کامران عدل

کامران عدل (زاده ۲۰ امرداد ۱۳۲۰ در تهران) عکاس و بنیان‌گذار عکاسی مدرن ایران است که حاصل سال‌ها عکاسی او کتاب‌های آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند، اجرای نقش در کاشی‌کاری ایران، بازارهای ایرانی، خط بنایی، سفارت ایتالیا در تهران، گذری به چهارمحال‌وبختیاری، و یاد باد، آن روزگاران یاد باد (معماری شیراز) است.

کامران عدل
کامران عدل
زادهٔ۲۰ امرداد ۱۳۲۰
تهران
محل زندگیایران
ملیتایرانی
شهروندیایرانی
آثارکتاب آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند، اجرای نقش در کاشی‌کاری ایران، بازارهای ایرانی، خط بنایی، سفارت ایتالیا در تهران، گذری به چهارمحال‌وبختیاری، یاد باد، آن روزگاران یاد باد (معماری شیراز)
خویشاوندانیحیی عدل، مصطفی عدل،
پرویز عدل، جمشید ممتاز (پسرخاله)،
شهریار عدل (برادر)، امیرحسین عدل (برادر)

زندگی‌نامه

کامران عدل فرزند احمدحسین عدل و هما ضیاالملوک والی در ۲۰ امرداد ۱۳۲۰ در تهران به دنیا آمد. اجداد پدریش از اهالی تبریز و اجداد مادری از بسطام بودند. خاندان عدل خدمات گسترده و شایانی در تاریخ ایران داشته‌اند. پدربزرگش پدری اش میرزا مسعود عدل‌الملک و جد پدریش سید حسن عدل‌الملک از ثروتمندان و ملاکین آذربایجان بودند. یکی از پسرعموهای پدرش یحیی عدل، پدر جراحی نوین ایران بود و پسرعموی پدربزرگش مصطفی عدل، بنیان‌گذار دادگستری نوین در ایران بود. همین‌طور برادرش شهریار عدل (۱۳۲۲ در تهران- ۱۳۹۴ در پاریس) باستان‌شناس ایرانی، کارشناس تاریخ هنر و معماری و کارشناس پرونده‌های ثبت میراث جهانی در ایران بود. و پدر بزرگ مادریش سردار همایون و جد مادریش علی‌خان والی بود که او نیز به عکاسی بسیار علاقه مند بود و بیش از هزار عکس از وی باقی مانده است که در آرشیو دانشگاه هاروارد نگهداری می شود. خاندان والی نیز در تاریخ این سرزمین منشا تاثیرات و تحولات بزرگی بوده اند.

کامران عدل از کودکی به عکاسی علاقه‌مند شد همان‌گونه‌ که خودش نقل می‌کند اولین عکس خود را در سن ۱۲ سالگی در سفر خانوادگی با قطار از ایستگاه راه‌آهن قم با دوربینی که پدرش تحت‌تأثیر علاقه و اشتیاق زیاد او به عکاسی برایش خریداری کرده بود گرفت که همین عکس در نمایشگاه عکس «آمال و آرزوهای نیامده و برباد رفته» که نمایشگاهی به مناسبت شصتمین سال حرفه‌ای شدنش به عنوان اولین عکس ایشان در سال ۱۳۳۲ خورشیدی در گالری اعتماد به نمایش گذاشته شد.[1]
او در سال ۱۳۳۸ خورشیدی در سن ۱۷ سالگی آنچنان که از دو نسل قبل‌تر در خاندان عدل مرسوم بود جهت ادامه تحصیل راهی پاریس شد و در هنرستان صنعتی پاریس Certificat d'aptitude professionnelle تحصیل کرد و با عکاسی مدرن و تکنولوژی روز عکاسی دنیا آشنا شد و آموزش دید. او پس از اخذ دیپلم هنرستان، در بزرگ‌ترین مجموعه لابراتوارهای ظهور و چاپ عکس اروپا به‌نام «هامل»[2] مشغول کار شد و در بخش چاپ عکس‌های بزرگ متری به کار پرداخت. پس از شش ماه کار نزد هامل، به‌دستیاری ژاک روشون[3] به عکاسی مُد پرداخت.[4]

عدل در سال ۱۳۴۷ به‌دعوت «سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران» که تازه تأسیس شده بود، به تهران آمد و مدیر گروه عکاسی سازمان شد و به تدریس عکاسی در «مدرسه عالی سینما و تلویزیون» پرداخت و سیستم عکاسی را در تلویزیون ملی و در عکاسی ایران با آوردن تکنولوژی روز دوربین/فیلم و ساختن لابراتوار مدرن چاپ عکس متحول کرد . وی عنوان نخستین کارگردان بخش عکس و عکاسی تلویزیون ملی ایران را یدک می‌کشد. [5] همکاری او با مدرسۀ عالی، به‌خاطر بحث‌های سیاسی مطرح در آن مدرسه، بیش از یک سال به درازا نکشید و از آن پس او انرژی خود را فقط معطوف به کارهای سازمان تلویزیون ملی ایران و تربیت کادر آتی سازمان کرد. در ۱۳۵۰، دانشجویان مدرسه عالی دست به اعتصاب گسترده‌ای زدند و خواستار مراجعت کامران عدل به‌مدرسه عالی شدند. از آنجا که وظایف او در این مدت به‌شدت افزایش یافته بود، کامران عدل، ضمن سرپرستی دروس و کارهای عملی دانشجویان، امر تدریس را به آقای علی فرزانه، یکی از همکارانش واگذار کرد. این وضعیت تا زمان استعفای او از سازمان در اسفند ۱۳۵۳ ادامه داشت.[6]و از سال ۱۳۵۳ تاکنون به صورت عکاس مستقل فعالیت می‌کند.

کامران عدل در دوران خدمتش در تلویزیون ملی ایران، در تمام زمینه‌های عکاسی فعالیت داشت و بنیان‌گذار عکاسی نوین خبری، عکاسی نوین صحنه (تلویزیونی، تأتر، سینما و جشن هنر شیراز)، عکاسی نوین معماری و اجتماعی شد. آرشیو سازمان را، بر متدهای نوین بنیان گذاشت و سرانجام به‌خاطر روابط نامساعدی که در سازمان به‌وجود آمده بود از سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران استعفا داد.

