ابن مسلمه

ابوالقاسم علی ابن مسلمه (۳۹۷ـ۴۵۰ق) وزیر قائم بامرالله، خلیفه عباسی بود. دوران وزارت وی مصادف با اواخر عصر آل بویه در عراق و تأسیس امپراتوری سلجوقی توسط طغرل بود. سرانجام در ۴۵۰ ه‍.ق به دست ارسلان بساسیری کشته شد.

زمینه سازی ابن مسلمه برای ورود طغرل به بغداد

در رمضان سال ۴۴۶ ه‍.ق و با توطئهٔ ابن مسلمه، وزیر خلیفهٔ وقت، کدورتی میان خلیفه، القائم بامرلله و ارسلان بساسیری پدید آمد.[1] زمینه‌های شورش بساسیری به دلیل بد رفتاری ابن مسلمه وزیر خلیفه و به ویژه طرفداری او از اهل سنت بغداد بر ضد شیعیان کَرخ، به تدریج آماده می‌شد. در این زمان درگیری‌های مذهبی در بغداد فزونی یافت و کردها و اعراب بدوی با پشتیبانی غُزها تازه رسیده به چپاول روستاها پرداختند، و بساسیری علی‌رغم تلاش شجاعانه، نتوانست همه را سرکوب کند. از سوی دیگر، قریش بن بدران، رئیس عرب‌های بنی عقیل و امیر موصل، انبار را تصرف و اموال بساسیری را تصاحب کرد و خطبه به نام طغرل سلجوقی خواند. بساسیری نیز در مقابل، چون این کار را به تحریک ابن مسلمه می دانست، مواجب خلیفه، وزیر و دارالخلافه را قطع کرد. در این زمان اختلافات بین طرفین شدت یافت.[2]

کشته شدن

همچنین وزیر، ابوالقاسم مسلمه، نیز تحویل بساسیری شد که به دستور او در پایان ذی‌الحجهٔ ۴۵۰ ه‍.ق، وزیر را با وضعی اسفبار به قتل رساندند و همچنین عمید عراق نیز به دستور بساسیری کشته شد، اما خلیفه را نخست در اردوگاه قریش بن بدران جای دادند و سپس به دستور بساسیری، به شخصی به نام مهارش بن مجلی، عموزادهٔ قریش بن بدران و حاکم حدیثه، سپردند که او نیز خلیفه را به حدیثه عانه منتقل کرد.[3]

پانویس
  1. باسورث، تاریخ ایران کمبریج، ۱–۵۰.
  2. سجادی، «بساسیری»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
  3. ستار زاده، سلجوقیان، ۵۳.
    اشپولر و دیگران، ترکان در ایران، ۱۹.
    اقبال، تاریخ ایران از انقراض ساسانیان تا انقراض قاجاریه، ۱۹۶.
    باسورث، تاریخ ایران کمبریج، ۵۳.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.