOR 597091
  • Meglio, R. Di (1960). "Banū Ḵh̲ālid". In Gibb, H. A. R.; Kramers, J. H.; Lévi-Provençal, E.; Schacht, J.; Lewis, B.; Pellat, Ch. The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B. Leiden: E. J. Brill. ISBN 90-04-08114-3.
  • Nakash, Yitzhak, Reaching for Power: The Shi'a in the Modern Arab World, Princeton University Press, 2006, online excerpt at بایگانی‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine, retrieved ۵ دسامبر ۲۰۰۷
  • Oppenheim, Max Freiherr von, with Braunlich, Erich and Caskill, Werner, Die Beduinen, 4 volumes, Otto Harrassowitz Wiesbaden 1952 (German)
  • Szombathy, Zoltan, Genealogy in Medieval Muslim Societies, Studia Islamica, No. 95. (2002), pp. 5–35 JSTOR 1596139
  • Al-Rasheed, Madawi, A History of Saudi Arabia, Cambridge University Press, 2002 (through GoogleBooks )
  • Rentz, George, "Notes on Oppenheim's 'Die Beduinen'", Oriens, Vol. 10, No. 1. (31 Jul. 1957), pp. 77–89 JSTOR 1578756
  • Al-Wuhaby, Abd al-Karim al-Munif, Banu Khalid wa 'Alaqatuhum bi Najd ("Banu Khalid and their Relations with Nejd"), Dar Thaqif lil-Nashr wa-al-Ta'lif, 1989 (Arabic)
عبدالکریم الوهیبی، "بنو خالد وعلاقتهم بنجد"، دار ثقیف للنشر والتألیف، ۱۹۸۹

بن‌مایه

  • همکاری‌کنندگان ویکی‌پدیا، «امارت بنی‌خالد»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی ۰۶ بهمن ۱۳۹۹)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.