از همان سال او به دعوت فیروز شیروانلو از مجموعه‌های ایرانی ازجمله فرش،[7] کاشی و ق‍باله‌های ازدواج و جشن هنر شیراز[8] و… برای دفتر مخصوص شهبانو فرح پهلوی عکاسی کرده‌است.

همچنین او با توجه به علاقه شخصی از مناطق مختلف ایران، عشایر ایل بختیاری، مراسم مذهبی، تئاتر، معماری و… نیز عکاسی کرده‌است.

از ۱۳۵۸، همکاری خود را با «بنیاد فرهنگی آقاخان»، که تازه تأسیس شده بود آغاز کرد و به‌عنوان عکاس هیئت داوران جایزه معماری آقاخان و همچنین عکاسی از شهرهای مختلف جهان اسلام، فعالیت کرد که این همکاری، همچنان ادامه دارد.

ماجرای علاقه مند شدن کامران عدل به عکاسی

کامران عدل درباره علاقمند شدنش به عکاسی گفته است: ۱۲ ساله بودم که یک شب سرد و طوفانی با یکی ازاقوامم حسین عدل برای دیدن آقای مصباح زاده رفتیم روزنامه کیهان، انگارجایی سیل آمده بود و خرابی به بار آورده بود، عکاس روزنامه آقای سجادپور هم برای عکاسی ازمنطقه سیل زده داشت وسائلش را آماده میکرد. برای من بسیارجالب بود که در چنین هوایی که همه سعی دارند خودشان را به خانه برسانند، تازه کار این عکاس شروع شده. آنجا بود که علاقمند به عکاسی شدم.[9]وقتی در ۱۳۳۲، با احساسی ماجراجویانه و کودکانه تصمیم گرفتم که عکاس شوم، فقط ۸سال از پایان جنگ دوم جهانی گذشته بود. جنگی که تمام اروپا، قسمتی از اتحاد جماهیر شوروی و شرق آسیا را ویران کرده بود. جنگ را خودم احساس کرده بودم، وقتی «سالدات»های روسی در محل «کاروانسرا سنگی» جلوی ماشین‌ها را می‌گرفتند و از سرنشینان آنها، درخواست پاسپورت و «ویزا» می‌کردند. ولی آن تکه جنگ را، با آن همه کشته و ویرانی احساس نکرده بودم. به ‌این ترتیب، عکاسی ایران در آن دوران، در برهه ۱۹۳۵متوقف شده بود و بعد از آن، عکاسی در تمام جهان، به‌حال «ایست» درآمده بود. زیرا که بهترین دوربین‌ساز جهان یعنی «لایکا» و بهترین «عدسی»ساز جهان یعنی «زایس»، هر دو در آلمان بودند و آلمان ویران شده بود. در نتیجه، برای من، بعد از جدالی که کم از همان جنگ جهانی دوم نداشت، چون مادرم مخالف بود.یک دوربین اسقاط برایم خریدند و من، در همان ۱۲سالگی و با همان دوربین اسقاط عکس‌هایی گرفتم که امروز بعد از ۶۰سال، به ‌آنها افتخار می‌کنم. ۸سال بعد در پاریس، اولین دوربین تک‌لنزی جهان را که ساخته کارخانه زایس بود، خریدم. اسمش «کونتافلکس» بود. با همان دوربین که رویش یک نیمه دوربین شکاری نصب می‌شد و حالت «تله ابژکتیو» به ‌آن می‌داد، از مسابقه قایقرانی ۶ ساعته رودخانه «سن» در پاریس عکاسی کردم. هنوز وارد مدرسه عکاسی نشده بودم. متاسفانه، این دوربین مجهز به یک دریچه «سانترال» بود که مانع تعویض عدسی روی آن می‌شد . بعد از ۲سال سلطنت، «کونتافلکس» با ورود دوربین‌های پرده‌ای به‌ بازار، از اریکه سلطنت پایین کشیده شد. دوربین‌های پرده‌ای خیلی سریع جهان را به تسخیر خودشان درآوردند. عکاسان آزاد شده بود و در همین دهه ۶۰میلادی، انقلاب نوین عکاسی در اروپا و آمریکا آغاز شد. عکاسیِ «سردست» (Snap shot). بی‌درنگ، ۲تا از این دوربین‌ها را خریدم. در این نوع عکاسی، عکاس باید دارای حس آینده‌نگری، نگاه تیز و رفلکس بسیار تند و شدیدی باشد. در این نوع عکاسی، چیدمان موضوع و کادراژ مجدد (Crap)، ممنوع است. به ‌همین علت بود که وقتی من در ۱۳۴۷ به‌ ایران مراجعت کردم، با داشتن این توانایی‌ها، توانستم همان شب استخدامم در سازمان تلویزیون ملی ایران، از یک برنامه «شو»، عکاسی کنم؛ با دوربین‌های خودم و با فیلم‌هایی که از پاریس همراه خودم آورده بودم. با در دست داشتن این دوربین‌ها، که در آن زمان در ایران شناخته نشده بودند، عکاسی خبری ایران را متحول کردم و با در دست داشتن وسیله‌ای چون تلویزیون، با میلیون‌ها تماشاچی، نگاه مردم را، بدون آن‌که خودشان متوجه بشوند، تغییر دادم. امروز، سلیقه مردم ایران در احساس رنگ و کنتراست، همان چیزی است که من در ۱۳۴۷، وارد جوهر وجودشان کردم...[10]

آثار

کامران عدل در طول زندگی حرفه ای اش در زمینه های مختلف و متعددی به فعالیت پرداخته و می پردازد .من جمله عکاسی، نویسندگی، برگزاری نمایشگاه ها، و...

