کاردانی
کاردانی یا فوق دیپلم، به دوره‌ای از آموزش عالی گفته می‌شود که پیش‌نیاز آن، دیپلم متوسطه یا مدرک پیش‌دانشگاهی[1] است. به کسی که این دوره را با موفقیت به پایان برساند، مدرک کاردانی اعطا می‌شود. ومعادل انگلیسی ان Associate degree میباشد. تعداد واحدهای درسی دوره کاردانی بر حسب رشته، حداقل ۷۲ و حداکثر ۹۵ واحد و طول دوره دو الی سه سال است. بر اساس مقررات آموزشی، سقف مجاز تحصیل این دوره سه سال و نیم تعیین شده‌است.
انواع کاردانی
در ایران، دوره کاردانی یا فوق دیپلم بر دو نوع است:
کاردانی پیوسته
که ویژه فارغ التحصیلان هنرستان‌های «فنی و حرفه‌ای» یا «کار و دانش» است. این افراد، برای شروع به تحصیل در دوره کاردانی، ملزم به ارائه مدرک دیپلم و شرکت در آزمون کاردانی پیوسته در رشته تحصیلی مربوط به دیپلم هستند؛ و فقط می‌توانند در رشته تحصیلی که دیپلم گرفتند در رشته کاردانی ادامه تحصیل دهند. دانشکده‌های فنی و حرفه‌ای، دانشگاه فنی و حرفه‌ای و همچنین سما دانشگاه‌های آزاد اسلامی که بدون کنکور سراسری دانشجو می‌پذیرد یکی از برگزارکنندگان اصلی این دوره‌های می‌باشند.[2]
کاردانی ناپیوسته
که ویژه فارغ‌التحصیلان پیش‌دانشگاهی است. این افراد، برای شروع به تحصیل در دوره کاردانی، ملزم به شرکت در آزمون سراسری و کسب مدرک پیش دانشگاهی هستند. تعداد واحدهای درسی دوره کاردانی ناپیوسته به‌طور متوسط ۸۲ تا ۹۵ واحد درسی میباشد. طول دوره کاردانی ناپیوسته دو و نیم الی سه سال می باشد و در مقایسه با کاردانی پیوسته، یک یا دو ترم تحصیلی بیشتر دارد.
منابع
- دورهٔ پیش‌دانشگاهی بر اساس رای تاریخ ۱۳۸۸/۱۱/۲۷ و در راستای سند تحویل بنیادین آموزش و پرورش حذف شد.
کتاب انتخاب رشته انتخاب آینده، ۱۳۹۱، پانویس ص ۴۰ - سازمان سما www.sazman-s ama.org
- «فصل دوم»، انتخاب رشته، انتخاب آینده، راهنمای انتخاب رشته آزمون سراسری … تألیف دکتر کورش پرند، غلامرضا یادگارزاده و دکتر ابراهیم خدایی، تهران: مرکز انتشارات سازمان سنجش کشور، مرکز انتشارات سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، ۱۳۹۱، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۱۵۳-۱۷۹-۱