آزتک‌ها

آزتک
امپراتوری آزتک هنگام حمله اسپانیایی‌ها
در حدود سال ۱۵۱۹
پایتختتنوشتیتلان
تاسیس
انقراض		۱۳۲۵
۱۳ اوت ۱۵۲۱
مساحت
 • کل۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار مایل مربع)
زبانناهواتل

آزتِک‌ها یک تمدن سرخ‌پوستی در مکزیک بودند.

تاریخچه

آزتک‌ها یک تمدن آمریکای مرکزی را در مکزیک مرکزی شامل می‌شدند که دارای اسطوره بسیار غنی بودند. آزتکاتل به زبان خود آزتک‌ها یعنی ناهواتل، در لغت به معنی افرادی است که از آزتلان (سرزمین افسانه‌ای آزتک‌ها) می‌آمدند. آزتک‌ها خود را بیشتر مکزیکا صدا می‌کردند که از آن، امروزه نام کشور مکزیک مشتق شده‌است. در سال ۱۸۱۰، طبیعت‌شناس پروسی، الکساندر فون هولمبولدت، برای اولین بار لفظ مدرن آزتک را برای این تمدن یا ملّت، ابداع کرد.

پایتخت آزتک‌ها تنوشتیتلان[1] نام داشت و از سال ۱۳۲۵ تا ۱۵۲۱، دوازده نفر بر آن فرمانروایی کردند. پس از جنگ‌های خونین، در ۱۳ اوت ۱۵۲۱، آخرین حکمران آزتک‌ها خود را تسلیم اسپانیایی‌ها کرد.

فرهنگ

آزتک‌ها پرستش‌گاه‌ها و برج‌ها و خانه‌های بسیاری را با مصالح سنگی ساخته بودند. در رشته نجوم، حقوق و حکومت پیشرفت کرده، در بسیاری از هنرها و پیشه‌ها صاحب مهارت شده و به موسیقی، رقص، نمایشنامه و ادبیات علاقه‌مند بودند.

گذشته از اینها آزتک‌ها چندین باغ گیاه‌شناسی یا گیاه‌پروری داشتند که اروپایی‌ها تا آن زمان با چنین چیزی آشنا نشده بودند. در سرزمین آزتک‌ها شبکه بزرگی برای آبیاری زمین‌های کشاورزی ایجاد شده و صنعت بافندگی شکل گرفته بود. در میان این مردم، تأسیساتی مانند تیمارستان با پزشکان و جراحان متخصص وجود داشت.

در سال ۱۵۱۹ میلادی یک ملوان اسپانیایی به نام ارنان کورتس همراه با ارتشی کوچک به آزتک‌ها حمله کرد. او پس از نبردهای سخت و خونین توانست قدرت و حکومت آزتک‌ها را سرنگون و نابود کند. آنگاه اسپانیایی‌ها مکزیک را جزئی از سرزمین امپراتوری اسپانیا به‌شمار آوردند ولی امروزه نیز بسیاری از سرخ‌پوستان ساکن مکزیک به زبان آزتک سخن می‌گویند. مکزیک امروزی و مکزیکی‌های معاصر از اینکه به آزتک‌ها تعلق دارند بر خود می‌بالند. آن‌ها توانسته‌اند بسیاری از شیوه‌های زندگی، آداب و رسوم آزتک‌ها را تا امروز حفظ کنند. برخی از واژه‌های آزتک نه فقط در میان مکزیکی‌ها یافت می‌شود، بلکه به زبان‌های بزرگ مانند زبان انگلیسی نیز راه یافته‌اند. از میان این واژه‌ها می‌توان به chocolate (= شکلات)، tomato (= گوجه فرنگی)، ocelot (= گربه پلنگی)، coyote (= کایوت)، avocado (= آووکادو) و برخی واژه‌های دیگر اشاره کرد.

بدین ترتیب، با آنکه قدرت و حکومت امپراتوری آزتک‌های باستان در چهارصد و اندی سال پیش از این نابود شد، تأثیرشان در جنبه‌های گوناگون زندگی فرهنگی ملت مکزیک همچنان زنده‌است.


نگارخانه

پانویس
  1. Tenochtitlan
  2. A painting from Codex Mendoza showing elder Aztecs being given intoxicants
  3. Jaguar warrior, from the Codex Magliabechiano
  4. The Valley of Mexico at the time of the Spanish Conquest

منابع

آدم‌خواری آزتک‌ها

  • Berdan, Frances F. (۲۰۰۵) The Aztecs of Central Mexico: An Imperial Society. 2nd ed. Thomson-Wadsworth, Belmont, CA.
  • Berdan, Frances F. , Richard E. Blanton, Elizabeth H. Boone, Mary G. Hodge, Michael E. Smith and Emily Umberger (1996) Aztec Imperial Strategies. Dumbarton Oaks, Washington, DC.
  • Boone, Elizabeth H. ۱۹۸۹. «Incarnations of the Aztec Supernatural: The Image of Huitzilopochtli in Mexico and Europe." Transactions of the American Philosophical Society, New Ser. , Vol. 79, No. 2. , pp. i-iv+۱–۱۰۷.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آزتک‌ها موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.