عکاسی
  • عکاسی شهری پاریس 1965-1962
  • عکاسی مد پاریس 1968-1962
  • عکاسی در تلویزیون ملی ایران 1974-1968
  • عکاسی تیاتر 1974-1968
  • عکاسی خبری-جشن هنر شیراز 1971
  • عکاسی ورزشی- بازی های آسیایی تهران 1967
  • عکاسی مراسم مذهبی و تعزیه خوانی 1978-1968
  • عکاسی بارگاه امام رضا به شیوه عکاسی مدرن 1971-1969
  • عکاسی پرتره در استودیوی شخصی 1979
  • عکاسی برای جایزه داوری معماری بنیاد آقاخان 2006-1980
  • عکاسی اجتماعی افریقا با نگاهی زیبایی شناسانه 1989 -1983
  • عکاسی صنعتی - پروژه شرکت هیدرو و... 1985-1983
  • عکاسی پروژه کتاب تهران 1989 -1985
  • عکاسی معماری 1962-present
  • عکاسی بارگاه حضرت معصومه-قم 1985
موضوعات عکاسی

یکی از این زمینه ها عکاسی تئاتر بود .او پس از اتمام تحصیلاتش و به محض ورود به ایران با دوربین هاسلبلاد شخصیش از تئاترهای در حال ضبط در استودیوهای تلویزیون عکاسی کند. حجم گستردهٔ کار او را وادار می‌کند بر تعداد همکارانش افزوده و بخش عکاسی رادیو تلویزیون ملی ایران را هر روز گسترده و گسترده‌تر کند. از جملهٔ همکاران عدل در این دوره می‌توان از مریم زندی نام برد که توسط عدل آموزش داده شده و بعدها خود جزو عکاسان صاحب‌نام ایران شد. عدل از تجربه ی عکاسی تیاتر در ایران چنین می گوید. عکاسی تئاتر در ایران از آغاز تا به امروز فراز و نشیب‌های بسیار داشته و مراحل مختلف را پشت سر گذاشته است که بررسی ویژگی‌های هر دوره می‌تواند روشنگر تعاریف، کارکردها و چالش‌های خاص عکاسی تئاتر در آن دورهٔ خاص بوده و چراغ راه اکنون ما باشد.

برای بازبینی و واکاوی عکس‌های تئاتر کامران عدل ابتدا باید به شرح مختصری از گذشتهٔ این کار در ایران پرداخت تا به این وسیله پی برد که عکس‌های عدل در کدام ظرف زمانی و مکانی قرار گرفته و حائز چه ویژگی‌های منحصر به فرد و قابل توجهی هستند.

در واقع پیش از عدل و هم نسلان او عکس تئاتر، کاملا ایستا بود یعنی عکاس در شرایط کنترل شده و با چیدمان نور و بازیگر به عکاسی از صحنهٔ تئاتر می‌پرداخت اما بعد از این تاریخ عدل و هم‌نسلانش به عکاسی پویا از تئاتر روی آوردند. یعنی در این دوره هیچ بازیگری به فرمان عکاس و برای ثبت شدن در عکس، فیگور یا ژست خاصی نمی‌گرفت بلکه عکس‌های صحنه و پشت صحنه همواره در جریان فعالیت عادی و معمولی بازیگران و عوامل نمایشی تهیه می‌شد و از نورپردازی‌های کنترل شده و دخالت مستقیم عکاس در شکل‌گیری عکس معمولا خبری نبود.

در واقع با عوض شدن تعریف عکس تئاتر به لحاظ مفهومی ‌و تکنیکی، در این دوره شاهد افزایش بیشتر وجه مستند در عکس‌های تئاتر هستیم. در بررسی اجمالی عکس‌های تئاتر این دوره و به ویژه عکس‌های تئاتر کامران عدلمشاهده می‌شود که عکاس علاوه بر انجام وظیفهٔ اصلی خود که مستند کردن رویداد نمایشی است به ثبت اتفاقات پشت صحنه، تماشاچیان و زندگی آدم‌های حاضر در جریان تئاتر نیز می‌پردازد. عدل برخلاف اغلب عکاسان پیش از خود که به صورت تجربی به عکاسی (عکاسی تئاتر) می‌پرداختند، از طریق آموزه‌های آکادمیک با هنر عکاسی آشنا شد. او دانش‌آموختهٔ رشتهٔ عکاسی در فرانسه بوده و در شاخه‌های مختلف عکاسی طبع‌آزمایی کرده است. عکس‌های تئاتر عدل اغلب مربوط به دهه‌های ۴۰ و ۵۰ شمسی هستد یعنی مقارن با وقتی که او به عنوان عکاس رسمی ‌رادیو و تلویزیون ملی مشغول به کار بود.

عکاسی تئاتر در آن دوره بر خلاف امروز به عنوان یک شاخص یا گرایش خاص در عکاسی مطرح نبوده است. به معنای دیگر در آن دوره کسی را با عنوان کاری مشخص «عکاس تئاتر» نمی‌شناسیم بلکه اغلب، عکاس‌ها در میان انواع مختلف عکس‌هایی که می‌گرفته‌اند از تئاتر هم عکاسی کرده‌اند. کامران عدل هم از این قاعده کلی مستثنی نیست اما آنچه وجه تمایز عکس‌های تئاتر عدل قرار می‌گیرد این است که در واقع او را می‌توان اولین عکاس تئاترهای تلویزیونی در ایران برشمرد.[11]

  • عکاسی صنعتی

کامران عدل می گوید: من به شکل حرفه ای و سنگین کار عکاسی صنعتی هم داشتم به عنوان مثال من در شرکت هیدرو که یک شرکت نروژی است که در جنوب چاه نفت حفاری می کند تمام عکس های چاه نفت آنجا را گرفتم، یا در سال ۶۳-۶۲ که هنوز مترو در حد ابتدایی بود و برنامه های اولیه آن را می ریختند به داخل تونل های مترو می رفتم و کارهای عکاسی، آن را انجام می دادم به طوری که در جاهایی عمق تونل ۳متری را با عکاسی ۳۰۰متر نشان می دادم حتی یکسری عکاسی صنعتی در جنوب از بخش های جنگی داشتم، در هر حال تا آن زمانی که عکاسی صنعتی در جایگاه اصلی خود قرار داشته باشد و جنبه تبلیغاتی پیدا نکند با آن مخالف نیستم.[12]

