آسپاراژیناز

آسپاراژیناز (انگلیسی: Asparaginase‎) آنزیمی است که در صنایع غذایی و همچنین به‌عنوان دارو بکار می‌رود.[1][2]

آسپاراژیناز
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
E. coli L-asparagine amidohydrolase
داده‌های بالینی
نام تجاری Elspar, others
AHFS/دانشنامه دراگز monograph
مدلاین پلاس a682046
Licence data EMA:Link, US FDA:link
رده بارداری C(US)
تجویز عضلانی یا داخل‌وریدی
داده‌های فارماکوکینتیکی
نیمه‌عمر ۳۹ تا ۴۹ ساعت (عضلانی)، ۸ تا ۳۰ ساعت (وریدی)
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 9015-68-3 Y
کد ATC L01XX02
IUPHAR ligand ۷۳۴۷
بانک‌دارو DB00023
کم‌اسپایدر none N
UNII G4FQ3CKY5R Y
KEGG D02997 Y
مترادفها crisantaspase, colaspase
داده‌های شیمی
فرمول C1377H2208N382O442S۱۷ 
وزن مولکولی 31731.9 g/mol
 N(what is this?)  (verify)

مصارف دارویی آن، درمانِ لوسمی حاد لنفاوی، لوسمی حاد مغز استخوان و لنفوم غیر هوچکین است[1] و می‌توان آنرا به‌صورت تزریق زیرجلدی، عضلانی و داخل‌وریدی تجویز کرد.[1] آسپاراژیناز کارش را از طریق شکستن و تجزیهٔ اسید آمینه‌ای به نام «آسپاراژین» انجام می‌دهند که سلول‌های سرطانی بدون آن، قادر به ساختِ دی‌ان‌ای نیستند.[1]

در صنایع غذایی از این آنزیم جهت کاهش آکریل آمید استفاده[2] و یک افزودنی مجاز محسوب می‌شود.[2]

عوارض جانبی مهم آن، واکنش‌های حساسیتی، پانکراتیت، مشکلات کلیوی و اختلالات کبدی است[1] و استفاده از آن در دوران بارداری، ممکن است موجب صدمه به جنین شود.[3]

سازمان غذا و دارو آمریکا این آنزیم را در سال ۱۹۷۸ میلادی برای مصارف دارویی مورد تأیید قرار داد.[4] این دارو جزءِ داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است که در واقع فهرستی از موثرترین و بی‌خطرترین داروهای مورد نیاز در سیستم بهداشت است.[5] قیمت عمده‌فروشی آن در کشورهای در حال توسعه، ۴۲٫۰۰ دلار آمریکا برای هر ویال ۱۰٬۰۰۰ واحدی است.[6] همین میزان دارو در انگلستان، ۶۱۳٫۰۰ پوند استرلینگ برای سرویس سلامت همگانی (ان‌اچ‌اس) هزینه دارد.[7]

آسپاراژیناز معمولاً از اشریشیا کلی یا دیکیا دادانتی بدست می‌آید.[4][8]

منابع
  1. "Asparaginase". The American Society of Health-System Pharmacists. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 8 December 2016.
  2. Gökmen, Vural (2015). Acrylamide in Food: Analysis, Content and Potential Health Effects. Academic Press. p. 415. ISBN 978-0-12-802875-9. Archived from the original on 2016-12-21.
  3. "Asparaginase escherichia coli (Elspar) Use During Pregnancy". www.drugs.com. Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 20 December 2016.
  4. Kim, Kyu-Won; Roh, Jae Kyung; Wee, Hee-Jun; Kim, Chan (2016). Cancer Drug Discovery: Science and History. Springer. p. 147. ISBN 9789402408447. Archived from the original on 2016-12-21.
  5. "WHO Model List of Essential Medicines (19th List)" (PDF). World Health Organization. April 2015. Archived (PDF) from the original on 13 December 2016. Retrieved 8 December 2016.
  6. "Asparaginase". Archived from the original on 27 March 2017. Retrieved 15 September 2019.|website=International Drug Price Indicator Guide|accessdate=8 December 2016|deadurl=no|archiveurl= March 2017|df=}}
  7. British National Formulary: BNF 69 (69 ed.). British Medical Association. 2015. p. 600. ISBN 978-0-85711-156-2.
  8. Farmer, Peter B.; Walker, John M. (2012). The Molecular Basis of Cancer. Springer Science & Business Media. p. 279. ISBN 978-1-4684-7313-1. Archived from the original on 2016-12-21.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آسپاراژیناز موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.