ژوزف واعظیان

ژوزف واعظیان در آذر ۱۲۹۷ در کرمانشاه به دنیا آمد. در سن هشت سالگی به دلیل کار دائی اش به همراه او و مادرش و بقیه خانواده به همدان رفتند. او تحصیلات ابتدایی را در «مدرسهٔ آمریکایی همدان» گذراند و سپس شش سال بعد در سال ۱۳۱۰ در سن سیزده سالگی به همراه خانواده اش به کرمانشاه بازگشتند و مدرک دورهٔ متوسطه (تصدیق متوسطه اش) را از «دبیرستان کزازی کرمانشاه» گرفت.

ژوزف واعظیان دو سال پس از اعلام ورشکستگی و انحلال آژیر فیلم، در سال ۱۳۴۵ با سرمایهٔ شخصی و با مشارکت گروه سینماهای متحد تهران، اولین فیلم خود در مقام کارگردان تحت عنوان مرد سرگردان با شرکت عبدالله بوتیمار و رضا بیک‌ایمانوردی را می‌سازد. این فیلم جنایی به سبک آثار خاچیکیان بود که با فروش نسبتاً خوب رو به رو شد.[1]

به اعتبار مرد سرگردان، واعظیان فیلمی دیگر به نام از جان گذشتگان ساخت، که در آن ایلوش و آنوش نقش آفرینی کرد. این فیلم تقلیدی بود از فیلم معروف حرفه‌ای‌ها ی ریچارد بروکس. این سوژه به قول جمال امید، «در اندازهٔ او نبود»، و نتیجه اش شکست تجاری بود.[2]

آخرین فیلم واعظیان مبارزه با شیطان یا راهی به سوی خدا است با بازی و سرمایه رضا بیک‌ایمانوردی که در سال ۱۳۴۷ ساخته شد اما به محاق توقیف افتاد و با سه سال تأخیر در سال ۱۳۵۰ به نمایش درآمد و پروندهٔ سینمایی واعظیان با این فیلم بسته شد.[3]

• جمال امید (۱۳۷۷)، فرهنگ سینمای ایران، تهران: موسسه انتشارات نگاه، ص. ۵۰۴، شابک ۹۶۴۹۶۴-۶۱۷۴-۸۹-۲ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid prefix (کمک)
• گروه تحقیق و پژوهش موزه سینما (۱۳۸۳)، ارامنه و سینمای ایران، طهران: موزه سینمای ایران. باغ فردوس، ص. ۱۴۴، شابک ۹۶۴-۶۷۲۸-۴۴-۸
• سید مرتضی سید محمدی (۱۳۷۸)، فرهنگ کارگردان‌های سینمای ایران ۱۳۷۷–۱۳۰۹، تهران: تشرو سیمرو، ص. ۱۰۶۸صفحه، شابک ۹۶۴-۵۶۸۵-۳۵-۴
• واعظیان، ژوزف - Iran Cinema - The Comprehensive Encyclopedia of ...
• دهقان، خسرو (۱۳۷۳). «یک گفتگوی فیلمیک با بزرگمرد «آژیر فیلم»: ژوزف واعظیان» (۲). نقد سینما: از ۷۶ تا ۸۳.
• هواسپیان، زاون. «ردپای ارمنیان در روند سینمای ایران (۲۹)». جوانان (۱۰۷۵): ۵۸.

• ژوزف واعظیان در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها
• ژوزف واعظیان در بانک جامع اطلاعات سينماى ايران