مجموعه های عکاسی

1341-1344 مجموعه عکس های شهری پاریس

1344-1347 مجموعه عکس های مد پاریس

1346 مجموعه عکس های بازی های آسیایی تهران

1347-1353 مجموعه عکس های خبری - تیاتر -صحنه و ... در تلویزیون ملی ایران

1347-1358 مجموعه‌ي مراسم مذهبي ايران

1347-1358 مجموعه‌ي بازارهاي ايراني

1351- 1349 مجموعه‌ي آرشيو ايران

1350 مجموعه عکس اسب های ایرانی برای انجمن سلطنتی اسب

1354 مجموعه عکس های کتابخانه بزرگ پهلوی

1354 مجموعه‌ي فرش‌هاي ايران

1355- 1354 مجموعه‌ي عکس‌هاي ايران، کتاب خانه‌ي پهلوي سابق

1356- 1354 مجموعه اجراي نقش در کاشيکاري ايران

1354 مجموعه عکس از نقاشی های موزه هنر های معاصر کرمان و رشت

1354 مجموعه عکس از پرونده های عکس اشیا موزه مادر رضا عباسی

1354-1356 مجموعه‌ي يزد

1355 مجموعه‌ي بوشهر

1355 مجموعه‌ي چهارمحال و بختياري

1356- 1355 مجموعه‌ي معماري معاصر ايران

1358 مجموعه‌ي‌ قم

1360-1367 مجموعه تهران(در دوران جنگ بانگاهی به زندگی مردم و کاریکاتورهای صدام روی دیوارها)

1367- 1360 مجموعه‌ي مجتمع فولاد اهواز

1362-1390 مجموعه عکس های معماری برای هیات داوری معماری بنیاد آقاخان

1362-1389 مجموعه افریقا عکس های اجتماعی با نگاهی زیبایی شناسانه

1363-1390 مجموعه عکس های معماری

1366- 1365 مجموعه متروي تهران

1368- 1364 مجموعه‌ي تهران

1368 مجموعه‌ي اصفهان

1369 مجموعه‌ي شيراز

1370 مجموعه‌ي ترکمن صحرا

1372 مجموعه‌ي پاسارگاد، نقش رستم و تخت جمشيد

1374 مجموعه عکس های مجلس شورای ملی بهارستان بعد از آتش سوزی و بازسازی

1375 مجموعه‌ي شيشه هاي ايراني

1376 مجموعه عکس های معماری مجمع اجلاس سران کشورهای اسلامی

1383 مجموعه‌ي هندوستان. بنياد فرهنگي آقاخان

1384 مجموعه‌ي معماري کويت. بنياد فرهنگي آقاخان"[13]

1392 مجموعه تهران

عکاسی او در نمایشگاه‌ها و کتاب‌های مختلف به چاپ رسیده‌است.

کتاب‌شناسی
  • طرح و اجرای نقش در کاشیکاری ایران[14]
  • بازارهای ایرانی[15]
  • خط بنایی[16]
  • گذری به چهارمحال‌وبختیاری[17]
  • یاد باد، آن روزگاران یاد باد (معماری شیراز)[18]
  • آن‍ان ک‍ه‍. خ‍اک راب‍ه ن‍ظر ک‍ی‍م‍ی‍اک‍ن‍ن‍د: س‍ی‍م‍ای اص‍ف‍ه‍ان ام‍روز[19]
  • ق‍ب‍ال‍ه‌ه‍ای ازدواج: س‍ده‌ه‍ای س‍ی‍زده‍م و چ‍ه‍ارده‍م ه‍ج‍ری ق‍م‍ری در م‍وزه ن‍گ‍ارس‍ت‍ان[20]
  • فرش ایران[21]

نمایشگاه‌ها

کامران عدل از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۸۴ روی مجموعه‌های زیادی نیز ازجمله معماری کویت، هندوستان، معماری معاصر ایران، بازارهای ایرانی، اجرای نقش در کاشیکاری ایران، فرش‌های ایران، مراسم مذهبی ایران، عکس‌های ایران، شیشه‌های ایرانی، پاسارگاد، نقش رستم و تخت‌جمشید، ترکمن‌صحرا، شیراز، اصفهان، تهران، قم، چهارمحال و بختیاری، بوشهر، یزد، متروی تهران و مجتمع فولاد اهواز کار کرده‌است که در نمایشگاه‌های انفرادی به نمایش گذاشته شده‌اند.[22]

همچنین او از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۸۴ (2006-1977) در نمایشگاه‌های متعددی نیز در داخل و خارج از کشور شرکت کرده‌است. این نمایشگاه‌ها عبارت‌اند از:[23]


  • نمایشگاه واشنگتن 1977[24]
  • نمایشگاه کارت پستال های غیر عادی 1991[25]
  • نمایشگاه مفتول های آهنی در گالری برگ 1999
  • نمایشگاه سیب زمینی های استامبولی در گالر (199ی برگ8)[26]
  • نمایشگاه قوطی های کنسرو در گالری برگ 2000
  • نمایشگاه یکی بود، یکی نبود گالری شیرین (اسفند1387)نمایشگاه عکس ها از مناظر طبیعی و دهات ایران متعلق به ۴۰ سال پیش
  • نمایشگاه hallucination شیشه ها در گالری برگ 2001[27]
  • نمایشگاه نگاه موش های تهران گالری لاله سال 2002
  • نمایشگاه گربه های ولگرذ تهران گالری الهه 2003[28]
  • نمایشگاه آفتاب ماه مرداد گالری اثر 2004
  • نمایشگاه چیدمان باغ ایرانی اوست در باغ کاخ سعدآباد (فروردین ۱۳۸۴)2005[29][30]
  • نمایشگاه مبل های بازارچه شهرستانی در نگارخانه شماره یک فرهنگسرای نیاوران در حمایت از بیماران نیازمند مبتلابه سرطان به کوشش موسسه خیریه بهنام دهش پور 2004[31]
  • نمایشگاه عکس های هندوستان در گالری ماه (فروردین 1384)2005[32]
  • نمایشگاه باغ شازده ماهان در گالری ماه که در چاپ تمبر مشترک ایران و اسپانیا ازاین عکس ها استفاده شد (بهمن 1384)2006[33]
  • نمایشگاه غمزه خاک در گالری خاک بهمن2007[34]
  • نمایشگاه نیم قرن حرکت در گالری آران 2008[35]
  • نمایشگاه عکس های معماری مهندس میر حسین موسوی در گالری فرهنگستان هنر 2008
  • نمایشگاه یکی بود یکی نبود در گالری شیرین 2008
  • نمایشگاه و حراج تک عکس ها در گالری شیرین 2009[36]
  • نمایشگاه از آسمان آبی تا دید دوم در گالری اعتماد 2010
  • نمایشگاه دیالوگ ، گالری 9 در شهر تفلیس گرجستان 2011
  • نمایشگاه آمال و آرزوهای نیامده و بر باد رفته در گالری اعتماد (1393)2014 به مناسبت شصتمین سالگرد حرفه ای شدن
  • نمایشگاه عکس های شیراز
  • نمایشگاه تفکر مستند[37]
  • نمایشگاه چهارمین اردیبهشت[38]
  • نمایشگاه اسنپ‌شات در موزه عکسخانه شهر 2013[39]

