کاوسنگ

کاوسنگ یا لوپولیت (به انگلیسی: Lopolith) به توده‌ای از سنگ‌های نفوذی گفته می‌شود که بر اثر نفوذ ماگما به داخل لایه‌های زمین به‌وجود می‌آید و شکلی همانند بشقاب دارد.[1]

بخش‌های یک توده نفوذی ماگما:
۱. کوژسنگ (لاکولیت)
۲. آذرین‌تیغه کوچک
۳. ژرف‌سنگ (باتولیت)
۴. آذرین‌تیغه (دایک)
۵. آذرین‌لایه (سیل)
۶. تنوره آتشفشانی (پایپ)
۷. کاوسنگ (لوپولیت)

لوپولیت از انجماد مواد آتشفشانی تشکیل می‌شود که با وسعت زیاد به‌صورت یک ناودیس در بین لایه‌های رسوبی تشکیل می‌شود و قسمت تحتانی آن محدب است.[2] قطر لوپولیت گاهی تا ده‌ها کیلومتر و ضخامت آن تا صدها متر می‌رسد. ماگمای تشکیل دهنده لوپولیت معمولاً از نوع بازی است. مهم‌ترین لوپولیت در ژیرمان سودبری در ایالت انتاریو کانادا واقع است و از نظر مواد معدنی دارای اهمیت زیادی است و تقریباً ۷۵٪ نیکل و نیمی از پلاتین و مقداری از مس دنیا را تأمین می‌کند.[3]

جستارهای وابسته

منابع

  1. شایان، سیاوش (۱۳۸۴). فرهنگ اصطلاحات جغرافیای طبیعی. انتشارات مدرسه.
  2. درویش‌زاده، علی (۱۳۶۸). اصول آتشفشان‌شناسی. دانشگاه تهران.
  3. معیری، مسعود (۱۳۹۱). فرهنگ واژه‌های ژئومورفولوژی. دانشگاه اصفهان.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.