چنار
چنار[1] (نام علمی: Platanus) سرده‌ای از درختان بومی نیم‌کره شمالی است. درختان چنار بلند قامت و با برگ‌های پهن بوده و ارتفاع آن‌ها به ۳۰ تا ۵۰ متر می‌رسد، در پاییز برگ‌های آن‌ها می‌ریزد و معمولاً در کنار جویبارها و زمین‌های مرطوب می‌رویند، هرچند نسبت به خشکسالی مقاومند.
| چنار | |
|---|---|
 | |
| چنار، Platanus | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | دولپه‌ای‌های نو |
| راسته: | چنارسانان |
| تیره: | چناریان |
| سرده: | چنار کارل لینه |
گونهٔ چنار خاوری (Platanus orientalis) در ایران نیز می‌روید و بیشه‌های طبیعی آن دیده می‌شود. درخت چنار از جمله درختانی است که اگر محیط برای آن فراهم شود عمر و رشد زیادی دارد.
بیشتر درختان کهنسال در ایران چنار هستند.
در مقطع شعاعی، پرمگسی‌های قرمز متمایل به قهوه‌ای یا نقره‌ای تولید می‌کند که به صورت اشکال مشخصی در مقطع مماسی پدیدار می‌شوند و چنانچه بر آن روغن مالیده شود زیبایی آن را دو چندان می‌کند. این چوب نه تنها کیفیت بالایی داشته بلکه به دلیل فراوانی، ارزان بوده و به مقدار بسیار زیادی در ایران عرضه می‌گردد. یکی از مناسب‌ترین چوب‌ها برای خراطی است و از آن برای زیرکار و ساخت ستون و درهای چوبی یکپارچه به‌خصوص درهای اماکن متبرکه از آن بسیار استفاده می‌شود.
آدام اولئاریوس در سفرنامه خود در مورد این درخت چنین می‌نویسد: «این درخت در آلمان ناشناخته است، درخت چنار به بلندی و راستی سرو است، برگ‌های آن پهن و شبیه برگ مو است، چوب این درخت قهوه‌ای رنگ و تخته به دست آمده از آن زیبا و موج‌دار است و وقتی به آن روغن می‌مالند بسیار زیبا به نظر می‌رسد.»
گونه‌ها
- چنار آریزونا Platanus wrightii
- چنار آمریکائی Platanus occidentalis
- چنار دورگه Platanus × acerifolia
- چنار خاوری Platanus orientalis
- چنار خوشه‌ای Platanus racemosa
- Platanus gentryi
- Platanus hybrida
- Platanus kerrii
- Platanus mexicana
- Platanus rzedowskii
نگارخانه
تنه یک درخت چنار
میوه و برگ چنار خاوری
چنار ۷۰۰ ساله شیرین و فرهاد در کرمانشاه
منابع
- مظفریان، ولی الله (۱۳۹۲). فرهنگ نام‌های گیاهان ایران. تهران: فرهنگ معاصر. ص. ۴۱۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۵۵۴۵۴۰۴. دریافت‌شده در ۴ ژوئن ۲۰۲۰.
- ایران را سبز کنیم - انتشارات پونه
- صنایع تولیدی گنجینه - تولید میز تحریر