مقالات
  • کامران عدل؛عکاس زندگی/امید روحانی[40]
  • این گربه های ولگرد شهر[41]
  • بازدید از گالری ها به فرهنگ تبدیل نشده است[42]
  • روشن‌فکری، یک شغل است[43]
  • طنازی های یک عکاس رمانتیک/امید روحانی[44]
  • عکاسی به معنای دقیق و کامل کلمه درباره کامران عدل/امید روحانی[45]
  • جست‌وجویی سردرگم و محافظه‌کار در باب بازار هنرهای تجسمی[46]
  • افتخار می کنم چنین دوستی دارم/روزنامه اعتماد/دو‌شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۶، شماره ۴۰۲۰[47]
  • درباره محمد ابراهیم جعفری[48]
  • غمزه ی خاک .نویسنده : کامران عدل/محل انتشار : مجله معمار 42/نوع مقاله : علمی - ترویجی/زبان : فارسی/شماره : 42/زمان انتشار : فروردین، اردیبهشت 1386
  • مواجهه /روزنامه اعتماد/ شماره ۲۵۵۳، سه‌شنبه ۷ آذر ۱۳۹۱[49]
  • بسته شدن در نیوزویک-بیا سوته دلان گرد هم آییم /روزنامه اعتماد/شماره ۲۵۸۴، چهار‌شنبه ۱۳ دی ۱۳۹۱[50]
  • ناراحتی من فقط همین نیست /روزنامه اعتماد/شماره ۲۵۸۵، شنبه ۱۶ دی ۱۳۹۱[51]
  • اما تو که به نانی رسیدی-پاسخ های طنزآمیز در یک گفت وگوی جدی با مدیرعامل شرکت کنترل و کیفیت هوای تهران /روزنامه اعتماد/سه‌شنبه ۱۹ دی ۱۳۹۱، شماره ۲۵۸۸[52]
  • پیدا کنید پرتقال فروش را.نویسنده:کامران عدل/محل انتشار : مجله معمار 46 (ویژه جایزه معمار 86)/نوع مقاله : علمی - ترویجی/زبان : فارسی/شماره : 46/زمان انتشار : آذر، دی 1386
  • ۵۲سال پیش، «مالی» /روزنامه شرق/دو‌شنبه ۲۵ دی ۱۳۹۱، شماره ۱۶۴۷[53]
  • گندش درآمد /روزنامه شرق/پنج‌شنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۱، شماره ۱۶۸۴[54]
  • ادامه «گندش درآمد» /روزنامه شرق/پنج‌شنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۱، شماره ۱۶۹۰[55]
  • گندش درآمد؛ آچار فرانسه /روزنامه شرق/یک‌شنبه ۱۸ فروردین ۱۳۹۲، شماره ۱۷۰۱[56]
  • حکایت بازگشت به ۶۰سال پیش /روزنامه شرق/یک‌شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۲، شماره ۱۷۲۴[57]
  • نقاشی های ایرانی در کاخ هنر گرجستان-حاشیه ای بر تصمیم گرجی ها پیرامون لغو روادید ایرانیان /روزنامه شرق/شماره ۱۷۸۵، پنج‌شنبه ۲۷ تیر ۱۳۹۲[58]
  • روزهای سرشار از دوستی- از کاخ های گرجی تا گالری «۹» /روزنامه شرق/شماره ۱۷۹۱، پنج‌شنبه ۳ مرداد ۱۳۹۲
  • ویزا برای گرجستان -پروازهای مشهد مقدس /روزنامه شرق/پنج‌شنبه ۱۰ مرداد ۱۳۹۲، شماره ۱۷۹۶[59]
  • حسن یا حسین؟ این است، سوال مهم (۱) /روزنامه شرق/ پنج‌شنبه ۱۱ مهر ۱۳۹۲، شماره ۱۸۴۸[60]
  • حسن یا حسین؟ /روزنامه شرق/یک‌شنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۲، شماره ۱۸۵۰[61]
  • آیا احساس سوژه در عکس واقعی است؟ /روزنامه شرق/یک‌شنبه ۲۴ آذر ۱۳۹۲، شماره ۱۹۰۶[62]
  • ما ایرانیان /درباره «یوزایرانی» روی پیراهن فوتبالیست ها/روزنامه شرق/چهار‌شنبه ۷ اسفند ۱۳۹۲، شماره ۱۹۶۳[63]
  • ۶۰ سال با دوربینی در دست /روزنامه اعتماد/پنج‌شنبه ۲۱ فروردین ۱۳۹۳، شماره ۲۹۳۲[64]
  • جلوگیری از گرانی فزاینده کرایه و دیگر چیزها /روزنامه شرق/دو‌شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۳، شماره ۲۰۰۸[65]
  • اندر باب آموزش موسیقی /روزنامه شرق/پنج‌شنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۳، شماره ۲۰۶۷[66]
  • جنگ و پروپاگاند در جنگ های امروزی /روزنامه اعتماد/چهار‌شنبه ۱ مرداد ۱۳۹۳، شماره ۳۰۱۶[67]
  • بدون دوربین بدهکار خودم هستم /روزنامه اعتماد/سه‌شنبه ۱۸‌شهریور ۱۳۹۳، شماره ۳۰۵۴[68]
  • آیا عکس سند است؟ /روزنامه شرق/چهار‌شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۵، شماره ۲۵۷۵[69]
  • پاسخ کامران عدل به يادداشت محسن راستاني درباره نمايشگاه عکس هديه تهراني/اما به خون جگر[70]
  • موزه فقط زینت شهر نیست/دکتر فریدون مجلسی[71]
  • وقتی که عباس کیارستمی؛ «عباس کیارستمی شد»/روزنامه شرق/سه‌شنبه ۳ اسفند ۱۳۹۵، شماره ۲۸۰۹[72]
  • از آن «چروکی چیف» تا این «جیپ»/روزنامه ایران/شنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۶، شماره ۶۵۳۷[73]
  • با جای خالی بزرگانمان چه کنیم.../روزنامه ایران/یک‌شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۶، شماره ۶۵۵۵[74]

