کارمینا بورانا
کارمینا بورانا (به لاتین: Carmina Burana) قطعهٔ آهنگی اثر کارل ارف است که از جمله زیباترین آثار موسیقی کلاسیک آوازی جهان بهشمار میرود. این قطعه مجموعهای در قالب یک کتاب خطی است که در سال ۱۸۰۳ میلادی در ایالت «باواریا»ی آلمانِ امروز پیدا شدهاست. نسخهٔ اصلی این مجموعه ۱۱۹ صفحه داشته و گویا سه شاعر مختلف آن را سرودهاند. کارمینا بورانا (سرودههای بورانا) توسط کارل ارف[1] در بین سالهای ۱۹۳۵ و ۱۹۳۶ ساخته شدهاست. این قطعه براساس ۲۴ شعر که در مجموعهٔ اشعار کارمینا بورانا مربوط به قرون وسطا، به دست آمده، ساخته شدهاند. نامی که ارف روی سرودها گذاشت، عبارت زیر بود:
کارمینا بورانا | |
---|---|
کارل ارف | |
سبک | کانتاتا |
زبان |
|
بر پایه | ۲۴ شعر از کارمینا بورانا |
نخستین اجرا | ۸ ژوئن ۱۹۳۷ Oper Frankfurt |
«سرودهای روحانی برای خواننده و کُر که باید بهصورت گروهی با ارکستر و تصاویر جادویی اجرا شوند.»[2]
واژهشناسی
کارمینا یعنی سرودهها و بورانا برابر لاتین واژهٔ ژرمنی بویرن Beuern است که از ریشه bur به معنی «خانهٔ کوچک» میآید. نام دقیقترش کانتات (کانتاتا) Cantata کارمینا بورانا است. معروفترین بخش این اپرا، قطعه آغازین و همچنین پایانی آن با نام او فورتونا است. در واقع کارمینا بورانا مجموعهای در قالب یک کتاب خطی است که در سال ۱۸۰۳ میلادی در ایالت Bavaria «باواریا» ی آلمان امروز پیدا شده، نسخه اصلی این مجموعه ۱۱۹ صفحه داشته و گویا سه شاعر مختلف آن را سروده است. مجموعه فوق شش فصل داشته و فصل اول آن که مربوط به سرودهای مذهبی است گم شدهاست.
کارمینا بورانا سمفونی نیست و چنانچه به اشتباه نوشتهاند، اپرا هم نیست. قطعهای است که میتوان به آن نام کانتات (کانتاتا[3]) داد ولی بهتر است طبق نظر خود کارل ارف آن را تنها «کارمینا بورانا» بنامیم.
متن
کارل ارف در ابتدا با متن اشعار در انتشارات جان آدینگتون سیموندز[4] آشنا شد. شراب، زن، و ترانه که شامل ترجمه انگلیسی ۴۶ شعر از مجموعه میشد. میشل هافن[5] یک دانشجوی جوان حقوق و علاقهمند به زبانهای لاتین و یونانی، کارل ارف را در انتخاب و سازماندهی ۵۴ شعر از این اشعار، یاری کرد؛ تا آنها را به زبانهای لاتین و آلمانی قرون وسطا تبدیل کند. این گزیده، محدوده وسیعی از موضوعات دنیوی را شامل میشود. آن دو ابیاتی را انتخاب کردند که در قرن سیزدهم به اندازهٔ امروزه ملموس و آشنا هستند: بیثباتی دارایی و ثروت، بیدوام بودن طبیعت زندگی، خوشحالی برگشت بهار، لذات و خطرات شرابخواری، شکم پرستی و قماربازی.
ساختار
کارمینا بورانا بر اساس ۵ بخش بزرگ که هر کدام دارای موومان[6]های خاص خود هستند، تشکیل شدهاست. کارل ارف بین موومانها از نشانهٔ آتاکا[7] استفاده کردهاست.
- او فورتونا، ملکه جهان[8]
- بهار – شامل بخش درونی در میان چمنزار
- در میخانه[9]
- بارگاه عشق[10]
- بلانزیفلور و هلنا[11]
بسیاری از قطعات بر اساس باور چرخش چرخ فُرچونا (سرنوشت و تقدیر) پایهگذاری شدهاند. نقش چرخ که در صفحه اول مجموعه بورانا است شامل ۴ عبارت میشود که در اطراف چرخند: من حکم رانی میکنم، من حکم رانی کردهام، من بدون سلطنت هستم، من حکمرانی خواهم کرد. [12]
در هر صحنه، و گاهی در یک حرکت جزئی، چرخ فورتونا میچرخد: خوشحالی به ناراحتی تبدیل میشود، و امید به رنجش. ای فورتونا،[13] اولین شعر در نسخه اسچملر،[14] دایره را کامل میکند؛ با شکل دادن یک قاب برای نمایش به وسیلهٔ حرکات شروعکننده و پایان بخش.
سبک موسیقی وار
سبک کارل ارف تمایل به صریحگویی دارد. بسط و گسترش (دِولوپمان) به روش کلاسیک بسیار کم است یا اصلاً وجود ندارد. همچنین نبود پولی فونی کاملاً مشهود است. اصلیترین ویژگی بارز قطعه ریتم است. تغییرات متر نیز به گونهای است که گاه در هر میزان نسبت به میزان قبلی عددمیزان تغییر میکند. ویژگی بارز دیگر قطعات بسیار سخت برای خوانندگان سولو است.
پانویس
- Carl Orff
- Carmina Burana: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae
- کانتاتا Cantata یک قطعه موسیقی آوازی یک یا چندنفره با همراهی سازهای موسیقی و معمولاً چند موومانه است که اغلب توسط کُر همراهی میشود.
- John Addington Symonds
- Michel Hofmann
- movements
- attacca
- Fortuna Imperatrix Mundi
- In Taberna
- Cours d'amours
- Blanziflor et Helena
- Regno, Regnavi, Sum sine regno, Regnabo
- O Fortuna
- Schmeller
منابع
- استنبرگ، میشل. «کارل ارف: کارمینا بورانا.» هم خوانی استادانه: راهنمای شنوندگان. آکسفورد: انتشارات دانشگاه آکسفورد، ۲۳۰٬۲۰۰۵–۲۴۲.
- باب کاک، جاناتان. «کارمینا بورانای کارل ارف: یک نزدیکی تازه به تمرینات اجرا.» مجلهٔ همخوانی، شماره ۴۵. ۱۱(می ۲۰۰۶): ۲۶–۴۰.
- Carmina Burana (Orff)
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ کارمینا بورانا موجود است. |