ارتوز

ارتز به مجموع وسایلی گفته می‌شود که جهت اصلاح وضعیت اندام یا عضو (مانند: ارتز مخصوص اصلاح گوژپشتی) یا کمک به عملکرد عضو (مانند انواع شکم‌بند یا کمربند برای بهبود عملکرد عضلات و افزایش فشار داخل شکمی یا بریس یا ارتز بلند زانو و مچ در فلج اطفال جهت کمک به راه رفتن فرد) یا جایگزین عملکرد از دست رفته می‌شود (مانند استفاده از ارتزهای مخصوص در بیماران نخاعی برای استفاده از دست یا ایستادن)

پروتز جایگزین اندام یا قسمت از دست رفته اندام می‌شود که می‌تواند جنبه زیبایی و جنبه عملکردی داشته باشد مانند پروتز زیر زانو (در قطع پا از محل زیر زانو یا پروتز انگشت و ...) که تقسیم‌بندی خاص خود را دارد. پروتزها با قالبگیری از باقیمانده اندام تهیه می‌شوند و به صورت کلی متشکل از سوکت (قسمتی که باقیمانده اندام در آن قرار می‌گیرد)، قطعات و آدابتورها و ترمینال دیوایس (بخش انتهایی مانند پنجه پا یا پنجه دست) می‌باشد.

در برخی موارد استفاده از ارتز سبب بهبود عملکرد یا کاهش درد شده از پیشرفت بدشکلی[2] در اندام جلوگیری می‌کند. ارتزها ممکن است از جنس‌های مختلفی مانند چرم، پلاستیک، فلز یا ترکیبی از مواد مختلف به صورت پیش ساخته یا مخصوص هر فرد و متناسب با اندام هر فرد ساخته شوند. نمونه‌هایی از ارتز عبارتند از: عینک،سمعک،کمربند طبی، کفش طبی، ارتز میلواکی[3] برای اصلاح کجی و انحراف ستون فقرات، ارتز بلند[4] پا برای افراد مبتلا به فلج اطفال، اسپیلنت[5] های مختلف پا و دست و ... برای تهیه ارتز ها باید به مراکز ارتوپدی فنی مراجعه نمود.

مهم‌ترین تفاوت ارتز با پروتز این است که ارتز برای بهبود کارآیی اندام‌های بدن به کار می‌رود درصورتی که پروتز جایگزین اندام از دست رفته می‌شود[6].

۱. B. Goldberg and J. D. Hsu، Atlas of orthoses and assistive devices (Mosby Inc، ۱۹۹۷).