گفتگوها
  • گفت و گو با کامران عدل به بهانه نمایشگاه ۵۰سال عکاسی : با حراج به سبک ایرونی مخالفم[75]
  • با کامران عدل به بهانه شصتمین سال عکاس شدنش /عکاسی و داستان «حسین کرد شبستری»[76]
  • پای صحبت های کامران عدل/ عکاسی، از مد تا جنگ[77]
  • عکاس و مطرب را در یک حد می‌دانستند[78]
  • کامران عدل: مُردن در ایران آسان‌تر از ساختن موزه و کتابخانه است!/ شهرداری می‌خواست چلچراغ خانه برادرم را بفروشد[79]
  • گفتگوی روزنامه شرق/کامران عدل از نمایشگاه «عکس تهران» می گوید[80]
  • گفتگوی مجله چمدان : ماجرای متن جنجالی کامران عدل درباره کاخ سعدآباد | دو سند برای یک کاخ | معاون حقوقی سازمان میراث: امیدواریم سند بنیاد مستضعفان ابطال شود[81]
  • گفتگوی هنر نیوز :کامران عدل معماری ایرانی را در گرجستان ثبت می‌کند[82]
  • گفتگوی مجله هنری آرتیبیشن با هنرمند عکاس کامران عدل/شایان شعبان[83]
  • گفتگوی روزنامه شرق باکامران عدل از نمایشگاه «عکس تهران» می گوید/سحر آزاد [84]
  • گفتگوی مجله ویستا/معرفی کامران عدل[85]
  • گفت وگوی روزنامه شرق با کامران عدل عکاس پیشگام ایرانی قهرمانان فتوشاپ شده ایم/پژمان موسوی[86]
    • تبدیل خانه شاعر معاصر به کافه[87]
    • گفتگوی خبرنگار ایسنا : در نمايشگاه «يكي بود يكي نبود» ، كامران عدل ايران 40 سال پيش را به تصوير می کشد[88][89]
        • گفت‌وگو با کامران عدل، عکس‌های مشروطه یادگاری بود[90]
        • روایت کامران عدل از 60 سال عکاسی، عکاس «دست طلا»[91]
        • كامران عدل در آستانه نمايشگاه عكس‌هايش در تفليس[92]
        • کامران عدل تک‌عکس‌هایش را به نگارخانه شیرین می‌برد[93]
        • کامران عدل برای خود تولد عکاسانه می‌گیرد/ رونمایی از عکس‌های دیده‌نشده دهه 40[94]
        • نمایشگاه عکس های «کامران عدل» در فرهنگسرای نیاوران[95]
        • عكس‌هاي هند كامران عدل[96]

        کارگاه ها
        • کارگاه با عنوان «شش دهه عکاسی»، علاوه بر گفت‌و‌گو با کامران عدل درباره‌ عکس‌ها و جهان زیسته‌اش، نمایشگاهی از آثارش نیز دایر شد[97]
        • کارگاه عکاسی کامران عدل | موزه عکسخانه شهر با موضوع نقد عکس[98]

        نشریات دیجیتالی
        • وب سايت هاي او :
        • http://www.kamranadle.com/index1.htm                               
        • http://www.iranmoa.com
        • http://www.iranjoa.com
        • http://www.iranjoart.com
        • http://www.iranjop.co[99]
        • 1380 ماهانه‌ي عکاسي ايران روي انترنت
        • 1380 ماهانه‌ي هنر ايران روي انترنت
        • 1383 ماهانه‌ي معماري ايران، بر روي اینترنت و سی دی

        جوایز و تقدیر نامه ها
        • مدال قلب تهران

        کامران عدل که اهل منطقه ۱۲ تهران است و در طول چند دهه فعالیت حرفه ای عکاسی از شهر تهران و از جمله منطقه ۱۲ تهران در دوره های مختلف زمانی عکاسی کرده است، در نخستین جایزه هنری «قلب تهران» از وی تجلیل شد و مدال قلب تهران به وی اهدا شد. نخستین جایزه هنری قلب تهران به مناسبت دویست و سی امین سال پایتختی تهران برگزار شد و هدف از این رویداد فرهنگی، هنری ایجاد انگیزه برای تولید معنا و مفهوم توسط علاقه‌ مندان و هنرمندانی است که نسبت به موضوع شهر تاریخی تهران، شهرنشینی و ویژگی های این کلان شهر با تمرکز بر محدوده‌ منطقه‌ دوازده شهرداری گرایش دارند. آثار نهایی، حاصل کار هنرمندانی است که از منظر رویکرد فردی خویش به ویژگی های منحصر بفرد روابط متقابل انسان و محیط شهری، جاذبه های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی تهران معاصر و آثار عهد ناصری پرداخته اند .[100]

        • لوح تقدیر

        به پاس یک عمر تلاش وی در مراسم اختتامیه جشنواره عکاسی از بناهای تاریخی شهر تهران با عنوان "طهران  پیک" از سوی مدیریت فرهنگی هنری منطقه 12 فرهنگسرای شهر در مردادماه 1392 به ایشان اهدا شد[101]

        بزرگداشت ها
        • تجلیل از ۱۰ عکاس پیشکسوت در موزه امام علی (ع)[102]

        رویدادها

        نمایش ۲۴ اثر عکس اهدایی کامران عدل به موسسه خیریه بهنام دهش پور در سال ۱۳۸۸ اهدا شده بود در تاریخ نهم اسفند ۱۳۹۳ تا شانزدهم اسفند ماه در گالری بهنام دهش پور به نمایش درآمد .[103]

