یار دبستانی من
یار دبستانی من یکی از سروده‌های انقلابی ایران است که در سال ۱۳۵۹ به اجرا درآمد. این شعر سرودهٔ منصور تهرانی است که در ابتدا حدود دو ماه بعد از انقلاب برای فیلم از فریاد تا ترور با صدای فریدون فروغی ساخته شد.[1][2]
| «یار دبستانی من» | |
|---|---|
| ترانه فریدون فروغی | |
| تاریخ پخش | ۱۳۵۹ |
| فرمت | سیاسی |
| آهنگ‌ساز(ها) | منصور تهرانی |
| ترانه‌سرا(ها) | منصور تهرانی |
پس از بازبینی وزارت ارشاد، صدای فروغی از فیلم حذف گردید و جمشید جم آن را بازخوانی کرد و این اثر با صدای جم مشهور شد.[3]
جمشید جم در سال ۵۷ دانشجو بوده و در جریان وقایع دانشگاه و جامعه قرار داشت، آن را به یاد یاران دبستانی و تیراندازی حکومت پهلوی به دانش‌آموزان و دانشجویان در روز ۱۳ آبان ۵۷، بازخوانی کرد.[3]
تاریخچه
این سرود که آهنگی ضدآمریکایی و برای یادآوری وقایعی چون ۱۸ آذر و ۱۳آبان ساخته شده و زمزمه می‌شد[4] در سال‌های پس از انقلاب مورد استفاده گروه‌های سیاسی گوناگون نیز قرار گرفت. برای مثال سید محمد خاتمی در پی پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری از این آهنگ استفاده نمادین می‌کرد. همچنین این موسیقی از سوی گروه‌های اصولگرا نیز به کرات مورد استفاده قرار گرفته‌است. این سرود توسط صدا و سیمای جمهوری اسلامی[5] و در همایش‌های انتخاباتی نیز پخش شده‌است.[6]
متن :
یار دبستانی من، با من و همراه منی
چوب الف بر سر ما، بغض من و آه منی
حک شده اسم من و تو، رو تن این تخته سیاه
ترکهٔ بیداد و ستم، مونده هنوز رو تن ما
دشت بی فرهنگی ما هرزه تموم علفاش
خوب اگه خوب؛ بد اگه بد، مرده دلای آدماش
دست من و تو باید این پرده‌ها رو پاره کنه
کی میتونه جز من و تو درد مارو چاره کنه؟
یار دبستانی من، با من و همراه منی
چوب الف بر سر ما، بغض من و آه منی
حک شده اسم من و تو، رو تن این تخته سیاه
ترکه بیداد و ستم، مونده هنوز رو تن ما
یار دبستانی من، با من و همراه منی
چوب الف بر سر ما، بغض من و آه منی
حک شده اسم من و تو، رو تن این تخته سیاه
ترکهٔ بیداد و ستم، مونده هنوز رو تن ما
اجراهای گوناگون
- دکلمه یار دبستانی من با صدای فریدون فروغی در فیلم «از فریاد تا ترور»
- ترانه سرود یار دبستانی من در تیتراژ آغازین فیلم «از فریاد تا ترور»
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای فریدون فروغی در آلبوم تنگنا
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای مهدی جاور (خواننده باریتون ارکستر سمفونیک تهران)
- ترانه سرود یار دبستانی من با صدای جمشید جم در فیلم «از فریاد تا ترور»
- ترانه یار دبستانی من با صدای خشایار اعتمادی در فیلم کُما
- اجرای ترانه سرود یار دبستانی من با صدای منصور تهرانی
- یار دبستانی به سبک فرامرز آصف
- اجرای یار دبستانی من توسط فرهاد گلفام
- اجرای یار دبستانی من توسط امیر حسین‌زاده
جستارهای وابسته
منابع
- ««یار دبستانی من» چطور به نمادی سیاسی بدل شد؟». خبرگزاری ایلنا. ۱۳۹۷-۰۷-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۷-۰۴.
- یار دبستانی من (فریدون فروغی) با تصاویری بی نظیر (Video), YouTube, 2011-09-25, retrieved 2019-07-04
- ««یار دبستانی من» را من خوانده‌ام». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۲-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۷-۰۴.
- «قصه عجیب ساختن سرود «یار دبستانی من» از زبان جمشید جم». خبرآنلاین. ۱۳۹۷-۱۱-۱۶.
- «یار دبستانی من». صدای جمهوری اسلامی ایران. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۷-۰۴.
- سراینده «یار دبستانی» را بهتر بشناسیم (Video), YouTube: VOA Lastpage, 2015-12-04, retrieved 2019-07-04