        پانویس

        1. «عکاس و مطرب را در یک حد می‌دانستند»، سایت تاریخ ایرانی
        2. Hamele
        3. Jacques Rouchon
        4. «عکاس و مطرب را در یک حد می‌دانستند»، سایت تاریخ ایرانی
        5. مدیر (۲۰۱۷-۰۸-۳۱). «گفت‌وگو با کامران عدل، عکاس پیشکسوت ایرانی». اینفو. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۱.
        6. «کامران عدل»، سایت معمار نت
        7. این یک تابلوی نقاشی است، طره، مجله تخصصی فرش دست‌باف ایران
        8. «با وساطت فردوست آزاد شدم»، سایت تاریخ ایرانی
        9. مدیر (۲۰۱۷-۰۸-۳۱). «گفت‌وگو با کامران عدل، عکاس پیشکسوت ایرانی». اینفو. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۵.
        10. «Kamranadle/texts». www.facebook.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۵.
        11. «عکاسی تئاتر در ایران از آغاز تا به امروز فراز و نشیب‌های بسیار داشته و مراحل مختلف را پشت سر گذاشته است که بررسی ویژگی‌های هر دوره می‌تواند روشنگر تعاریف، کارکردها و چالش‌های خاص عکاسی تئاتر در آن دورهٔ خاص بوده و چراغ راه اکنون ما باشد». زیباخو. ۲۰۱۷-۰۳-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۱.
        12. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1386/12/16): پای صحبت های کامران عدل/ عکاسی، از مد تا جنگ». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        13. «نگارخانه ماه - كامران عدل». www.mahartgallery.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        14. کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی
        15. کتابخانه ملی ایران
        16. کتابخانه ملی ایران
        17. «کتابخانه دانشگاه علامه طباطبایی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۲۰.
        18. کتابخانه ملی ایران
        19. کتابخانه ملی ایران
        20. کتابخانه ملی ایران
        21. کتابخانه ملی ایران
        22. «کامران عدل»، مجله هنری طاووس
        23. «کامران عدل»، مجله هنری طاووس
        24. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1388/10/10): نمایشگاه عکس های «کامران عدل» در فرهنگسرای نیاوران». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        25. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1388/10/10): نمایشگاه عکس های «کامران عدل» در فرهنگسرای نیاوران». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        26. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1388/10/10): نمایشگاه عکس های «کامران عدل» در فرهنگسرای نیاوران». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        27. «نگارخانه ماه - كامران عدل». www.mahartgallery.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        28. «Hamshahri Newspaper». images.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        29. «http://www.iran-eng.ir». باشگاه مهندسان ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷. پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
        30. «باغ ايراني و يا پايان سخن؛ چيدمان كامران عدل تا آخرين روز سال در كاخ سعدآباد». ایسنا. ۲۰۰۵-۰۳-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        31. «نمایشگاه عکس‌های «کامران عدل» در فرهنگسرای نیاوران». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        32. «عكس‌هاي هندي كامران عدل و غزال مهربان در گالري ماه به نمايش درمي‌آيد». ایسنا. ۲۰۰۵-۰۴-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        33. «نگارخانه ماه - كامران عدل». www.mahartgallery.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        34. «KhakGallery». www.khakgallery.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        35. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1387/07/20): با حراج به سبک ایرونی مخالفم». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        36. «عكس هاي كامران عدل با تيراژ بالا و قيمت پائين». دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        37. آذفوتو (۲۰۱۸-۰۱-۱۲). «نمایشگاه گروهی "تفکر مستند" با گردآوری آرمان استپانیان». آذفوتو | AzPhoto. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        38. «گالری اینفو: چهارمین اردیبهشت/ نمایشگاه گروهی». galleryinfo.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۷.
        39. www.fhnews.ir، پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر | (۱۳۹۲/۱۱/۰۹ - ۱۷:۱۵). «گالری‌های تهران در هفته سوم بهمن». fa. دریافت‌شده در 2020-09-17. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
        40. «Magiran | روزنامه شرق (1389/09/28): کامران عدل؛عکاس زندگی». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        41. «Hamshahri Newspaper». images.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        42. «Hamshahri Newspaper». images.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        43. «روشن‌فکری، یک شغل است / کامران عدل». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        44. «Magiran | روزنامه اعتماد (1393/02/31): طنازی های یک عکاس رمانتیک». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        45. روحانی, ‌امید (1391-11-24). "تندیس تندیس: عکاسی به معنای دقیق و کامل کلمه - درباره کامران عدل -". تندیس. 243 (0): 13–13. Check date values in: |date= (help)
        46. «جست‌وجویی سردرگم و محافظه‌کار در باب بازار هنرهای تجسمی». chamedanmag.com. ۲۰۱۸-۰۱-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        47. «Magiran | روزنامه اعتماد (1396/11/16): افتخار می کنم چنین دوستی دارم». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        48. «Kamran Adle کامران عدل». www.facebook.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        49. «Magiran | روزنامه اعتماد (1391/09/07): مواجهه». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        50. «Magiran | روزنامه اعتماد (1391/10/13): بسته شدن در نیوزویک». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        51. «Magiran | روزنامه اعتماد (1391/10/16): ناراحتی من فقط همین نیست». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        52. «Magiran | روزنامه اعتماد (1391/10/19): اما تو که به نانی رسیدی». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        53. «Magiran | روزنامه شرق (1391/10/25): 52سال پیش، «مالی»». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        54. «Magiran | روزنامه شرق (1391/12/10): گندش درآمد». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        55. «Magiran | روزنامه شرق (1391/12/17): ادامه «گندش درآمد»». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        56. «Magiran | روزنامه شرق (1392/01/18): گندش درآمد؛ آچار فرانسه». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        57. «Magiran | روزنامه شرق (1392/02/15): حکایت بازگشت به 60سال پیش». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        58. «Magiran | روزنامه شرق (1392/04/27): نقاشی های ایرانی در کاخ هنر گرجستان». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        59. «Magiran | روزنامه شرق (1392/05/10): پروازهای مشهد مقدس». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        60. «Magiran | روزنامه شرق (1392/07/11): حسن یا حسین؟». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        61. «Magiran | روزنامه شرق (1392/07/14): حسن یا حسین؟». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        62. «Magiran | روزنامه شرق (1392/09/24): آیا احساس سوژه در عکس واقعی است؟». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        63. «Magiran | روزنامه شرق (1392/12/07): ما ایرانیان». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        64. «Magiran | روزنامه اعتماد (1393/01/21): 60 سال با دوربینی در دست». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        65. «Magiran | روزنامه شرق (1393/02/15): جلوگیری از گرانی فزاینده کرایه و دیگر چیزها». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        66. «Magiran | روزنامه شرق (1393/04/26): اندر باب آموزش موسیقی». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        67. «Magiran | روزنامه اعتماد (1393/05/01): جنگ و پروپاگاند در جنگ های امروزی». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        68. «Magiran | روزنامه اعتماد (1393/06/18): بدون دوربین بدهکار خودم هستم». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        69. «Magiran | روزنامه شرق (1395/02/15): آیا عکس سند است؟». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        70. vista. «اما به خون جگر». ویستا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        71. «Magiran | روزنامه شرق (1397/11/23): موزه فقط زینت شهر نیست». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        72. «Magiran | روزنامه شرق (1395/12/03): وقتی که عباس کیارستمی؛ «عباس کیارستمی شد»». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        73. «Magiran | روزنامه ایران (1396/04/17): از آن «چروکی چیف» تا این «جیپ»». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        74. «Magiran | روزنامه ایران (1396/05/08): با جای خالی بزرگانمان چه کنیم...». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
        75. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1387/07/20): با حراج به سبک ایرونی مخالفم». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        76. «عکاسی و داستان «حسین کرد شبستری»». ایسنا. ۲۰۱۴-۰۴-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        77. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1386/12/16): پای صحبت های کامران عدل/ عکاسی، از مد تا جنگ». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        78. «عکاس و مطرب را در یک حد می‌دانستند». تاریخ ایرانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        79. Behnegarsoft.com (۲۰۱۶-۰۶-۲۰). «کامران عدل: مُردن در ایران آسان‌تر از ساختن موزه و کتابخانه است!/ شهرداری می‌خواست چلچراغ خانه برادرم را بفروشد | ایبنا». خبرگزاری کتاب ايران (IBNA). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        80. آوام (۲۰۱۶-۰۴-۱۲). «کامران عدل از نمایشگاه «عکس تهران» می گوید». مجله آوام. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        81. «ماجرای متن جنجالی کامران عدل درباره کاخ سعدآباد | دو سند برای یک کاخ | معاون حقوقی سازمان میراث: امیدواریم سند بنیاد مستضعفان ابطال شود». chamedanmag.com. ۲۰۱۸-۰۴-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        82. «هنر نیوز - کامران عدل معماری ایرانی را در گرجستان ثبت می‌کند». www.honarnews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        83. «گفتگوی با هنرمند عکاس کامران عدل - مجله هنری آرتیبیشن». blog.arthibition.net. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        84. آوام (۲۰۱۶-۰۴-۱۲). «کامران عدل از نمایشگاه «عکس تهران» می گوید». مجله آوام. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        85. vista. «معرفی کامران عدل». ویستا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        86. «Magiran | روزنامه شرق (1389/09/28): قهرمانان فتوشاپ شده ایم». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۷.
        87. www.asriran.com https://www.asriran.com/fa/news/433234/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D9%81%D9%87. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
        88. «در نمايشگاه «يكي بود يكي نبود» ، كامران عدل ايران 40 سال پيش را به تصوير مي‌كشد». ایسنا. ۲۰۰۹-۰۲-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        89. ««يكي بود يكي نبود» كامران عدل رونمايي شد». ایسنا. ۲۰۰۹-۰۲-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۷.
        90. «گفت‌وگو با کامران عدل، عکس‌های مشروطه یادگاری بود». cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        91. fararu.com https://fararu.com/fa/news/190899/%D8%B9%DA%A9%D8%A7%D8%B3-%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%B7%D9%84%D8%A7. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۷. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
        92. «قفقاز - كامران عدل در آستانه نمايشگاه عكس‌هايش در تفليس». www.ccsi.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        93. «حراج تک عکس‌های کامران عدل در گالری شیرین». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        94. «کامران عدل برای خود تولد عکاسانه می‌گیرد/ رونمایی از عکس‌های دیده‌نشده دهه 40». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۳-۰۸-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        95. «Magiran | روزنامه دنیای اقتصاد (1388/10/10): نمایشگاه عکس های «کامران عدل» در فرهنگسرای نیاوران». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        96. «عكس‌هاي هندي كامران عدل و غزال مهربان در گالري ماه به نمايش درمي‌آيد». ایسنا. ۲۰۰۵-۰۴-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        97. www.fhnews.ir، پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر | (۱۳۹۵/۱۲/۰۳ - ۱۳:۵۱). «کارگاه دو روزه با حضور کامران عدل و کاوه فرزانه در موزه عکسخانه شهر». fa. دریافت‌شده در 2020-09-16. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
        98. آوام (۲۰۱۷-۰۲-۲۲). «کارگاه عکاسی کامران عدل | موزه عکسخانه شهر». مجله آوام. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۷.
        99. «کامران عدل - Tavoos Online | Iran's First Bilingual Art Magazine». www.tavoosonline.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۷.
        100. «مدال قلب تهران بر سینه کامران عدل می‌نشیند». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۷-۰۸-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.
        101. «در اختتامیه طهران پیک؛ مدیر فرهنگسرای شهر:هدف از این برنامه زنده کردن طهران قدیم است». فرهنگسرای عترت. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۷.
        102. www.fhnews.ir، پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر | (۱۳۹۵/۱۰/۰۱ - ۱۲:۲۳). «تجلیل از ۱۰ عکاس پیشکسوت در موزه امام علی (ع)». fa. دریافت‌شده در 2020-09-16. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
        103. «۴-نمایشگاه عکس کامران عدل». موسسه خیریه بهنام دهش پور. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۶.

        منابع

        This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.